آیا آیه ۳۹ سوره حج درباره مهدویت است؟ تفسیر آن چیست؟ (پرسش)
| آیا آیه ۳۹ سوره حج درباره مهدویت است؟ تفسیر آن چیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل اصلی | مهدویت |
آیا آیه ۳۹ سوره حج درباره مهدویت است؟ تفسیر آن چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
پاسخ نخست
- حجت الاسلام و المسلمین محمد علی رضایی اصفهانی، در کتاب «مهدویت» در این‌باره گفته است:
- «قرآن کریم در آیه ۳۹ سوره حج با اشاره به فلسفه جهاد، به مظلومان اجازه جهاد مى‌دهد و مى‌فرماید: ﴿
أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَإِنَّ اللَّهَ عَلَى نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ
﴾[۱].
- نکات و اشارات:
- هنگامى که مسلمانان در مکه بودند مشرکان آنان را آزار مى‌رساندند و آنان به پیامبر (ص) شکایت مى‌کردند و اجازه جهاد مى‌خواستند، اما پیامبر (ص) مى‌فرمود: شکیبا باشید هنوز دستور جهاد به من داده نشده است. این جریان ادامه داشت تا اینکه مسلمانان به مدینه هجرت کردند و خدا با نزول آیه فوق به آنان رخصت جهاد داد[۲].
- برخى مفسران برآنند که این آیه نخستین آیه‌اى است که در مورد جهاد فرود آمده است و لحن آیه و تعبیر اِذن نیز با این مطلب سازگار است[۳].
- در این آیه اشاره شده که خدا به مؤمنان مظلوم اجازه جهاد داد تا آنان توان خویش را بکار گیرند و با دشمن مبارزه کنند، و در این صورت است که از طرف خدا یارى مى‌شوند چراکه خدا براى یارى آنان تواناست.
- شأن نزول آیه در مورد اجازه جهاد به اصحاب پیامبر (ص) است اما این آیه اختصاص به مورد شأن نزول ندارد بلکه یکی از مصادیق آیه اجازه ظهور و قیام و خون خواهی حضرت مهدی برای امام حسین (ع) است چنانچه از امام صادق روایت است که فرمودند این آیه درباره حضرت قائم و اصحاب او است. همچنین از امام صادق (ع) در تفسیر همین آیه حکایت شده که می‌فرمایند، اهل سنت می‌گویند این آیه درباره رسول خدا نازل شده هنگامی‌که کفار قریش آن حضرت را از مکه بیرون کردند و حال آنکه درباره حضرت قائم است که چون خروج کند برای حسین خونخواهی نماید و این است فرمایش او "نحن أولياؤكم في الدم و طلب الدية" ما اولیای خون و طالبان دیه هستیم[۴].
- آموزه‌ها و پیام‌ها:
- پیام این آیه براى ما آن است که یکى از فلسفه‌هاى جهاد، دفع ظلم است.
- آموزه آیه براى ما آن است که اگر دشمنان جنگ را بر شما تحمیل کردند، شما نیز با آنان بجنگید.»[۵].
پرسش‌های وابسته
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ «به کسانى که جنگ بر آنان تحمیل شده، رخصت (جهاد) داده شد، بخاطر اینکه آنان مورد ستم واقع شده‌اند؛ و قطعاً خدا بر یارى آنان تواناست».
- ↑ مجمع البیان، تفسیر کبیر و نمونه، ذیل آیه.
- ↑ برخى مفسران نیز آیه ۱۹۰/ بقره و ۱۱۱/ توبه را اولین آیه جهاد مى‌دانند. (نک: المیزان، ج ۱۴، ص ۴۱۹ و نمونه، ج ۱۴، ص ۱۱۳)
- ↑ تفسیر علی بن ابراهیم قمی، ج ۲، ص ۸۴.
- ↑ رضایی اصفهانی؛ مهدویت، ص ۲۳۷، ۲۳۸.