مصعب بن عمیر
مقدمه
نام و نسب او مصعب بن عمیر بن هاشم بن عبد مناف بن عبدالدار بن قصی و کنیه‌اش اباعبدالله است[۱]. مادرش، خناس، دختر مالک بن مضرب بن عامر بن لوی و همسرش حمنه، دختر جحش بن رنا بن دوان بن اسد بن خزیمه است. مصعب بن عمیر دختری به نام زینب داشت که با عبدالله بن عبدالله بن ابی امیة بن مغیره ازدواج کرد[۲]. مصعب اهل مکه و از قبیله قریش و طایفه بنی عبدالدار بود. او در هجرت اول، به حبشه حضور داشت و سپس در جنگ بدر شرکت کرد؛ از قبیله بنی عبدالدار فقط دو نفر در جنگ بدر حضور داشتند که یکی از آنها مصعب بن عمیر و دیگری سویبط بن حرمله، و به نقلی ابن حریمله بود. پیامبر ناله مصعب را قبل از هجرت، به مدینه فرستاد تا به مردم قرآن و احکام بیاموزد[۳].[۴]
مظلومیت پیامبر(ص) در شهادت مصعب بن عمیر
در جنگ احد پرچم مسلمانان به دست مصعب بن عمیر بود. چون مسلمانان فرار کردند، مصعب پایداری می‌کرد. ابن قمیئه که شجاعی بی‌مانند بود بر او حمله کرد و با ضربتی دست راستش را قطع کرد. مصعب این آیه را به جای رجز خواند ﴿وَمَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ﴾[۵] و پرچم را به دست چپ گرفت؛ ولی دوباره مورد حمله قرار گرفت و دست چپش نیز قطع شد، مصعب پرچم را با دو بازویش به سینه چسبانید و می‌خواند: ﴿وَمَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ...﴾. ابن قمیئه برای سومین بار با نیزه بر او حمله کرد و نیزه را در بدنش فرو کرد. نیزه شکست و مصعب بر زمین افتاد و به شهادت رسید. پس از آنکه جنگ پایان یافت، پیامبر(ص) در کنار کشته مصعب آمد او را دید که به رو بر زمین افتاده این آیه را قرائت کرد ﴿مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا...﴾[۶][۷].[۸].
مصعب و فداکاری در راه دین
هجرت مصعب به حبشه
مصعب بن عمیر و بیعت عقبه اول
حرکت مصعب به سمت مدینه
بازگشت مصعب به مکه و عقبه دوم
مصعب و عقد برادری
مصعب و جنگ بدر
مصعب بن عمیر و پرچم‌داری جنگ احد
شهادت مصعب بن عمیر و سخنان همسرش
جستارهای وابسته
- ابوعزیز بن عمیر (برادر)
منابع
پانویس
- ↑ الاستیعاب، ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۴۷۴. و به نقلی کنیه‌اش ابو محمد است، ر.ک: الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۸۶. این هاشم بن عبد مناف، فردی غیر از هاشم بن عبد مناف بن قصی، جد پیامبر است. و چون مناف بن عبد الدار است، لذا به او عبدری می‌گفتند؛ یعنی از طایفه عبدالدار است و نه از بنی هاشم. (یوسفی غروی).
- ↑ الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۸۶.
- ↑ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۴، ص۱۴۷۴.
- ↑ عسکری، عبدالرضا، مقاله «مصعب بن عمیر»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم، ج۷، ص۲۹۸.
- ↑ «و محمد جز فرستاده‌ای نیست که پیش از او (نیز) فرستادگانی (بوده و) گذشته‌اند» سوره آل عمران، آیه ۱۴۴.
- ↑ «از مؤمنان، کسانی هستند که به پیمانی که با خداوند بستند وفا کردند.».. سوره احزاب، آیه ۲۳.
- ↑ طبقات، ج۳، ص۸۵؛ اسدالغابة، ج۴، ص۳۷۰.
- ↑ راجی، علی، مظلومیت پیامبر ص ۱۶۹.