اسید بن سعیة بن غریض
اسید بن سعیة بن غریض از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: اسید بن سعیة بن غریض در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
در ضبط صحیح این نام دو نقل متفاوت از ابن اسحاق آمده است یکی «اُسید» و دیگری «اَسید»، ولی دارقطنی دومی را صحیح دانسته است[۱]. از او با نام «اسد»[۲] و از پدرش با نام «سعنه»[۳] نیز یاد شده است که از تصحیفات رایج در نام صحابه است. ابن حجر[۴] مدخلی با نام اسید بن سعیه اسرائیلی به وی اختصاص داده، اما شرح حال او را ذیل مدخل اسد آورده است[۵]. برخی منابع، وی را از یهود بنی قریظه دانسته‌اند[۶]. بنا به نوشته ابن اسحاق، نسب اسید به یهود بنی هدل می‌رسد[۷].
اسلام او و برادرش ثعلبه پیش از تسلیم شدن بنی قریظه بود[۸]، برخی پیوستن او و همراهانش را به مسلمانان، متأثر از سخنان ابن هیبان، دانشمند یهود دانسته‌اند که هنگام مرگش، یهود را به تصدیق نبوت پیامبر سفارش کرده و گفته بود مبادا دیگران در ایمان به او بر شما پیشی گیرند[۹]. گویند اسید و تنی چند از یهود پیش از پذیرش اسلام، سخنان ابن هیبان را به بنی قریظه یادآور شدند و گفتند به خدا سوگند شما می‌دانید محمد(ص) رسول خداست؛ پس به او ایمان بیاورید. چون آنها خودداری کردند، وی و همفکرانش از دژ فرود آمدند و با پذیرش اسلام، جان و مال خود را نجات دادند[۱۰].
اسید پس از پذیرش اسلام، در شمار صحابه پیامبر قرار گرفت و بنا به روایتی در حیات آن حضرت وفات یافت[۱۱]. برخی مفسران از ابن عباس روایت کرده‌اند که چون اسید بن سعیه با جمع دیگری از یهودیان اسلام آوردند، دانشمندان یهود به دلیل اینکه کار آنان سرمشق دیگران نشود، اظهار داشتند: تنها جمعی از افراد پست و فرومایه ما مسلمان شده‌اند. اگر آنها افراد درستی بودند، آیین نیاکان خود را ترک و به ملت یهود خیانت نمی‌کردند. خداوند در پاسخ آنها، آیه ﴿لَيْسُوا سَوَاءً مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ أُمَّةٌ قَائِمَةٌ يَتْلُونَ آيَاتِ اللَّهِ آنَاءَ اللَّيْلِ وَهُمْ يَسْجُدُونَ﴾[۱۲] را نازل فرمود و از اسلام آنان دفاع کرد.[۱۳]
منابع
پانویس
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۲۰۲.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۲۰۲.
- ↑ ابن ماکولا، ج۵، ص۶۷؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۳۲.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۱۳۶.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۲۰۶.
- ↑ ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۸۷-۱۸۸؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۰۶.
- ↑ ابن هشام، ج۳، ص۲۳۸.
- ↑ ابن سعد، ج۱، ص۱۲۷؛ واقدی، ج۲، ص۵۰۳؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۸۸.
- ↑ بیهقی، ج۴، ص۳۱.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۲۰۳.
- ↑ ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۸۸.
- ↑ «آنان برابر نیستند؛ از اهل کتاب گروهی برخاستگانند که در طول شب آیات خداوند را تلاوت می‌کنند در حالی که سر به سجده دارند» سوره آل عمران، آیه ۱۱۳. طبری، ج۳، ص۷۱.
- ↑ سامانی، سید محمود، مقاله «اسید بن سعیة بن غریض»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۸۱.