پاک از خطا (کتاب)
پاک از خطا، کتابی است که ترجمه فارسی کتاب التنبیه بالمعلوم اثر محمد بن حسن حر عاملی به زبان عربی است، که به شرح و بررسی نفی سهو از خاندان عصمت می‌پردازد. این کتاب به کوشش حبیب روحانی به فارسی ترجمه شده است و انتشارات بنیاد پژوهش‌های اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است[۱].
| پاک از خطا | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | محمد بن حسن حر عاملی |
| مترجم | حبیب روحانی |
| موضوع | عصمت |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات بنیاد پژوهش‌های اسلامی|انتشارات انتشارات بنیاد پژوهش‌های اسلامی]][[رده:انتشارات انتشارات بنیاد پژوهش‌های اسلامی]] |
| محل نشر | مشهد، ایران |
| سال نشر | ۱۳۸۲ ش |
| شابک | ۹۷۸۹۶۴۴۴۴۹۰۶۲ |
| شماره ملی | م۸۱-۴۸۴۹۹ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «گروهی از دانشمندان اسلامی با استناد به روایتی، به رسول اکرم (ص) نسبت سهو داده‌اند که بسیاری از دانشمندان و فقها در رد و بطلان آن کتاب نوشته‌اند. این کتاب رساله‌ای است در نفی سهو از خاندان عصمت و بیان اندکی از دلایل عقلی و نصوص نقلی بر آن و سخنان گروهی از اصحاب در این باب، و رد شبهه کسانی که سهو در عبادت را بر آنان جایز دانسته‌اند و توجیه احادیثی که به ظاهر دلالت بر سهو آنان می‌‌کنند و برای درک معنای درست آنها باید تغییر و توجیه شوند»[۱].
فهرست کتاب
- مقدّمه مؤلّف
- فصل نخست: عبارات جمعی از علما در باره نفی سهو از پیامبر (ص) و امامان (ع) در عبادات و غیر آنها
- فصل دوم:سخن کسی که در خصوصِ عبادت، سهو بر پیامبر و امام را جایز می‌دانند
- فصل سوم:ذکر عباراتی مبنی بر این که سهو و شک و نسیان در پیامبر (ص) و امامان (ع) وجود ندارد
- فصل چهارم: احادیث معتبری، از کتاب‌های مورد اعتماد در باره نفی سهو و شک و نسیان از معصومان (ع)
- فصل پنجم: بیان ادلّه عقلی، بر عدم صدورِ خطا، غلط، سهو، شک و نسیان به طور مطلق، از پیامبر (ص) و امامان (ع) اگر چه برخی از این دلیلها، با مقدّمه نقلی نیز همراه می‌باشد. واین بر چند وجه است
- فصل ششم: در بیان برخی از مفاسدی که بر جواز سهو در معصوم مترتّب است
- فصل هفتم: اشکال کسانی که سهو بر معصوم را در عبادت، نه در تبلیغ، روا می‌دانند
- فصل هشتم: بیان این که این روایات ضعیف‌اند و نمی‌شود به ظاهر آنها عمل کرد
- فصل نهم: آشفتگی حدیث سهو و ضعف آن و این که حمل بر ظاهر و اعتماد به آن جایز نیست. علاوه بر آنچه در گذشته از آن بیان داشتیم.
- فصل دهم: بیان، تأویل احادیث سهو
- فصل یازدهم: پاسخ از استدلال ابن بابویه در سخن گذشته‌اش و از احادیث سهو به تفصیل
- فصل دوازدهم: در بیان برخی نظایر واشباه برای احادیث سهو که آنها نیز باید تأویل و توجیه شوند و حمل بر ظاهرشان جایز نیست[۱]
دربارهٔ پدیدآورنده
-
حبیب روحانی(مترجم)
-
محمد بن حسن حر عاملی(پدیدآورنده)
- آیت‌الله محمد بن حسن حر عاملی محدث مشهور به شیخ حر عاملی (متولد ۱۰۳۵ ق، لبنان؛ متوفی ۱۱۰۴ ق، مشهد)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: حسن حر عاملی، سید هاشم بحرانی، ملا محمد محسن فیض کاشانی، مولی محمد طاهر قمی و علامه مجلسی به اتمام رساند. قاضی القضاة و شیخ الإسلام خراسان در دوره صفوی و سرایندگی شعر از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی، کتب فراوانی با موضوعات دینی و اعتقادی نگاشت. «الفوائد الطوسیة»، «بدایة الهدایة»، «وسائل الشیعة»، «الفصول المهمة فی أصول الأئمة»، «الجواهر السنیة»، «الصحیفة الثانیة»، «إثبات الهداة»، «الإیقاظ من الهجعة بالبرهان علی الرجعة»، «جهاد النفس» و «التنبیه بالمعلوم من البرهان» برخی از این آثار است.[۲]
- در مورد حبیب روحانی اطلاعاتی در دست نیست.