بزیع بن عمر بن بزیع

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

بزیع ابی عمرو بن بزیع، در یک سند روایت تفسیر کنز الدقائق و به گزارش از الکافی آمده است:

«أَحْمَدُ عَنْ يَحْيَى بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنِ اِبْنِ أَبِي اَلْبِلاَدِ[۱] عَنْ أَبِيهِ عَنْ بَزِيعِ بْنِ عُمَرَ بْنِ بَزِيعٍ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ وَ هُوَ يَأْكُلُ خَلاًّ وَ زَيْتاً فِي قَصْعَةٍ سَوْدَاءَ مَكْتُوبٍ فِي وَسَطِهَا بِصُفْرَةٍ ﴿قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ[۲]»[۳].[۴]

شرح حال راوی

نام راوی در نسخه‌های الکافی با کمی اختلاف، بزیع بن عمر بن بزیع، بزیع بن عمرو بن بزیع و بزیع ابی عمر بن بزیع ثبت شده است.

مصدر اصلی روایت که مرحوم کلینی از آن نقل کرده، المحاسن برقی است[۵] که در سندش بزیع بن عمرو بن بزیع ثبت شده است.

عنوان راوی با تفاوت‌های ذکر شده در ضبط عنوان، نه در کتاب‌های رجالی یاد شده؛ نه در سند روایات دیگر.

علامه مامقانی در عنوان بزیع أبو عمرو بن بزیع نوشته است: "ولم أقف في الرجل إلا على رواية الكليني في الكافي"[۶]؛ ولی عناوینی مانند ابو عمر بزیع[۷]، بزیع المؤذن[۸]، بزیع مولی عمرو بن خالد[۹] در کتاب‌های رجال عنوان شده‌اند.

آیت‌الله خویی ذیل عنوان بزیع مولی عمرو بن خالد می‌نویسد: وذكر البرقي: أبا عمر بزيع، من أصحاب الصادق(ع)، ولعله أحد المذكورين"[۱۰] و مرادش از جمله "أحد المذكورين"، بزیع المؤذن و بزیع بن عمر بن بزیع است.

از سوی دیگر، ایشان عنوان أبو بزیع را که در رجال البرقی ذکر شده، با بزیع مولی عمرو بن خالد یکی دانسته است[۱۱]، در نتیجه احتمال دارد که بزیع بن عمر بن بزیع با یکی از سه عنوان «بزیع المؤذن»، «بزیع مولی عمرو بن خالد» و «بزیع ابو عمر» متحد باشد؛ ولی نمازی شاهرودی تنها اتحاد راوی با ابو عمر بزیع را محتمل دانسته است[۱۲].

تحقیق

آنچه ذکر شد، احتمالی بیش نیست و هیچ قرینه و شاهدی بر اثبات آن وجود ندارد، بلکه قرینه بر خلاف آن هست که روایت کردن راوی مورد بحث از امام باقر(ع) است، درحالی که بزیع ابو عمر، بزیع المؤذن و بزیع مولی عمرو بن خالد از اصحاب امام صادق(ع) شمرده شده‌اند.

بر این اساس، بزیع ابی عمرو بن بزیع از راویان مهمل شمرده می‌شود.[۱۳]

منابع

پانویس

  1. به احتمال قوی عنوان یحیی بن إبراهیم، عن محمد بن یحیی، عن ابن أبی البلاد مصحّفیحیی بن إبراهیم بن أبی البلاد، عن أبیه باشد، به قرینه دیگر اسناد؛ برای نمونه: - عنه، عن یحیی بن إبراهیم بن أبی البلاد، عن أبیه.... (المحاسن (برقی)، ج۱، ص۱۳۵) - عن یحیی بن إبراهیم بن أبی البلاد، عن أبیه.... (المحاسن (برقی)، ج۱، ص۲۰۲) - عدة من أصحابنا، عن أحمد بن أبی عبدالله، عن یحیی بن إبراهیم بن أبی البلاد، عن أبیه.... (الکافی، ج۲، ص۱۴۶، ح۱۰).
  2. بگو او خداوند یگانه است سوره اخلاص، آیه ۱.
  3. تفسیر کنز الدقائق، ج۱۴، ص۵۰۲ به گزارش از الکافی، ج۶، ص۲۹۸، ح۱۴. (حدیث تقطیع شده و ادامه‌اش چنین است: {{متن حدیث|فقال لی: ادن یا بزیع. فدنوت فأکلت معه ثم حسا من الماء ثلاث حسیات حین لم یبق من الخبز شیء ثم ناولنیها فحسوت البقیة).
  4. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۴، ص 506.
  5. عنه (یعنی عن أحمد بن محمد، عن یحیی بن إبراهیم بن أبی البلاد، عن أبیه، عن بزیع بن عمرو بن بزیع، قال:.... (المحاسن (برقی)، ج۲، ص۴۴۰، (ح۳۰۰) پس مراد از احمد در شروع سند الکافی، احمد بن محمد بن خالد البرقی است.
  6. تنقیح المقال، ج۱۲، ص۶۸، ش۲۹۷۱.
  7. ر.ک: رجال البرقی، ص۳۷.
  8. ر.ک: رجال الطوسی، ص۱۷۲، ش۶۹.
  9. ر.ک: رجال الطوسی، ص۱۷۲، ش۶۸.
  10. معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۲۰۶، ش۱۶۹۶.
  11. ر.ک: معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۲۰۶؛ ج۲۲، ص۲۸۵، ش۱۴۶۳۰.
  12. و فی نسخة أخری بزیع أبو عمر بن بزیع، و لعله متحد مع ما عن البرقی أبو عمرو بزیع من أصحاب الصادق صلوات الله علیه. (مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۲، ص۲۲، ش۲۰۷۷).
  13. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۴، ص 506-510.