ابی بن قشب ازدی
ابی بن قشب ازدی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابی بن قشب ازدی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
اطلاعات اندک ما از او که صحابی بودنش را نیز ثابت می‌کند، تنها از طریق روایتی است که ابن منده [۱] از طریق اسماعیل بن عیاش نقل کرده و متن آن چنین است: روزی رسول خدا (ص) برای نماز صبح وارد مسجد شد. بلال در حال گفتن اقامه نماز صبح بود. رسول خدا (ص) دید ابی بن قشب دو رکعت نماز می‌خواند. آن حضرت فرمود: ای أُبی! آیا نماز صبح را چهار رکعت می‌خوانی؟[۲]
فقها با توجه به این روایت، به کراهت خواندن نافله نماز صبح، هنگام گفتن اقامه برای نماز صبح حکم کرده‌اند[۳].
ابونعیم[۴] می‌گوید: بعضی راویان در نسبت این روایت به اُبی بن قشب دچار اشتباه شده‌اند. کسی که رسول خدا (ص) به او فرمود: چرا نماز صبح را چهار رکعت می‌خوانی؟ عبدالله بن مالک بن قشب بود که به او عبدالله بحینه - نام مادرش - هم گفته می‌شود[۵]. بیشتر منابع نیز این داستان را به عبدالله بن مالک بن قشب مربوط دانسته‌اند[۶].
در برخی منابع، این روایت به «ابن القشب» نسبت داده شده[۷] که «ابن» به «ابی» تصحیف گردیده است.
ابن حجر در الاصابه برای اُبی بن قشب مدخل جداگانه‌ای قرار داده، اما در شرح صحیح بخاری، روایت پیش گفته را به عبدالله بن مالک بن قشب نسبت داده است[۸]. بنابراین، ابی بن قشب با عبدالله بن مالک بن قشب و ابن بحینه[۹] یکی خواهد بود.
در کتاب‌های فقهی، به روایت یاد شده، در جواز قطع نافله برای پیوستن به نماز جماعت استدلال شده است[۱۰][۱۱]
منابع
پانویس
- ↑ محمد بن اسحاق همدانی، م۳۹۵ مؤلف کتاب معرفة الصحابه.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۱۶۸؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۱۸۰؛ احمد بن حنبل، ج۵، ص۳۴۶؛ نوری، ج۵، ص۲۲۴.
- ↑ بحرانی، ج۱۱، ص۱۸۵.
- ↑ معرفه، ج۱، ص۲۲۳.
- ↑ ابونعیم، حلیه، ج۸، ص۳۸۲.
- ↑ احمد بن حنبل، ج۵، ص۳۴۶؛ بیهقی، ج۲، ص۴۸۲؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۶۸؛ نوری، ج۵، ص۲۲۴؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۱۸۰.
- ↑ احمد بن حنبل، ج۵، ص۳۴۶؛ ابن ابی شیبه کوفی، ج۲، ص۱۵۴.
- ↑ ابن حجر، فتح، ج۲، ص۱۲۶.
- ↑ ر. ک: مدخل ابن بحینه.
- ↑ خویی، ج۵، ص۳۳۴؛ برای شرح بیشتر ر. ک: مدخل عبد الله بن مالک بن قشب.
- ↑ محمدی، رمضان، مقاله «ابی بن قشب ازدی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۲.