ابراهیم بن مالک اشتر
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
ابراهیم | |
---|---|
محل زندگی | کوفه |
دین | اسلام |
اطلاعات علمی | |
استادان | جندب بن کعب ازدی؛ ابوذر غفاری؛ عمر بن خطاب؛ مالک بن حارث نخعی |
شاگردان | مجاهد بن جبر قرشی؛ مالک اشتر نخعی |
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
مقدمه
- ابراهیم فرزند مالک اشتر مردی شجاع، خطیبی سخنور و شاعری توانا و همواره پیشگام در جنگها و از رؤسای قبیله نخع بود. او در نوجوانی همراه پدرش مالک اشتر در جنگ صفین در رکاب حضرت علی(ع) با سپاه معاویه مردانه جنگید و امام و پیشوای خود را یاری کرد[۱].[۲]
شجاعت ابراهیم در نبرد صفین
- نصر بن مزاحم نقل میکند: هنگامی که معاویه در صفین، عمر و عاص را با لشکری از گروه حمیر و یحصب به میدان فرستاد، مالک اشتر مقابل آنها آمد و قصد مبارزه با فرمانده گروه؛ یعنی عمر و عاص را کرد، اما همین که عمر و عاص وی را شناخت، سست شد و ترسید، ولی از روی خجالت در صحنه باقی ماند و چند نوبتی بین او و مالک اشتر چند نیزه رد و بدل شد، اما عمر و عاص چون نتوانست با مالک اشتر مقابله کند از صحنه جنگ فرار کرد و با شرمندگی به سپاه معاویه بازگشت. پس از این اقدام، جوانی از گروه حمیر، عمر و عاص را ملامت کرد و پرچم را از وی گرفت و به میدان آمد و در حالی که رجز میخواند و جولان میداد، مبارز میطلبید. مالک اشتر پسر خود ابراهیم را فراخواند و گفت: پرچم را بگیر، بهتر است که جوان به جنگ جوان برود.
- ابراهیم، پرچم را گرفت و پیش رفت و در حالی که رجز میخواند، به جوان حمیری حمله کرد و هرکدام از این دو مبارز به یک دیگر نیزه زدند تا سرانجام جوان حمیری به شمشیر دلاورانه ابراهیم از پای درآمد و به هلاکت رسید[۳].[۴]
ابراهیم در خونخواهی از سیدالشهدا(ع)
- ابراهیم برای حمایت از خونخواهی سیدالشهدا(ع) به قیام مختار در کوفه پیوست و ارکان حکومت او را پابرجا و تثبیت کرد، ولی تا آخر با مختار باقی نماند. وی هم چنین با مصعب بن زبیر به جنگ عبدالملک بن مروان رفت و بالاخره در سال ۷۱ یا ۷۲ هجری در معرکه قتال کشته شد و در نزدیکی سامرا به خاک سپرده شد. مصعب بن زبیر در فراق ابراهیم و کوتاهی مردم عراق میگفت: ای ابراهیم، دیگر مثل ابراهیم برای من نیست[۵].[۶]
منابع رجال و تراجم شیعه
اختیار معرفة الرجال (محمد بن حسن طوسی)
الرجال (محمد بن حسن طوسی)
الفهرست (محمد بن حسن طوسی)
فهرست اسماء مصنفی الشیعة (احمد بن علی نجاشی)
فهرست اسماء علماء الشیعه و مصنفیهم (منتجبالدین رازی)
خلاصة الاقوال فی معرفة الرجال (علامه حلی)
الرجال (ابنداوود حلی)
مجمع الرجال (عنایتالله قهپایی)
منهج المقال (محمد بن علی استرآبادی)
جامع الرواة (محمد بن علی اردبیلی)
نقد الرجال (مصطفی بن حسین تفرشی)
تنقیح المقال (عبدالله مامقانی)
معجم رجال الحدیث (سید ابوالقاسم خوئی)
الجامع فی الرجال (موسی عباسی زنجانی)
قاموس الرجال (محمد تقی شوشتری)
منابع رجال و تراجم اهل سنت
التعدیل و التجریح (الباجی)
مشاهیر علماء الأمصار (ابن حبان)
الاستغناء (ابن عبد البر)
أسد الغابة (ابن الأثیر)
الاستیعاب فی معرفة الأصحاب (ابن عبد البر)
إسعاف المبطأ برجال الموطأ (سیوطی)
مشایخ در روایت
- جندب بن زهیر بن حارث بن کبیر بن جشم مشهور به جندب بن کعب ازدی
- جندب بن عبدالله بن جنادة بن سفیان مشهور به ابوذر غفاری
- عمر بن خطاب بن نفیل بن عبد العزی مشهور به عمر بن خطاب
- مالک بن حارث بن عبد یغوث بن مسلمة مشهور به مالک بن حارث نخعی[۷]
روایتکنندگان از او
- مجاهد بن جبر مشهور به مجاهد بن جبر قرشی
- مالک بن إبراهیم بن اشتر بن مالک مشهور به مالک اشتر نخعی[۸]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ اعیان الشیعه، ج۲، ص۲۰۰.
- ↑ ناظمزاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۵۰.
- ↑ وقعة صفین، ص۴۴۰.
- ↑ ناظمزاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۵۰-۵۱.
- ↑ يا إبراهيم، و لا إبراهيم لي اليوم؛ ر.ک: اعیان الشیعه، ج۲، ص۲۰۰.
- ↑ ناظمزاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۵۰-۵۱.
- ↑ موسوعة الحدیث
- ↑ موسوعة الحدیث