سیر در فقه سیاسی
مقدمه
سیر و سفر کردن[۱]، گشت و گذار روی زمین[۲]. اصل آن به معنای درگذر بودن و جریان داشتن[۳] و حرکت و رفتن ظاهری و مادی[۴]. "سیاره" از همین ماده به معنای کاروان است.
﴿أَوَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ كَانُوا مِنْ قَبْلِهِمْ﴾[۵].
در قرآن کریم به سیر و سفر در مواضع مختلف سفارش شده است: ﴿أَوَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ كَانُوا مِنْ قَبْلِهِمْ كَانُوا هُمْ أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَآثَارًا فِي الْأَرْضِ فَأَخَذَهُمُ اللَّهُ بِذُنُوبِهِمْ وَمَا كَانَ لَهُمْ مِنَ اللَّهِ مِنْ وَاقٍ﴾[۶].
در آیات دیگری از قرآن نیز به سیر و سفر در زمین اشاره شده و در برخی از آنها برخی احکام سفر تبیین و تشریح شده است[۷].
امر خداوند به سیر و سفر در روی زمین و بازدید از آثار باقیمانده از تمدن امم گذشته، مانند قلعه‌های مستحکم و قصرهای بلند و استوار، برای عبرت‌آموزی و توجّه به فناپذیری سلطه و قدرت و سایر مظاهر دنیوی است؛ همچنین سنت الهی در هلاکت و نابودی امت‌هایی است که تکذیب رسولان الهی کردند [۸]. این رویکرد قرآنی به امر جهانگردی، علاوه بر تأکید و سفارش بر رونق این صنعت، به آن جهتی معنوی و الهی بخشیده است.[۹]
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۶۵.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۴۷.
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۱۲۰.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۵، ص۲۸۸.
- ↑ «و آیا در زمین گردش نکرده‌اند تا بنگرند که سرانجام پیشینیان آنان چگونه بوده است؟» سوره غافر، آیه ۲۱.
- ↑ «و آیا در زمین گردش نکرده‌اند تا بنگرند که سرانجام پیشینیان آنان چگونه بوده است؟ آنها از ایشان در زمین توانمندتر و پراثرتر بودند و خداوند برای گناهانشان آنان را فرو گرفت و ایشان را در برابر خداوند نگهدارنده‌ای نبود» سوره غافر، آیه ۲۱.
- ↑ محسن معینی، «سیر و سفر»، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۱۲۸۱.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۳۲۶.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۵۵-۳۵۶.