بنیکنانه
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
مقدمه
بنیکنانه در عصر پیامبر(ص) مجموعه قبایل عرب عدنانی بودند که نسبشان به ابونضر کنانة بن خزیمة بن مدرکة بن الیاس بن مضر بن نزار بن معدبن عدنان میرسید.[۱] کنانة بن خزیمه، جد هفتم رسول خدا، پسران بسیاری داشت که شمار آنها به ۱۴ تن میرسید: نضر، عبد مناة، مالک، ملکان، عامر، حارث، عمرو، سعد، عوف، غنم، مخرمه، جرول، غزوان و حُدال.[۲] بعضی از ایشان خود منشأ قبیلههای کوچک و بزرگ دیگری شدند و کنانه را در مناطق وسیعی از شبه جزیره عربستان گستراندند، چنانکه از نضر بن کنانه، قریش [۳] و از عبد مناة بن کنانه تیرههای بزرگی چون بنیبکر، بنیعامر، بنیلیث، بنیدیل (دوئل)، بنی ضمره، بنی غفار و بنی مدلج و از نسل مالک بن کنانه تیرههای بنی فراس، بنی حارث بن غنم، بنی عمرو و بنی نابغه شکل گرفتند. از دیگر فرزندان کنانه نیز تیرههایی پدید آمد که از شهرت چندانی برخوردار نیستند.[۴] هرچند در مقطعی همه کنانه یک مجموعه بودهاند و گاه برخی از ویژگیهای یکی از قبایل کنانه به عموم آنها نسبت داده شده است؛ اما از گزارشها برمیآید که در عصر پیامبر(ص) قریش که خود بخشی از کنانه بودند مجموعهای مستقل به شمار میآمدهاند.
با توجه به گستردگی کنانیها، آنان در عصر جاهلی در مناطق وسیعی از حجاز، تهامه و یمن [۵] از جمله مکه واطراف آن،[۶] مدینه [۷] و در برخی نواحی مانند ودان،[۸] مطهر [۹] و بیض [۱۰] پراکنده بودند. با آغاز فتوحات در عصر اسلامی برخی از ایشان به کوفه،[۱۱] شام [۱۲]و مصر [۱۳] مهاجرت کردند.
"مجنه" بازاری در اطراف مکه، به کنانیها اختصاص داشته و از زمینهای آنان بوده است.[۱۴] این بازار پس از بازار عکاظ در ۱۰ روز پایانی ماه ذیقعده برپا میشده و بنابر نقلی به قبیله بنیدئل از کنانه تعلق داشته است.[۱۵] این گزارش، نشان میدهد که بخشی بنیکنانه در آن روزگار به تجارت و بازرگانی نیز مشغول بودهاند، چنانکه از گزارشهای پراکنده دیگری نیز برمیآید که برخی تیرههای این قوم به کشاورزی و دامداری اشتغال داشتهاند.[۱۶]
آداب و سنن کنانیها
جنگها
حفاظت از کعبه و اهتمام به امور آن
تغییر در مناسک حج
اعتقاد به فرزند داشتن خداوند
کنانیها و اسلام
واژگان کنانی در قرآن
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ معجم قبائل العرب، ج ۳، ص ۹۹۶ ـ ۹۹۷؛ الأعلام، ج ۵، ص ۲۳۴.
- ↑ جمهرة النسب، ج ۱، ص ۱۹۳؛ انساب الاشراف، ج ۱۱، ص ۸۳؛ سبائک الذهب، ص ۲۶۴ ـ ۲۶۵.
- ↑ جمهرة النسب، ج ۱، ص ۱۹۳؛ النسب، ص ۲۲۱؛ المفصل، ج ۴، ص ۲۶.
- ↑ جمهرة النسب، ج ۱، ص ۱۹۳ ـ ۲۳۷؛ النسب، ص ۲۲۱ ـ ۲۲۵؛ انساب الاشراف، ج ۱۱، ص ۸۳ ـ ۱۴۷؛ معجم قبائل العرب، ج ۳، ص ۹۹۶ ـ ۹۹۷.
- ↑ جمهرة النسب، ج ۱، ص ۱۹۳؛ النسب، ص ۲۲۱؛ انسابالاشراف، ج ۱۱، ص ۸۳، ۱۴۵؛ سبائک الذهب، ص۲۶۵.
- ↑ جمهرة النسب، ج ۱، ص ۲۳۰؛ انساب الاشراف، ج ۱۱، ص۱۳۸؛ جامع انساب قبائل العرب، ص ۱۲۴؛ معجم قبائل العرب، ج ۳، ص ۹۹۶، ۱۰۲۰.
- ↑ سیر اعلام النبلاء، ج ۷، ص ۳۷۴.
- ↑ معجم قبائل العرب، ج ۳، ص ۹۹۷.
- ↑ معجم قبائل العرب، ج ۳، ص ۹۹۷.
- ↑ معجم البلدان، ج ۱، ص ۵۳۱.
- ↑ النسب، ص ۲۲۳؛ انسابالاشراف، ج ۱۱، ص ۱۳۸.
- ↑ انساب الاشراف، ج ۱۱، ص ۱۳۱، ۱۳۴.
- ↑ معجم قبائل العرب، ج ۳، ص ۹۹۶.
- ↑ اخبار مکه، ج ۱، ص ۱۹۰.
- ↑ معجم البلدان، ج ۵، ص ۵۸ ـ ۵۹.
- ↑ محمدی یدک، علی، مقاله «بنی کنانه»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۶.