فضائل الصحابة (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
فضائل الصحابة
زبانعربی
نویسندهاحمد بن حنبل
موضوعصحابه، پیامبر خاتم
مذهبشیعه
ناشرانتشارات مؤسسة الرسالة
محل نشربیروت، لبنان
سال نشر۱۴۰۳ ق، ۱۳۶۲ ش
تعداد جلد۲
فهرست جلدهاجلد اول، جلد دوم

فضائل الصحابة، مجموعه‌ای دو جلدی است به زبان عربی که به بررسی سندی احادیث در فضایل اصحاب پیامبر خاتم می‌پردازد. این مجموعه اثر احمد بن حنبل می‌باشد و انتشارات مؤسسة الرسالة انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «متن کتاب مشتمل بر ۱۹۶۲ روایت است». نکته مهم درباره روایات این کتاب این است که این کتاب به‌صورت متعارف تألیف احمد بن حنبل به حساب نمی‌آید، بلکه مجموعه روایاتی است که عبدالله بن احمد فرزند او از وی روایت کرده است به اضافه روایاتی که از طریق ابوبکر بن مالک قطیعی از عبدالله روایت کرده است و این دو شخص اخیر علاوه بر مرویاتشان از احمد، روایاتی را از طریق مشایخ خود بر آن افزوده‌اند.

در خصوص آمار روایات آن از مجموع ۱۹۶۲ روایت بر اساس تقسیم‌بندی فوق چنین است:

  1. روایات عبدالله بن احمد از پدرش احمد بن حنبل: ۹۷۰ روایت؛
  2. افزوده‌های عبدالله بن احمد از مشایخ خود، به‌غیر‌از پدرش: ۵۲۴ روایت؛
  3. افزوده‌های ابوبکر قطیعی شاگرد عبدالله از مشایخ خود، به‌غیر‌از عبدالله: ۴۶۸ روایت.

جلد اول کتاب با فضایل خلیفه اول آغاز می‌شود و با ذکر قسمتی از فضایل امیرالمؤمنین علی(ع) پایان می‌پذیرد.

جلد دوم با ادامه فضایل امیرالمؤمنین(ع) شروع می‌شود. در این جلدروایاتی در فضائل فاطمه زهرا(س)، حسنین(ع)، همسران پیامبر(ص) و برخی دیگر از صحابه، برخی از اقوام و قبایل همچون بنی غفار و اسلم، اهل شام و یمن آمده است. کتاب با روایاتی در فضیلت عمرو بن عاص، معاویه، عباس بن عبدالمطلب و عبدالله بن عباس به پایان می‌رسد.

هرچند روایات این کتاب از حیث سند گوناگون است، لکن سیره علمای عامه بر این بوده که احادیث این کتاب را اخذ کرده و در کتب خود ذکر کرده‌اند»

مباحث جلدهای کتاب

در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.

دربارهٔ پدیدآورنده

احمد بن حنبل
ابوعبدالله احمد بن محمد بن حنبل شیبانی مروزی ذهلی بغدادی، از فقهای چهارگانه اهل سنت (متولد ۱۶۴ ق، متوفای ۲۴۱ ق)، تحصیلات دینی اهل‌سنت را از اساتیدی همچون: شافعی، سفیان ثوری، مالک بن انس، وکیع بن جراح، یحیی بن معین، ابن‌شهاب زهری، محمد بن اسحاق، اسحاق بن راهویه و روح بن عباده به اتمام رساند. او چندین جلد کتاب به رشته تحریر درآورده است. «فضائل الصحابة»، «الناسخ و المنسوخ»، «التاریخ»، «العلل و الرجال»، «الردّ علی الزنادقة فیما ادعت به من متشابه القرآن» و «الاشربه» برخی از این آثار است[۱]

پانویس

دریافت متن