حجة الوداع در فقه سیاسی
- اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث حجة الوداع است. "حجة الوداع" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل حجة الوداع (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
حجة الوداع عبارت است از آخرین حج پیامبر(ص) که در سال دهم هجری انجام گرفت و از آن به "حجة الاسلام"، "حجة البلاغ"، "حجة الکمال" و "حجة التمام" نیز یاد می‌شود. در این حج پیامبر (ص) برنامه‌های اساسی دین اسلام از جمله چگونگی انجام حج تمتع و اعلام جانشینی حضرت علی (ع) در غدیر خم را به گوش همگان رساند.
مقدمه
در تاریخ اسلام، به آخرین حج پیامبر(ص) "حجة الوداع" می‌گویند. در سال دهم هجرت، پیامبر(ص) با گروهی از مسلمانان، که شمارشان از صدهزار نفر متجاوز بود، قصد حج کرد و هنگام بازگشت، در پای کوه عرفات، خطبه‌ای معروف که مورخان آن را صحیفة النبی یا قانون اساسی اسلام نامیده‌اند، در محور ذیل بیان فرمود[۱]:
- امنیت و حفظ جان و مال مردم؛
- برادری و برابری (مساوات)؛
- پاسداری و حرمت گزاردن به قوانین (نظیر عدم تبدیل و تغییر ماه‌های حرام)؛
- احترام به حقوق مردم و عدم تجاوز به حقوق دیگران؛
- نفی تبعیض نژادی؛
- نفی استثمار؛
- ابلاغ کمال دین و پایان رسالت[۲]؛
- ابطال آداب و سنن ناپسند جاهلی؛
- دشمن‌شناسی و پیروی نکردن از شیطان؛
- حفظ امانت‌داری؛
- دعوت به یگانه‌پرستی[۳].
منابع
پانویس
- ↑ سیرۀ حلبی، ج۳، ص۲۸۹؛ سیره ابن هشام، ج۲، ص۶۰۵؛ طبقات ابن سعد، ج۲، ص۱۸۶-۱۸۴؛ بحار الانوار، ج۲۱، ص۴۰۵.
- ↑ راجع به تعیین جانشینی امیر مؤمنان از سوی پیامبر اسلام، ر.ک: واقعه غدیر خم.
- ↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۷۸.