سوره مسد در علوم قرآنی

مقدمه

ابولهب و همسر آتش‌افروز و هیزم‌کش او که از سردمداران مشرکان مخالف پیامبر بودند و آن حضرت را آزار می‌دادند، در آیه نخست این سوره مورد نفرین الهی قرار گرفته‌اند: ﴿تَبَّتْ يَدَا أَبِي لَهَبٍ وَتَبَّ[۱] و به همین سبب تبت نامیده شده است.

بدین‌سان، این سوره تهدید شدیدی است به ابولهب، تهدیدی است به هلاکت خودش و عملش، تهدیدی است به آتش جهنم برای خودش و همسرش.

ویژگی‌های سوره تبت:

  1. پنج آیه، ۲۰ یا ۲۳ کلمه و ۷۷ یا ۸۱ حرف دارد.
  2. در مصحف شریف، یکصد و یازدهمین و در ترتیب نزول، ششمین سوره و پس از سوره فاتحه و پیش از سوره تکویر در مکه و قبل از هجرت نازل شده است.
  3. از نظر کمیت از سوره‌های مفصّل و از نوع قصار آن و یکباره و به صورت مجموعی نازل شده است.
  4. از سُوَر جمعی‌النزول به شمار می‌آید.
  5. در این سوره نسخی نیست[۲].[۳]

منابع

پانویس

  1. «توش و توان ابو لهب تباه و او نابود باد» سوره مسد، آیه ۱.
  2. فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، جلد۱، صفحه ۵۵۲؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد۲۷، صفحه ۴۱۱؛ زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن(باحاشیه)، جلد۱، صفحه ۱۹۳؛ جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، جلد۱، صفحه ۳۱۵؛ هاشم زاده هریسی، هاشم، شناخت سوره‌های قرآن، صفحه ۶۲۳؛ رامیار، محمود، تاریخ قرآن، صفحه ۵۹۱؛ سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، جلد۱، صفحه ۱۹۶؛ حمد، غانم قدوری، رسم المصحف دراسة لغویه تاریخیه، جلد۱، صفحه ۵۵۲؛ طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جلد۲۰، صفحه ۳۸۴.
  3. فرهنگ نامه علوم قرآنی، ج۱، ص۳۰۷۲.