حکمت تکوینی امامت

حکمت تکوینی امامت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حکمت تکوینی امامت در قرآن - حکمت تکوینی امامت در حدیث - حکمت تکوینی امامت در کلام اسلامی - حکمت تکوینی امامت در فقه اسلامی - پرسش‌های مرتبط

حکمت تکوینی امامت: امام معصوم (که کامل‌ترینِ انسان‌ها در مقاطع مختلف تاریخ است) علاوه بر رهبریِ سیاسی و فرهنگی، دو نقش اساسی در باطن جهان هستی بر عهده دارد که ما آن را حکمت تکوینیِ امامت می‌نامیم:

1. رهبری باطنی انسان‌های مستعد و شایسته: رهبریِ باطنی، تنها از کسی ساخته است که دارای ولایت تکوینی باشد. ولایت تکوینی، توان و قدرتی است معنوی که انسان بر اثر عمل به احکام الهی، بدان دست می‌یابد. در عالی‌ترین مراتب ولایت تکوینی، انسان به بالاترین مراتب امامت می‌رسد که همان جایگاه انسان کامل است. امام، در موقعیت ولایت تکوینی، خورشیدی است فروزنده‌تر از خورشید محسوس، که در باطن نامحسوس جهان، نورافشانی می‌کند و به ملکوت آسمان‌ها و زمین و ضمیر انسان‌های شایسته، روشنایی می‌بخشد و مؤمنان راستین، به اذن خداوند متعال در پرتو نور امام، به مقصد اعلای انسانیت می‌رسند.
2. قوام‌بخشیِ معنوی به جهان هستی: امام، در جایگاه ولایت تکوینی، رکن معنوی جهان هستی است و بقای نظام طبیعت، در گروِ وجود مادّی انسان کامل است و بدون او، نظام زمین و آسمان از هم فرو می‌پاشد. از نگاه احادیث اهل بیت (ع)، در عصر غیبت امام، هر چند جامعه بشر از رهبری سیاسی و فرهنگی او محروم است، از برکات هدایت باطنی و ولایت تکوینی او بی‌بهره نیست.

منابع

• محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث