ابوجعال جذامی
مقدمه
از طایفه بنوضیب[۱] تیره‌ای از جذام از قبایل یمنی[۲] تنها یادی که منابع سیره از او می‌کنند، به تلاش وی برای آزادی اسرای قبیله‌اش از دست مسلمانان مربوط است. هنگامی که دحیة بن خلیفه کلبی از مأموریت به روم باز می‌گشت، از سوی عده‌ای از بنی ضلیع غارت شد که تیره‌ای از جذامیان بودند، اما نعمان فرزند ابوجعال به یاری وی برخاست و توانست اموال دحیه را به وی بازگرداند[۳]. رسول خدا(ص) پس از این حادثه، سریه‌ای به فرماندهی زید بن حارثه به سوی ایشان فرستاد که برخی منابع سیره، از حرکت به سوی جذام در سال ششم، با عنوان سریه به ارض حِسمی یاد می‌کنند [۴]، زید بن حارثه از آنان اسیرانی گرفت که با وساطت رفاعة بن زید نزد رسول خدا(ص) آزاد شدند. ابوجعال پس از سامان یافتن امور، در شعری که هشت بیت آن را ابن اسحاق[۵] نقل کرده، وضعیت خودشان را بیان کرده است.
ابن حجر[۶] به نقل از مغازی سعید بن یحیی اموی[۷] از ابن اسحاق گزارش کرده که ابوجعال همراه افرادی از قبیله ضمام برای آزادی اسیرانشان که زید بن حارثه، آنان را به اسارت درآورده بود، خدمت رسول خدا(ص) رسید و شعری سرود. اما در سیره موجود[۸]، نام تیره ابوجعال، بنوضُبیب ذکر شده، نه ضمام.[۹]
منابع
پانویس
- ↑ ابن هشام، ج۴، ص۲۶۰.
- ↑ برخی قبیله ضبینه (نه ضبیبه) را از جذام دانسته‌اند (ابن اثیر، لباب، ج۲، ص۶۲)، ولی فرد مورد نظر که در تیره و طایفه با رفاعة بن زید جذامی مشترک است، در بیشتر موارد از بنوبیب شمرده شده است؛ ر.ک: احمدی میانجی، ج۲، ص۴۷۰.
- ↑ ابن هشام، ج۴، ص۲۶۰؛ واقدی، ج۲، ص۵۵۶؛ طبرانی، ج۲۰، ص۳۴۱؛ و ر.ک: ابن اثیر، ج۵، ص۳۱۳.
- ↑ واقدی، ج۲، ص۵۵۵.
- ↑ ابن هشام، ج۴، ص۲۶۴.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۵۵.
- ↑ م. ۲۴۹؛ عبد المنعم، ج۲، ص۱۰۴.
- ↑ سیره، ج۴، ص۲۶۰.
- ↑ داداش‌نژاد، منصور، مقاله «ابوجعال جذامی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۲۱۲-۲۱۳.