عجب در حدیث

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Heydari (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۶ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۱۷ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.


اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث عجب است. "عجب" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل عجب (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

روایات مربوطه

  1. امام صادق(ع) طلا فرمودند: "خداوند بر آن است که برای مؤمنان گناه بهتر از عُجب می‌باشد؛ و اگر چنین نبود هیچ مؤمنین هیچگاه به گناهی آلوده نمی‌شد" [۱]؛
  2. امام صادق(ع) فرمودند: "هرکس که عُجب به وجودش داخل شود، هلاک می‌شود" [۲]؛
  3. امام صادق(ع) فرمودند: "عالِمی به نزد عابدی آمد و از او پرسید: نماز تو چگونه است؟ آن عابد پاسخ داد: آیا از عابدی همچون من درباره نمازش سؤال می‌شود در حالی که من از فلان وقت تاکنون به عبادت حضرت حق مشغولم! آن عالِم باز پرسید: گریه تو چگونه است؟ عابد گفت: آنقدر می‌گریم که خون از چشمم جاری می‌شود.!. عالِم پاسخش داد: خنده تو در حالی که از عمل خود ترسانی، برتر از گریه تو در حالی است که به آن ناز می‌کنی، چه از خودشیفتگانی که به‌واسطه عمل خود فخر می‌فروشند هیچ عملی به سوی آسمان بالا نمی‌رود!" [۳]؛
  4. عبدالرحمن بن حجاج گوید: به امام صادق(ع) عرض کردم: انسان گاه کاری را انجام می‌دهد که به‌واسطه آن خائف و ترسان است،‌ و گاه کاری انجام می‌دهد که به‌واسطه آن چیزی عُجب او را فرا می‌گیرد؛ کدام یک از این دو برتر هستند؟ آن حضرت فرمودند: این انسان در حالت اوّل که ترسان است، برتر از حالت دوّم که عُجب به او راه یافته، می‌باشد" [۴][۵].

منابع

پانویس

  1. « عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع) قَالَ: إِنَّ اللَّهَ عَلِمَ أَنَّ الذَّنْبَ خَيْرٌ لِلْمُؤْمِنِ مِنَ الْعُجْبِ وَ لَوْ لَا ذَلِكَ مَا ابْتُلِيَ مُؤْمِنٌ بِذَنْبٍ أَبَداً»؛ اصول کافی، ج۲، ص۳۱۳.
  2. « عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع) قَالَ: مَنْ دَخَلَهُ الْعُجْبُ هَلَكَ»؛ اصول کافی، ج۲، ص۳۱۳.
  3. « عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع) قَالَ: أَتَى عَالِمٌ عَابِداً فَقَالَ لَهُ كَيْفَ صَلَاتُكَ فَقَالَ مِثْلِي يُسْأَلُ عَنْ صَلَاتِهِ وَ أَنَا أَعْبُدُ اللَّهَ مُنْذُ كَذَا وَ كَذَا قَالَ فَكَيْفَ بُكَاؤُكَ قَالَ أَبْكِي حَتَّى تَجْرِيَ دُمُوعِي فَقَالَ لَهُ الْعَالِمُ فَإِنَّ ضَحِكَكَ وَ أَنْتَ خَائِفٌ أَفْضَلُ مِنْ بُكَائِكَ وَ أَنْتَ مُدِلٌّ إِنَّ الْمُدِلَّ لَا يَصْعَدُ مِنْ عَمَلِهِ شَيْ‌ءٌ »؛ اصول کافی، ج۲، ص۳۱۴.
  4. « عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْحَجَّاجِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع) الرَّجُلُ يَعْمَلُ الْعَمَلَ وَ هُوَ خَائِفٌ مُشْفِقٌ ثُمَّ يَعْمَلُ شَيْئاً مِنَ الْبِرِّ فَيَدْخُلُهُ شِبْهُ الْعُجْبِ بِهِ فَقَالَ هُوَ فِي حَالِهِ الْأُولَى وَ هُوَ خَائِفٌ أَحْسَنُ حَالًا مِنْهُ فِي حَالِ عُجْبِهِ»؛ اصول کافی، ج۲، ص۳۱۴.
  5. مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی، ج۲، ص ۱۸۴-۱۸۶.