سختی در فقه سیاسی
مقدمه
عُسر، سختی، دشواری[۱] و مضایقه. اصل آن به معنای صعوبت و شدّت[۲] در مقابل یسر[۳].
﴿يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ﴾[۴].
این آیه شریفه یک اصل را در تکالیف شرعی برای بندگان تأسیس میکند؛ به این بیان که تکالیف مشقت آور و حرجی برای انسان از جانب خداوند تشریع نشده است؛ زیرا احکام الهی و تکالیف دینی درباره وظایف انسان در جریان معیشت و حیات آنهاست؛ پس لازم است که این احکام موجب سهولت جریان حیات فردی و اجتماعی انسان باشد و مشقت و دشواری که مخلّ این جریان است، از آن رفع گردد[۵].
این آیه شریفه در مقام بیان حکمتِ رفع تکلیف روزه از افراد مریض و مسافر است که به علت دشواری و مشقت، از شمول این حکم استثنا شدهاند ﴿وَمَنْ كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ﴾[۶].[۷]
منابع
پانویس
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژهنامه، ص۷۷۷.
- ↑ ابنفارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۳۱۹.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۵۶۶.
- ↑ «خداوند برای شما آسانی میخواهد و برایتان دشواری نمیخواهد» سوره بقره، آیه ۱۸۵.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۱۲۷.
- ↑ «اگر بیمار یا در سفر بود، شماری از روزهایی دیگر (روزه بر او واجب است)» سوره بقره، آیه ۱۸۵. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۲، ص۲۴.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص ۴۱۵.
[[رده:مفاهیم]