مصداقشناسی اهل بیت
نظریه امامیه
فقها و مفسران شیعه به دهها خبر نبوی صحیح، عترت را مصداق اصلی اهل بیت(ع) شمردهاند و به شبهههای رقبا پاسخ دادهاند و گفتهاند نظریههای معارضان توانایی مقابله با روایات رسیده درباره عترت را ندارد. برخی از تذکرهنویسان، عکرمه راوی اصلی نزول آیه درباره زنان پیامبر(ص) را ثقه و راستگو شمرده و برخی دیگر او را متهم به کذب و دروغگویی کردهاند[۱] و دربارهاش نوشتهاند به خوارج و صفریه و اباضیه گرایش دارد[۲]. برخی مقاتل، قائل دیگر این نظریه را از بدخواهان امیرمؤمنان و دروغگو شمردهاند[۳]. منابع دیگر نام مقاتل را در گروه دوستداران علی(ع) و راوی حدیث معروف وصایت علی(ع) از پیامبر(ص) ثبت کردهاند. شیخ طوسی مقاتل را از یاران امام صادق(ع) شمرده است[۴]. با این تفاوت گزارشها در صحت استناد این گفته به مقاتل و یا مرجعیت وی به عنوان کارشناس دین، جای تردید است. عروه از دشمنان آشتی ناپذیر علی بن ابی طالب(ع) بوده و به گفته فرزندش وی با شنیدن نام علی(ع) به وی دشنام میگفته است[۵]. امام سجاد(ع) در این باره با وی مناظره کرده است[۶]. روشن است دیدگاههای وی درباره آیه تطهیر چه بسا برخاسته از دیدگاههای اعتقادی وی باشد[۷].
- ↑ تهذیب التهذیب، ج۷، ص۳۲۰؛ الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۵، ص۲۰۹.
- ↑ تهذیب التهذیب، ج۷، ص۲۳۰-۲۳۴؛ الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ج۱۷، ص۲۶۷؛ الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۵، ص۲۰۹.
- ↑ تهذیب التهذیب، ج۱۰، ص۲۴۵-۲۴۸؛ سیر أعلام النبلاء، ج۷، ص۲۳۴.
- ↑ قاموس الرجال، ج۱۰، ص۲۲۳.
- ↑ الغارات، ج۲، ص۵۷۷؛ شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید، ج۴، ص۱۰۲.
- ↑ شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید، ج۴، ص۱۰۲.
- ↑ صادقی فدکی، سید عباس، مقاله «آیه تطهیر»، دانشنامه امام رضا، ص ۲۵۷.