نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی

نشانه‌های ظهور امام مهدی (ع) به حتمی و غیر حتمی تقسیم می‌شوند. احادیثی وجود دارد که تعدادی از رویدادها را به عنوان نشانۀ حتمی ظهور قلمداد کرده و از آنها نام می‌برد. گویا تعبیر از حتمی‌بودن برخی علائم، برای اولین بار در احادیث امام باقر(ع) بیاد شده است. از سوی دیگر، تا آنجا که جستجو شده، حتمی یا غیر حتمی بودن نشانه‌ها در منابع اهل سنت یافت نشد.

واژه‌شناسی لغوی

• واژۀ «حتم» فقط یک بار با تعبیر «حتما» در قرآن استفاده شده است؛ آنجا که خداوند متعال می‌فرماید:﴿﴿ وَإِن مِّنكُمْ إِلاَّ وَارِدُهَا كَانَ عَلَى رَبِّكَ حَتْمًا مَّقْضِيًّا﴾﴾. طریحی «حتم» را واجبی دانسته که اراده بر آن تعلق گرفته، اسقاط آن امکان‌پذیر نیست راغب اصفهانی آن را به قضای مقدر معنا کرده است . ابن منظور نیز آن را به معنای قضا و وجوب قضا دانسته که گریزی از انجام آن نیست . خلیل بن احمد نیز آن را با تعبیر «ایجاب القضاء» تعریف کرده است .
• یکی از پژوهشگران پس از نقل برخی از سخنان بزرگان لغت، دیدگاه خود را این چنین می‌نگارد: معنای حقیقی برای این لفظ عبارت از «جزم و قطع در حکم و عمل» است.

نشانه‌های حتمی در اصطلاح

• در بحث نشانه‌ها طبق نگاه مشهور، منظور از «نشانه‌های حتمی» مقابل نشانه‌های غیر حتمی آن دسته از پدیده‌هایی است که پدید آمدن آنها بدون هیچ قید و شرطی، قطعی و الزامی خواهد بود.

نشانه‌های حتمی ظهور در حدیث

نشانه‌هایی که در احادیث از حتمی‌بودن آنها خبر داده شده، فراوان نیستند. این موارد، عبارت‌اند از:

1. ندای آسمانی؛
2. خروج سفیانی؛
3. خسف بیداء؛
4. کشته‌شدن نفس زکیه .

در بعضی احادیث، از: طلوع خورشید از مغرب، آشکار شدن دستی در آسمان، ظهور یمانی و اختلاف بنی عباس هم به عنوان امری یاد شده است. دو نمونه از این روایات چنین است: عن ابی عبدالله(ع) انه قال: «النِّدَاءُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ السُّفْيَانِيُّ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ الْيَمَانِيُّ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ كَفٌّ يَطْلُعُ مِنَ السَّمَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ قَالَ وَ فَزْعَةٌ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ تُوقِظُ النَّائِمَ وَ تُفْزِعُ الْيَقْظَانَ وَ تُخْرِج‏ الْفَتَاةَ مِنْ خِدْرِهَا». و «عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) أَنَّهُ قَالَ: قُلْنَا لَهُ: السُّفْيَانِيُّ مِنَ الْمَحْتُومِ فَقَالَ: نَعَمْ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ الْقَائِمُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ خَسْفُ الْبَيْدَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ كَفٌّ تَطْلُعُ مِنَ السَّمَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ النِّدَاءُ مِنَ السَّمَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ فَقُلْتُ وَ أَيَّ شَيْ‏ءٍ يَكُونُ النِّدَاءُ فَقَالَ: مُنَادٍ يُنَادِي بِاسْمِ الْقَائِمِ وَ اسْمِ أَبِيهِ (ع)».

نشانه‌های حتمی ظهور در موعودنامه

• نشانه‌هایی که در آستانه ظهور حضرت مهدی (ع) تحقق خواهد یافت، پنج نشانه است که به آن‌ها علائم حتمی می‌گویند. زیرا در مورد آن‌ها احتمال "بداء" نیست و به‌طور یقین و جزم واقع شدنی است. این علائم پنج‌گانه حتمی در روایات و اخبار از زبان حضرات ائمه معصومین (ع) به ویژه امام علی، امام صادق و امام باقر (ع) مطرح شده است. امام صادق (ع) می‌فرماید: پنج نشانه قبل از ظهور قائم می‌باشد: ۱. صیحه آسمانی، ۲. خروج یمانی، ۳. خسف در سرزمین بیداء، ۴. خروج سفیانی، ۵. قتل نفس زکیه.

جستارهای وابسته

• پرچم‌های عصر ظهور
• قتل نفس زکیه بین رکن ومقام
• قحطی آستانه ظهور
• خروج خراسانی
• بیست و چهار باران برکت زا
• قتل عام آستانه ظهور
• آتش بزرگ از مشرق
• نشانه‌های حتمی ظهور
• فتنه های عصر ظهور
• گرسنگی آستانه ظهور
• ظهور منکر
• امر به منکر
• نهی از معروف
• همجنس بازی
• فسق صاحبان رأی حکومتها
• اندکی فقیهان هدایت گر
• کثرت فقهای گمراه
• کثرت فقهای خائن
• زخرف مساجد
• کثرت ظلم
• کثرت فساد
• زیور کاری مصحف ها
• ظهور جهل
• رفع علم
• کثرت قاریان
• اندکی عمل به قرآن
• کثرت قتل
• کثرت شاعران
• جایگزینی قبور با مساجد
• جهالت قبل از ظهور
• ظلمت قبل از ظهور
• ظلم قبل از ظهور
• نشانه های قریبه ظهور
• سقوط حساب منجمان
• خروج سروسی
• کثرت فتنه‌های آستانه ظهور
• صدای فتح از ناحیه دمشق
• نزول اخوان ترک در جزیره
• کثرت اختلاف در ناحیه مغرب
• اختلاف سه پرچم در شام
• نزول پرچم های سیاه خراسان
• ندای ابلیس در آخر روز
• اختلاف رمحان در شام
• هلاکت صد هزار نفری شام
• لشکرکشی روم علیه شیعه
• لشکرکشی ترک علیه شیعه
• مرگ خلیفه جمع کنند اموال
• اختلاف ترک و روم
• حضور مردم در دمشق
• ورود اهل مغرب به مصر
• خروج دعوت کننده به آل محمد
• نزول ترک در حیره
• نزول روم در فلسطین
• جنگ عبدالله در قرقیسیاء
• طلوع نشانه با خورشید
• اختلاف سه پرچم در کوفه
• کثرت هرج و مرج

منابع

• دانشنامهٔ امام مهدی ج۷
• درسنامه مهدویت ج۳
• مجتبی تونه‌ای، موعودنامه.

پانویس

پیوند به بیرون