بهقباذات

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Bahmani (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۲۶ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

مقدمه

بهقباذ به کسرباء، سکون هاء و ضم قاف، اسم سه منطقه در بغداد بوده است که از راه شط فرات آبیاری می‌شدند. این‎ها منصوب به قباد بن فیروز، پدر انوشیروان است.

بهقباذات:

  1. بهقباذ اعلی: که از طریق فرات آبیاری میشده، مرکب از شش طسوج است. طسوج خُطرَنیه، طسوج نهرین، طسوج عین التمر و طسوج فَلُّوجَه پایین و بالا و طسوج بابل.
  2. بهقباذ اوسط: که چهار طسوج دارد به نام‌های سُورا و بارُوسَما، جُبَّه، بُدات و نَهرمَلِک.
  3. بهقباذ اسفل: شامل پنج طسوج است: کوفه، فرات بادَقلی و سَیلَحین، طسوج حیره)، نِستَر و هُرمُزجَرد [۱].

طسوج بر وزن تنور، به معنای ناحیه است و معرب تسو و تسوگ است؛ یعنی، یک قسمت از ۲۴ قسمت شبانه روز که یک ساعت باشد[۲]. شاید از آن جهت به این نواحی طسوج گفته می‌‌شد که در هر ۲۴ ساعت، یک مرتبه از آب فرات آبیاری می‌شدند[۳].


کارگزاران قطقطانه


منابع

پانویس

  1. معجم البلدان، ج۱، ص۵۱۶؛ ابن خرداد به، السالک و الممالک، ص۷.
  2. فرهنگ عمید (یک جلدی)، واژه تسو، ص۳۱۸.
  3. ذاکری، علی اکبر، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین، ج۱، ص ۲۶۲ - ۲۶۳.