بحث:نصیرالدین طوسی (پدیدآورنده)
شرح حالی مختصر از نصیرالدین طوسی
این جملات اگر معنایی داشته باشد تنها دلالت بر کم عقلی، زشت زبانی و کمی دین و ورع ابن تیمیه دارد... اما خواجه نصیرالدین طوسی کسی است که دانشمندان قرن هشتم به شرح حال او با بزرگی و تعظیم تمام، پرداخته‌اند. در کتاب فوات الوفیات ابن شاکر کتبی مورخ مشهور متوفای ۷۶۴ آمده: «نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد بن حسن معروف به نصیرالدین طوسی، فیلسوف، دانشمند علم ریاضی و علوم غریبه بود. او بر سایر بزرگان تقدم داشت، دارای احترام فراوان و جایگاه عالی در نزد هلاکوخان بود». ابن شاکر کتبی در ادامه به برخی از وقایع شیخ نصیرالدین طوسی با هلاکوخان اشاره می‌کند که حکایت از هوش سرشار وی دارد. سپس به ذکر نام تألیفات وی می‌پردازد و می‌گوید: «او برای مسلمین به ویژه شیعیان، علویین و حکماء و غیر آنها منفعت داشت و با ایشان به نیکی برخورد می‌نمود، برای آنها شغل فراهم می‌کرد و امور اوقاف را پشتیبانی می‌نمود و تمام این فعالیت‌ها را با تواضع و خوش رویی انجام می‌داد».
می‌افزاید: «وی بدون دخالت در اموال وزارت هلاکوخان را عهده دار بود»[۱]. ابن کثیر متوفای ۷۷۴ در این باره می‌گوید: «نصیر طوسی محمد بن عبدالله طوسی همواره به او گفته می‌شود: مولا نصیرالدین طوسی و یا گفته می‌شود: خواجه نصیرالدین طوسی. او از سنین جوانی خود به تحصیل علوم مشغول بود و علم اوائل را به بهترین کیفیت به دست آورد و در علم کلام کتابی را به رشته تحریر درآورد؛ کتاب اشارات ابن سینا را شرح نمود؛ منصب وزارت اصحاب قلعه‌های الموت را در زمان اسماعیلیه و بعد از آن در زمان هلاکوخان عهده دار بود و در واقعه بغداد همراه هلاکوخان حضور داشت. از این‌رو مردم (یعنی ابن تیمیه) گمان کردند که او به هلاکوخان دستور قتل خلیفه را داده است-پس خدا داناتر است-و به نظر من این دستور از آدم عاقل و فاضل صادر نمی‌شود. بعضی از او تعریف کرده و می‌گویند: او عاقل، فاضل و خوش اخلاق بود و در کنار مدفن موسی بن جعفر دفن شد»[۲]. ابوالفداء متوفای ۷۳۲ چنین توصیف می‌کند: «شیخ علامه نصیرالدین طوسی، نام او محمد بن محمد الحسین، پیشوای مشهور...، دارای تألیفات متعددی که همگی گرانبهاست و در کنار قبر موسی و جواد(ع) دفن گردید»[۳]. ذهبی متوفای ۷۴۸ می‌نویسد: «خواجه نصیرالدین طوسی ابوعبدالله محمد بن محمد بن حسن است که در ماه ذی حجه در شهر بغداد درگذشت... او از بزرگان علمای علوم غریبه است و در نزد هلاکوخانه جایگاه بالایی دارد[۴].[۵]
منابع
- ↑ فوات الوفیات، ج۳، ص۲۴۶.
- ↑ البدایة والنهایه، ج۱۳، ص۳۱۳؛ النصیر الطوسی، محمد بن عبدالله الطوسی،....
- ↑ المختصر فی اخبار البشر، ج۴، ص۸.
- ↑ العبر، ج۳، ص۳۲۶.
- ↑ حسینی میلانی، سید علی، جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ج۱، ص ۵۵.