حارثة بن سراقة بن حارث انصاری

آشنایی اجمالی

وی از تیره عدی بن نجار، از انصار بود^[۱]. از این رو او را «نجاری» نیز خوانده‌اند^[۲]. او را به خطا «حارث» هم گفته‌اند^[۳]، مادرش «ام حارثه» بود که «ربیع دختر نضر بن ضمضم» نام داشت. وی عمه انس بن مالک، خادم رسول خدا (ص)، بود^[۴]. حارثه را منسوب به مادرش «حارثة بن ربیع» نیز خوانده‌اند^[۵]. رسول خدا (ص) بین حارثه و سائب بن عثمان بن مظعون پیمان برادری بست. حارثه در غزوه بدر حضور داشت. حبان بن عرقه^[۶] او را در حالی که از حوض آب می‌نوشید^[۷] یا در حالی که نظاره گر بود^[۸] با تیری زد که به حنجره‌اش اصابت کرد و شهید شد^[۹]. او نخستین کشته از انصار در غزوه بدر بود^[۱۰]. از اینکه برخی منابع برای او از تعبیر «غلام» استفاده کرده‌اند^[۱۱] برمی‌آید که سن وی کم بوده است. گفته‌اند. او بسیار به مادرش نیکی می‌کرد تا جایی که رسول خدا (ص) فرمود: وارد بهشت شدم و حارثه را چون آن نیکی‌ها دیدم^[۱۲]. مادر حارثه پس از شهادت وی خدمت رسول خدا (ص) آمد و گفت: ای رسول خدا (ص) تو از جایگاه حارثه نزد من آگاهی، اگر او در بهشت باشد صبر خواهم کرد اما اگر نباشد میگویی چه کنم؟ آن حضرت فرمود: بهشت یکی نیست بلکه باغ‌های بسیاری است و حارثه در بهترین آنها جای دارد^[۱۳]. بنا بر نقلی شهادت حارثه در اُحد بوده است، اما برخی آن را نادرست دانسته‌اند^[۱۴]. از حارثه نسلی باقی نماند^[۱۵] و از وی حدیثی نقل نشده است^[۱۶].^[۱۷]

جستارهای وابسته

منابع

خانجانی، قاسم، مقاله «حارثة بن سراقة بن حارث انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۲

پانویس

↑ ابن کلبی، هشام بن محمد، نسب قد والیمن الکبیر، ج۲، ص۵۲.
↑ ابن حجر، الاصابه، الاصابه، ج۱، ص۷۰۴.
↑ ر. ک: ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۷۵؛ ابن حجر، الاصابه، فتح، ج۶، ص۲۰.
↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۸۷.
↑ ر. ک: ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۴۰.
↑ به خطا، حباب؛ ر. ک: ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۱۱.
↑ ر. ک: خلیفة بن خیاط، تاریخ، ص۳۳.
↑ ر. ک: ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۷۰.
↑ واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۴۶؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۸۷.
↑ واقدی، المغازی، ج۱، ص۶۵؛ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۲۵۴.
↑ ر. ک: ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۷۰؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۱۲.
↑ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۵۰.
↑ واقدی، المغازی، ج۱، ص۹۴؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۸۸.
↑ ر. ک: ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۴۱؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۱۲؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۷۰۵.
↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۸۷؛ ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۳، ص۴۱۳.
↑ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۲۵۴؛ بغوی، معجم الصحابه، ج۲، ص۹۶.
↑ خانجانی، قاسم، مقاله «حارثة بن سراقة بن حارث انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۵۰۴.

[1] ابن کلبی، هشام بن محمد، نسب قد والیمن الکبیر، ج۲، ص۵۲.

[2] ابن حجر، الاصابه، الاصابه، ج۱، ص۷۰۴.

[3] ر. ک: ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۷۵؛ ابن حجر، الاصابه، فتح، ج۶، ص۲۰.

[4] ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۸۷.

[5] ر. ک: ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۴۰.

[6] به خطا، حباب؛ ر. ک: ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۱۱.

[7] ر. ک: خلیفة بن خیاط، تاریخ، ص۳۳.

[8] ر. ک: ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۷۰.

[9] واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۴۶؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۸۷.

[10] واقدی، المغازی، ج۱، ص۶۵؛ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۲۵۴.

[11] ر. ک: ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۷۰؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۱۲.

[12] ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۵۰.

[13] واقدی، المغازی، ج۱، ص۹۴؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۸۸.

[14] ر. ک: ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۴۱؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۱۲؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۷۰۵.

[15] ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۸۷؛ ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۳، ص۴۱۳.

[16] ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۲۵۴؛ بغوی، معجم الصحابه، ج۲، ص۹۶.

[17] خانجانی، قاسم، مقاله «حارثة بن سراقة بن حارث انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۵۰۴.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]