زخرف القول
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
مقدمه
سخنان آراسته و ظاهر فریب[۱]، کلام باطل[۲]. زخرف یعنی زینت[۳]، طلا و زیور برّاق[۴].
﴿وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَيَاطِينَ الْإِنْسِ وَالْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا﴾[۵]
گمراه ساختن و فریب دادن دیگران از راه ارتباط کلامی با محتوایی شیرین و دل‌فریب، همواره در میان انسان‌ها رایج و شایع بوده است. این سنت جاری در جوامع انسانی را آیه ۱۱۲ سوره انعام بیان می‌کند.
آیه شریفه دلالت دارد بر اینکه همه نیکی‌ها بی‌واسطه یا باواسطه به خداوند منسوب است و بدی‌ها و گناهان بی‌واسطه به شیطان و نفس و باواسطه به خدا نسبت داده می‌شود. نسبتش به خدا از این جهت است که این‌گونه کارها به اذن او انجام می‌گیرد تا امتحان الهی نقش خود را بیابد و امر دعوت دینی و لوازم آن از قبیل امر و نهی و ثواب و عقاب صورت بپذیرد؛ چون اگر امتحان نباشد، سنتی که خداوند در سوق‌دادن تمامی انواع موجودات به سوی سعادتشان دارد، در خصوص انسان جریان پیدا نمی‌کند﴿فَبَشِّرْ عِبَادِ الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ﴾[۶].[۷]
منابع
پانویس
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۵۹.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۳۱۹.
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۵۵.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۷۹.
- ↑ «و بدین‌گونه برای هر پیامبری دشمنی از شیطان‌های آدمی و پری قرار دادیم که برخی به برخی دیگر یکدیگر، به فریب سخنان آراسته الهام می‌کنند و اگر پروردگار تو می‌خواست آن (کار) را نمی‌کردند پس آنان را با دروغی که می‌بافند واگذار» سوره انعام، آیه ۱۱۲.
- ↑ «به بندگان من مژده بده! کسانی که گفتار را می‌شنوند آنگاه از بهترین آن پیروی می‌کنند» سوره زمر، آیه ۱۷-۱۸؛ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۷، ص۳۲۲.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۲۱-۳۲۲.