اخراج
اخراج از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: اخراج در قرآن - اخراج در حدیث - اخراج در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- اخراج: بیرون کردن از ریشه خروج ضد دخول[۱].
- ﴿وَأَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَيْثُ أَخْرَجُوكُمْ﴾[۲].
- اخراج به اعتبار موضوعات و موارد، تفاسیر خاصی بر می‌تابد؛ مانند برآوردن، رویاندن، آواره‌کردن، پدیدآوردن، نشان‌دادن، تسلیم‌کردن، زنده از گور بیرون‌آوردن[۳].
- از سیاست‌های خصمانه مخالفان، آواره‌کردن و بیرون‌کردن از سرزمین و دیار و خانمان است که نمونه بزرگ آن، هجرت عده‌ای از مسلمانان به حبشه و هجرت رسول اکرم(ص) و مسلمانان به مدینه بر اثر فشار و سختگیری مشرکان قریش می‌باشد[۴]: ﴿وَإِخْرَاجُ أَهْلِهِ مِنْهُ أَكْبَرُ عِنْدَ اللَّهِ﴾[۵].
- اخراج به معنای تبعید نیز به کار رفته است. هر دو واژه (اخراج و تبعید) نشان‌دهنده ترک وطن و دیار هستند که اخراج به لحاظ مبدأ و تبعید به لحاظ مقصد است. واژه "جلاء" در قرآن به معنای ترک وطن (خروج و اخراج) به کار رفته است[۶]: ﴿وَلَوْلَا أَنْ كَتَبَ اللَّهُ عَلَيْهِمُ الْجَلَاءَ﴾[۷][۸].
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۵۲.
- ↑ «و از همان‌جا که بیرونتان راندند بیرونشان برانید» سوره بقره، آیه ۱۹۱.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۲.
- ↑ سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۲، ص۱۶۷.
- ↑ «و بیرون راندن اهل آن از آن، در نظر خداوند بزرگ‌تر است» سوره بقره، آیه ۲۱۷.
- ↑ اسماعیل بن حماد جوهری، الصحاح، ج۶، ص۲۳۰.
- ↑ «و اگر خداوند آوارگی را بر آنان مقرّر نکرده بود» سوره حشر، آیه ۳.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۵۴-۵۵.