استهزاء در فقه اسلامی

مقدمه

حکم استهزاء به حسب موارد مختلف است.

استهزای مسلمان به خداوند، رسول خدا (ص) و مقام رسالت، موجب ارتداد است. [۱]

استهزای ائمّه (ع) اگر به استهزای خداوند یا پیامبر و یا رسالت برگردد، حکم پیشین را دارد. استهزای توأم با دشنام به آن بزرگواران موجب ثبوت حدّ قتل است؛ [۲] لکن در اینکه صرف استهزاء از سوی کسی که معتقد به مذهب بوده، موجب ارتداد می‏‌شود یا نه، اختلاف است. [۳]

استهزاء دین و آنچه که نزد مسلمانان ضروری دین به شمار می‏‌رود، موجب ارتداد است. [۴] مسخره کردن مؤمن، حرام، [۵] بلکه از گناهان کبیره شمرده شده است. [۶]

قصد جدّی در همه عقود و ایقاعات معتبر است. از این رو، عقد یا ایقاعی که از روی تمسخر واقع شود نافذ نیست. [۷] همچنین اگر کافر به استهزاء شهادتین بگوید، حکم به اسلام او نمی‏‌شود[۸] و نیز اگر کسی از روی تمسخر سلام کند، جواب سلام او واجب نیست[۹][۱۰]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. المبسوط، ج۱، ص:۲۳۳؛ کتاب السرائر، ج۲، ص:۳۳۹؛ جواهر الکلام، ج۳۴، ص:۳۳۲
  2. جواهر الکلام، ج۳۴، ص:۴۳۵
  3. جواهر الکلام، ج۳۴، ص:۶۰۲
  4. جواهر الکلام، ج۳۴، ص:۶۰۰ ـ ۶۰۱
  5. جواهر الکلام، ج۳۴، ص:۵۹
  6. جواهر الکلام، ج۱۳، ص:۳۱۴
  7. مهذب الاحکام، ج۱۶، ص:۲۷۸
  8. الحدائق الناضرة، ج۷، ص:۳۳۴.
  9. العروة الوثقی، ج۱، ص:۷۱۶.
  10. هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۱، صفحه ۴۹۳.