بشر بن مروان کلابی
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
آشنایی اجمالی
بشر بن مروان[۱]، در یک سند روایت تفسیر کنز الدقائق و به گزارش از تفسیر العیاشی آمده است:
«عَنْ بِشْرِ بْنِ مَرْوَانَ قَالَ: دَخَلْنَا عَلَى أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ فَدَعَا بِرُطَبٍ فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ يَرْمِي بِالنَّوَى، قَالَ: فَأَمْسَكَ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ يَدَهُ، فَقَالَ: لاَ تَفْعَلْ إِنَّ هَذَا مِنَ اَلتَّبْذِيرِ وَ إِنَّ اَللَّهَ ﴿لَا يُحِبُّ الْفَسَادَ﴾[۲]»[۳].[۴]
شرح حال راوی
عنوان یادشده، در کتاب‌های رجالی قدما ذکر نشده و تنها شیخ طوسی در رجال الطوسی در اصحاب امام صادق(ع) از شخصی با نام "بشر بن مروان الكلابي[۵] الجعفري[۶] الكوفي أبوعمر أسند عنه"[۷] یاد کرده و بعضی از رجالیان، بشر بن مروان را که در سند تفسیر العیاشی واقع شده، با او متحد دانسته‌اند[۸].
بزرگان رجالی معاصر، مانند علامه مامقانی، علامه شوشتری و آیت‌الله خویی از بشر بن مروان الکلابی یاد کرده؛ ولی به روایت یادشده در ذیل آن، اشاره‌ای نکرده‌اند.
در این میان، علامه مامقانی به قرینه ذکر نام بشر بن مروان الکلابی در رجال الطوسی، امامی بودن وی را استظهار کرده است؛ لکن او را از راویان مجهول دانسته است[۹].
از آنجا که روایت دیگری غیر از روایت تفسیر العیاشی از راوی نقل نشده و روایت عیاشی هم مرسل بوده و پس از کاوش بسیار، اطلاعات دیگری از وی در منابع دیگر به دست نیامده است، تاریخ ولادت و وفات، استادان و شاگردان و جایگاه حدیثی راوی ناشناخته‌اند؛ لکن به قرینه روایتش از امام صادق(ع) و به ملاحظه اینکه در کتاب‌های رجالی فقط از بشر بن مروان الکلابی یاد شده و شخص دیگری با این عنوان ذکر نشده است، احتمال اتحاد این دو تقویت می‌شود، در نتیجه با برداشت از عبارت أسند عنه که در رجال الطوسی آمده و متن روایت یادشده، حُسن حال راوی استظهار می‌شود.
یادآوری: در تاریخ، بشر بن مروان نام یکی از والیان کوفه بوده و در ترجمه شماری از راویان، تعبیر "مات في ولاية بشر بن مروان" به کار رفته است که از جهت طبقه با راوی مورد بحث همخوانی ندارد[۱۰].[۱۱]
منابع
پانویس
- ↑ ر.ک: رجال الطوسی، ص۱۶۸، ش۱۹۵۴؛ نقد الرجال، ج۱، ص۲۸۲، ش۷۳۶؛ منهج المقال فی تحقیق أحوال الرجال، ج۳، ص۵۶، ش۸۰۵؛ جامع الرواة، ج۱، ص۱۲۳؛ منتهی المقال فی أحوال الرجال، ج۲، ص۱۵۵، ش۴۵۹؛ مجمع الرجال، ج۱، ص۲۶۷؛ طرائف المقال، ج۱، ص۴۱۵، ش۳۳۸۸؛ تنقیح المقال، ج۱۲، ص۳۰۲، ش۳۰۸۳؛ إتقان المقال، ص۱۶۷؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۲، ص۳۴، ش۲۱۳۶؛ أعیان الشیعه، ج۳، ص۵۷۶؛ قاموس الرجال، ج۲، ص۳۳۷، ش۱۱۳۱؛ معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۲۲۸، ش۱۷۶۹.
- ↑ سوره بقره، آیه ۲۰۵.
- ↑ تفسیر کنز الدقائق، ج۷، ص۳۹۳ به گزارش از تفسیر العیاشی، ج۲۱، ص۲۸۸، ح۵۸.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۴، ص 533.
- ↑ سمعانی: الکِلابی بکسر الکاف بعدها اللام ألف و فی آخرها الباء الموحدة، هذه النسبة إلی عدة من قبائل العرب، منها إلی کلاب بن مرة ابن کعب بن لؤی بن غالب، من أجداد رسول الله(ص)، و هو أبو قصی و زهرة ابنی کلاب بن مرة و القبیلة المعروفة هی کلاب بن عامر بن صعصعة. (الأنساب (سمعانی)، ج۱۱، ص۱۸۳، ش۳۵۱۳).
- ↑ سمعانی: الجعفری: بفتح الجیم و سکون العین المهملة و فتح الفاء وفی آخرها الراء، هذه النسبة إلی رجلین أولهما جعفر بن أبیطالب الطیار ابن عم رسول الله(ص)... و الرجل الآخر قاسم بن کعب الجعفری منسوب إلی بنی جعفر بن کلاب (یعنی بنی جعفر بن کلاب بن ربیعة بن عامر بن صعصعة). (الأنساب (سمعانی)، ج۳، ص۲۸۸، ش۹۰۷).
- ↑ رجال الطوسی، ص۱۶۸، ش۱۹۵۴.
- ↑ ر.ک: مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۲، ص۳۴، ش۲۱۳۶.
- ↑ وظاهره کونه إمامیاً إلا أن حاله مجهول. (تنقیح المقال، ج۱۲، ص۳۰۳، ضمن ش۳۰۸۳.
- ↑ ر.ک: الفتوح (ابن اعثم الکوفی)، ج۶، ص۳۶۴: ذکر ولایة بشر بن مروان.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۴، ص 533-535.