فضیلت انتظار فرج
مقدمه
- روایاتی که سخن از انتظار گفتهاند، به دو دسته کلی تقسیم میشود:
- انتظار فرج به معنای عامّ: در این معنا، آموزههای دینی بر آن است تا افزون بر بیان فضیلت "گشایش عمومی" و امید به آینده، و سوق انسانها به این عرصه، نومیدی را نیز نکوهش کرده، از ورود جوامع بشری به آن جلوگیری کند. اهتمام آموزههای اسلامی در بیان معنای عام انتظار و امید، تا بدان حد بوده که از آن، با بلندترین عنوانها یاد نموده، ارزشهای شگفتآوری برای آن ذکر کرده است. برخی عبادتها بر برخی دیگر برتری دارد؛ ازاینرو انجام آن، افزون بر آنکه در کانون تأکید آموزههای دینی است، از پاداش افزونتری نیز برخوردار است و نقش آن، در سازندگی انسان بیشتر است. رسول گرامی اسلام(ص) پس از آن که انتظار فرج را در زمره عبادتهای خداوند سبحانه و تعالی دانسته است، آن را یکی از برترین عبادتها برشمرده، فرمود: "برترین عبادت انتظار فرج است"[۱]. درباره اهمیت انتظار فرج- افزون بر آنچه اشاره شد- به روایاتی بر میخوریم که بسی شگفتیآور است و آن، اینکه انتظار را نه فقط "جهاد" که "برترین جهاد" دانسته است. از این نوع روایات نیز به خوبی استفاده میشود انتظار، از نوع عمل است. رسول گرامی اسلام(ص) فرموده است: "برترین جهاد امت من انتظار گشایش است"[۲][۳].
- انتظار فرج به معنای خاص: در این معنا، انتظار به معنای چشمبهراه بودن آیندهای با تمام ویژگیهای یک جامعه مورد رضایت خداوند سبحانه و تعالی است که یگانه مصداق آن دوران حاکمیت آخرین ذخیره الهی وجود مقدّس حضرت ولی عصر(ع) است. امام باقر(ع) آنگاه که دین مورد رضایت خداوند سبحانه و تعالی را تعریف کرد، پس از شمردن اموری فرمود: "... و تسلیم به امر ما و پرهیزکاری و فروتنی و انتظار قائم ما..."[۴][۵].
- از روایات انتظار ظهور حضرت مهدی(ع) به دست میآید انتظار ظهور حضرت مهدی(ع) نه فقط راه رسیدن به جامعه موعود است؛ بلکه خود نیز موضوعیت دارد؛ بدان معنا که اگر کسی در انتظار راستین به سر برد، تفاوتی ندارد که به مورد انتظار خویش دست یابد یا دست نیابد.
- در این باره شخصی از امام صادق(ع) پرسید: "چه میفرمایید درباره کسی که دارای ولایت پیشوایان است و انتظار ظهور حکومت حق را میکشد و در این حال از دنیا میرود؟" حضرت(ع) در پاسخ فرمود: "او، همانند کسی است که با حضرت قائم در خیمه او باشد. سپس کمی سکوت کرد و فرمود: مانند کسی است که با پیامبر اسلام(ص) در مبارزاتش همراه بوده است"[۶][۷].
- ↑ " أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ "؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص ۲۸۷؛ ر. ک: ترمذی، سنن، ج ۵، ص ۵۶۵
- ↑ " أَفْضَلُ جِهَادِ أُمَّتِي انْتِظَارُ الْفَرَجِ "؛ حسن بن علی حرانی، تحف العقول، ص ۳۷
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۷۶-۸۴.
- ↑ " وَ التَّسْلِيمُ لِأَمْرِنَا وَ الْوَرَعُ وَ التَّوَاضُعُ وَ انْتِظَارُ قَائِمِنَا"؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۲، ص ۲۳، ح ۱۳
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۷۶-۸۴.
- ↑ احمد بن محمد بن خالد برقی، المحاسن، ج ۱، ص ۱۷۳؛ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۵
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۷۶-۸۴.