اذن دخول‌

این مدخل زیرشاخهٔ بحث ادب زیارت است. ادب زیارت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ادب زیارت در حدیث - ادب زیارت در فقه اسلامی - ادب زیارت در معارف دعا و زیارات - پرسش‌های مرتبط

رابطه با زیارت

• خواندن هنگام زیارت، یکی دیگر از آداب است. این اقتضای ادب است که بی اجازه وارد حریم حرم نشویم و با خواندن اذن ورود، هم ادای احترام کنیم، هم دل را آماده‌تر سازیم. اینکه در آغاز این بخش، از قول شهید اول نقل شد که زائر، بر درگاه حرم بایستد، دعا کند و اذن بطلبد و اگر در دل خود خشوعی احساس کرد و رقت قلب حاصل شد، وارد شود و گرنه، بهتر است که برای ورود، زمان دیگری را انتخاب کند که رقت قلب و خشوع حاصل شود برای این است که غرضِ مهم‌تر از ورود به حرم، حضور قلب است، تا انسان از رحمتِ نازله از سوی خدا برخوردار شود.
• دقت در متنِ اذن دخول‌های روایت شده، آموزنده نکاتی است که در افزایش ایمان و معرفت و توجه زائر نسبت به موقعیتی که در آن قرار دارد و کسی که به زیارتش آمده، مؤثر است. حضور در اعتاب مقدسه با توجه به این حقایق و معارف و فضایل، زمینه‌ساز فیض بیشتر در زیارت است.
• در روایت است، هنگام زیارت حضرت رسول (ص) و هریک از معصومین (ع) این‌گونه بخوان: «اللّهُمَّ انّی وَقَفْتُ عَلی باب مِنْ ابْوابِ بُیُوتِ نَبِیِّکَ وَآلِ نَبِیّکَ»خداوندا، بر درگاه یکی از خانه‌های پیامبر (ص) و دودمان پیامبر (ص) ایستاده‌ام، خدایا، مردم را از اینکه بی اجازه وارد خانه پیامبر (ص) شوند منع کردهای. من به حرمتِ پیامبرت در حال غیبتش مثل حال حضور و حیاتش عقیده مندم و می‌دانم که فرستادگان تو زنده‌اند و نزد تو روزی می‌برند، جایگاه مرا در اینجا و این لحظه می‌بینند و سخنم را می‌شنوند. پروردگارا، ابتدا از تو اذن می‌طلبم، سپس از پیامبرت، و از جانشین تو که اطاعتش بر من واجب است، اجازه می‌خواهم که در این لحظه وارد خانه‌اش شوم، از فرشتگان گماشته به این بارگاه مقدس هم اذن می‌طلبم، به اذن خدا و رسول و خلفای او و اذن همه شما وارد این خانه می‌شوم و جویای تقرّب در پیشگاه خدایم.
• در زیارت حضرت علی (ع) هم، دعاها و اذن ورودهایی نقل شده، چه در هنگام ورود به نجف، چه وقت ورود به حرم، چه هنگام ایستادن به صحن و آستانه، چه وقت ورود به رواق، که مضمون این دعاها و اجازه خواهی‌ها، اظهار ادب و درخواست اذن برای ورود به این مکان مقدس و حریم نورانی است و از آن امام به عنوان مولا، امیرمؤمنان (ع)، حجت خدا، امین پروردگار و... یاد شده است، تا زائر، قبل از زیارت بداند که در کجاست و به دیدار چه انسان کامل و حجّت عظیمی آمده است. اغلب، مستند این اذن‌طلبی برای ورود به حرم را آیه ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلاَّ أَن يُؤْذَنَ لَكُمْ﴾ دانسته‌اند، که نهی از ورود بی اذن به خانه پیامبر (ص) است و در متنِ هم به این آیه اشاره شده است.

منابع

• محدثی، جواد، فرهنگ زیارت