ایوب بن کیسان سختیانی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

آشنایی اجمالی

ابوبکر ایوب بن کیسان سختیانی عنزی بصری در سال ۶۶ یا ۶۷[۱] و یا ۶۸ه‍ دیده به جهان گشود.[۲] اهل بصره و از موالی عمار بن یاسر[۳] یا عمار بن شداد بود[۴] و در میان قبیله بنی حریش در بصره زندگی می‌‌کرد[۵] و به حسب شهرت، گویی به شغل دباغی روی داشت.[۶] صحابی امام باقر و امام صادق (ع) بود[۷] و از بزرگانی مانند سعید بن جبیر، حمید بن هلال و محمد بن سیرین حدیث شنید. وی از بزرگان فقها و محدثان مورد وثوق و در شمار تابعین و اهل ثبت و ضبط دقیق حدیث بود.[۸]

او از جهت فقاهت، عبادت، انجام مناسک حج و بریدن از خلق و انس به حق در مرتبه ای والا قرار داشت، به طوری که گاهی تأثیرگذاری اعمال و رفتار او در فرد مخاطب بیش از گفتارش بود.[۹] ابن عیینه می‌‌گوید که من بیش از هشتاد تن از تابعین را ملاقات کردم و در میان آنها کسی به مقام و منزلت ایوب نیافتم. او را القابی چون «سید العلماء»، سید شباب اهل البصره و سیدالفقهاء داده‌اند.[۱۰] بزرگانی همچون سفیان ثوری، سفیان بن عیینة و سلیمان اعمش از او بهره برده‌اند.[۱۱] برخی از رجال‌نویسان وی را به ظاهر امامی،[۱۲] و برخی عامی‌مذهب دانسته‌اند.[۱۳] کتاب الفرائض[۱۴] و جزء از آثار اوست.[۱۵] سر انجام وی در سال ۱۲۴ یا ۱۲۵[۱۶] و یا ۱۳۱ه‍ بر اثر بیماری طاعون در بصره درگذشت [۱۷][۱۸]

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. اعیان الشیعه ۳/۵۲۵.
  2. سیر اعلام النبلاء ۶/۱۶.
  3. رجال الطوسی ۱۰۶.
  4. المعارف ۴۷۱.
  5. تهذیب الکمال ۳/۴۵۷.
  6. الانساب ۳/۲۳۲.
  7. رجال الطوسی ۱۰۶ و۱۵۰.
  8. سیر اعلام النبلاء ۶/۱۶، ۱۹ و۲۰.
  9. حلیة الاولیاء ۳/۱ و۷.
  10. سیر اعلام النبلاء ۶/۱۵، ۱۸ و۱۹.
  11. تهذیب الکمال ۳/۴۵۹.
  12. تنقیح المقال ۱/۱۵۸.
  13. قاموس الرجال ۲/۱۴۱.
  14. هدیة العارفین ۵/۲۲۹.
  15. کشف الظنون ۱/۵۸۶.
  16. خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۱/۳۹۸.
  17. الطبقات الکبری ۷/۲۵۱.
  18. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۱۹۵.