کبیر در فقه سیاسی

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Heydari (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۶ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۰۸ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث کبیر است. "کبیر" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل کبیر (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

اصل آن "کبر" به معنای بزرگی، در مقابل صغر و کوچکی[۱]. در حالت جمع در معنای والی و حاکم[۲] بزرگان [۳]، ریش‌ سفیدان.

﴿وَقَالُوا رَبَّنَا إِنَّا أَطَعْنَا سَادَتَنَا وَكُبَرَاءَنَا فَأَضَلُّونَا[۴].

در نظام قبیله‌ای که در عصر تنزیل بر سراسر جزیرةالعرب حاکم بود، سالمندان و ریش‌ سفیدان، امور قبیله را در اختیار و اراده خود داشتند و در واقع حاکمان قبایل محسوب می‌شدند. جنگ، صلح، پیمان و ایمان آنان به منزله موضع و نظر همه افراد قبیله محسوب می‌شد؛ لذا هدایت و ضلالت قبیله در دست ریش‌ سفیدان و بزرگان قبیله بود و اسلام با ایجاد رابطه اخوت دینی و امت اسلامی نظام قبیله‌ای را بر هم زد.

قرآن کریم در نکوهش پیروی کورکورانه از بزرگان و ریش‌ سفیدان اقوام و قبایل می‌فرماید: ﴿وَقَالُوا رَبَّنَا إِنَّا أَطَعْنَا سَادَتَنَا وَكُبَرَاءَنَا فَأَضَلُّونَا[۵].[۶]

منابع

پانویس

  1. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۰، ص۱۷.
  2. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج‌۵، ص۱۵۳.
  3. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۱۴.
  4. «و می‌گویند: پروردگارا! ما از سرکردگان و بزرگانمان فرمان بردیم و آنان ما را از راه به در بردند» سوره احزاب، آیه ۶۷.
  5. «و می‌گویند: پروردگارا! ما از سرکردگان و بزرگانمان فرمان بردیم و آنان ما را از راه به در بردند» سوره احزاب، آیه ۶۷. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۶، ص۳۴۶.
  6. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۵۶-۴۵۷.