زبان حال
زبان حال جملاتی که هنگام مرثیه خوانی، از زبان امام حسین(ع) و شهدای کربلا یا بازماندگانشان گفته می‌شود، بی آنکه در یک متن تاریخی یا روایی آمده باشد، در مقابل "زبان قال".
مقدمه
- این جملات، صرفاً نوعی بیان عاطفی است که از حال و وضع کسی آنگونه برداشت می‌شود، زیرا گاهی حالت‌ها گویاتر از الفاظ است. البته گاهی به بهانه "زبان حال"، حرف‌های نامناسب و سبک به اولیاء خدا و امام حسین(ع) نسبت میدهند که وهن مقام امام و نشان دهنده ذلّت و خواری و زبونی است؛ مثل این که از قول امام حسین(ع) می‌گویند: "شدم راضی که زینب خوار گردد...". یا اینکه امام، التماس کند جرعه‌ای آب به او بدهند. این نحوه زبان حال‌ها اغلب در اشعار مرثیه و نوحه دیده می‌شود که باید توجّه نمود مطالب انحرافی و دروغ به آن پیشوایان حق و صدق، نسبت داده نشود[۱].
