حریث بن زید طائی
آشنایی اجمالی
وی فرزند زیدالخیل، صحابی مشهور و شناخته شده رسول خدا(ص) و از تیره بنی مالک از قبیله طی است[۱] حریث و برادرش مکنف هر دو از صحابه بودند[۲]. بر پایه برخی اخبار که صحت آنها مورد تردید است، حریث در غزوات بسیار مصاحب رسول خدا(ص) بود[۳] و نامه رسول خدا(ص) را برای یحنة بن رؤیة ایلی و مردم ایله برد[۴]. حریث و برادرش در جنگ‌های اهل رده در رکاب خالد بن ولید جنگیدند[۵]. به گفته واقدی[۶]، مرزبانی او را از مخضرمانی دانسته که به حضور رسول خدا(ص) شرفیاب شده و در جنگ‌های با مرتدان پایداری کرد و در این باره اشعاری سرود. عمر در زمان خلافتش شخصی به نام ابوسفیان فهری را که از قریش بود، میان صحرانشینان فرستاد تا هر شخصی را که قرآن خواندن نمی‌دانست، تنبیه کند. وقتی ابوسفیان به محل قبیله بنی نبهان در منطقه فلسطین رسید، از جمله کسانی که از او قرآن پرسید، اوس بن خالد، پسر عموی زیدالخیل بود که او را آزمود، ولی نتوانست قرآن بخواند. ابوسفیان او را چنان تازیانه زد که مرد. وقتی این خبر به حریث بن زیدالخیل رسید، فرستاده عمر را کشت و به شام گریخت و برای تشفی خاطر مادر اوس اشعاری سرود[۷]. برخی گفته‌اند حریث نصرانی شد و به سرزمین روم گریخت[۸]، در حالی که وی بعدها به میان مسلمانان برگشته و در سپاه مصعب بن زبیر در عراق نیز حضور داشته است[۹]. پس می‌توان گفت دلیل فرار، نصرانی شدن او نبوده و وی از ترس قصاص فرار کرده است. حریث از طرف مصعب بن زبیر (سال ۶۸) به جنگ عبیدالله بن حرجعفی رفت و به دست او کشته شد[۱۰][۱۱].
جستارهای وابسته
- زیدالخیل (پدر)
- طی (قبیله)
- مکنف بن زید طائی (برادر)
منابع
پانویس
- ↑ ابن کلبی، نسب مع والیمن الکبیر، ج۱، ص۲۴۷؛ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۰۳.
- ↑ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۷۱۸.
- ↑ مستوفی، تاریخ گزیده، ص۲۲۲.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۱۳؛ شامی، سبل الهدی و الرشاد، ج۱، ص۵۶ و ج۱۱، ص۳۵۰.
- ↑ ابن قتیبه، المعارف، ص۳۳۳؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۷۱۸؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۴۸.
- ↑ واقدی، الرده، ص۸۹.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۲۹۸.
- ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۲، ص۳۲۹.
- ↑ ر.ک: ادامه مدخل.
- ↑ بلاذری، أنساب الاشراف، ج۷، ص۳۶.
- ↑ محمد، رمضان، مقاله «حریث بن زید طائی»، دانشنامه سیره نبوی ج۳، ص۴۰-۳۹.