عبید بن سماک مخزومی

آشنایی اجمالی

بلاذری می‌نویسد: «عبید بن سماک مخزومی» والی علی بن ابی طالب(ع) بر مدائن بود[۱]. در اوائل حکومت مغیرة بن شعبه بر کوفه و شورش مستورد خارجی سخن از سماک بن عبید است که حاکم مدائن و بهرسیر بوده است[۲].

بلاذری وی را عبید بن سماک بن حزان عبسی یا سماک بن عبید بن سماک بن حزان دانسته است[۳].

آیا وی در زمان خلافت علی(ع) به این سمت گمارده شده و پس از آن ابقا شده است و یا مغیره او را به این سمت گمارده روشن نیست. بنابر نقل بلاذری این احتمال وجود دارد که عبید بن سماک کارگزار علی(ع) و سماک بن عبید پسر کارگزار مغیره باشد. اگر نام این کارگزار سماک بن عبید عبسی باشد او را از صحابه دانسته‌اند که در جنگ‌های ایران نقش داشته است[۴].

و شخصی با نام سماک بن عبید بن ولید عبسی از عبدالرحمان بن ابی لیلی حدیث مناشده را نقل می‌کند که علی(ع) در کوفه از کسانی که در غدیر بودند گواهی خواست و ۱۲ نفر حرکت کردند و گفتند: از پیامبر(ص) شنیدیم وقتی دست تو را گرفت فرمود: بارالها دوست بدار کسی که علی را دوست دارد و دشمن بدار کسی که با علی دشمن است و یاری فرما کسی را که او را یاری نماید و خوار نما کسی که او را خوار نماید[۵].[۶]

منابع

پانویس

  1. بلاذری، جمل من أنساب الأشراف، ج۱۳، ص۲۰۱.
  2. تاریخ طبری، ج۴، ص۱۴۵ و ابن اثیر، الکامل، ج۳، ص۳۳۰.
  3. بلاذری، جمل أنساب الأشراف، ج۵، ص۱۷۵.
  4. ابن حجر، الاصابه، ج۳، ص۱۴۷.
  5. «اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ»؛ مسند احمد، ج۱، ص۱۱۹؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۲، ص۲۰۷؛ ابن کثیر، البدایة والنهایة، ج۷، ص۳۸۴؛ ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۳، ص۶۳۲؛ عبدالحسین امینی، الغدیر فی الکتاب السنه، ج۱، ص۱۷۷.
  6. ذاکری، علی اکبر، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین، ج۱، ص ۳۴۱-۳۴۲.