عمره در معارف و سیره نبوی

عمره به معنای آباد ساختن است و موجب عمران و آبادی خانه خدا و مکه معظمه می‌شود و در عین حال موجب عمران و ترقی معنوی می‌شود. عمره عبادتی مستحبّی است و دارای اعمال خاص. انجام عمره در همه ایام سال ممکن است، هرچند فضیلت آن در رجب و رمضان بیشتر است.

مقدمه

از عبادت‌هایی که در سیره و بیان رسول خدا (ص) جلوه خاصی دارد، انجام مناسک حج و عمره است. پیامبر خدا (ص) حج و عمره را زایل‌کننده فقر و گناهان[۱] و مایه توانگری مردم[۲] و بهشت را پاداش حج پذیرفته‌شده[۳] و عمره را کفاره گناهان[۴] دانسته است[۵].

تعداد حج و عمره‌های رسول خدا (ص) ‌

از تعداد حج‌هایی که پیامبر خدا (ص) پیش از بعثت و بعد آن تا زمان هجرت به جا آوردند، اطلاعی در دست نیست[۶]. بسیاری از علمای اهل سنت بر این عقیده‌اند که رسول خاتم (ص) پس از بعثت و پیش از هجرت فقط یک بار[۷] و به نقلی دیگر، دوبار[۸] حج به جا آورده است؛ ولی آنچه را که واقدی ترجیح داده و آن را معروف دانسته، این است که پیامبر (ص) پس از بعثت فقط یک مرتبه حج گذارد و آن هم همان است که مردم به آن حجة الوداع می‌گویند[۹]. همه سیره‌نویسان اعم از شیعه و سنی، این مسئله را قبول دارند[۱۰].

طبق برخی روایات، رسول اکرم (ص) سه عمره به جا آورد: عمره حدیبیه، عمره قضا و عمره‌ای که پس از بازگشت از جنگ حنین و طائف در جعرانه احرام بسته بود[۱۱]. در روایات دیگری، تعداد آنها چهار مورد دانسته شده است؛ عمره چهارم، عمره‌ای بود که آن حضرت، همراه با حج خود (حجة الوداع) به جا آورد[۱۲]. همه عمره‌های جداگانه پیامبر (ص) در ماه ذی القعده بود[۱۳].[۱۴]

منابع

پانویس

  1. الکافی، ج ۴، ص ۲۵۴؛ الجعفریات، ص ۶۶ و مستدرک الوسائل، ج ۸، ص ۱۱۵.
  2. صنعانی، المصنّف، ج ۵، ص ۱۱؛ الجامع الصغیر، ج ۱، ص ۵۷۰: کنزالعمال، ج ۵، ص ۱۰؛ من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۲۶۵ و دعائم الاسلام، ج ۱، ص ۳۴۲.
  3. کتاب الموطأ، ج ۱، ص ۳۴۶؛ مسند احمد، ج ۲، ص ۲۴۶؛ صحیح بخاری، ج ۲، ص ۱۹۸؛ صحیح مسلم، ج ۴، ص ۱۰۷ و عوالی اللآلی، ج ۱، ص ۴۲۷.
  4. الکافی، ج ۴، ص ۲۵۳؛ من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۲۲۱ و وسائل الشیعه، ج ۱۱، ص ۹۶.
  5. حسینی ایمنی، سید علی اکبر، فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم، ص ۵۲۴.
  6. فتح الباری، ج ۸، ص ۸۰ و ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ج ۱، ص ۱۷۱.
  7. المستدرک، ج ۳، ص ۵۵.
  8. دلائل النبوه، ج ۵، ص ۴۵۴؛ فتح الباری، ج ۳، ص ۳۴۰ و المناقب، ج ۱، ص ۱۷۱.
  9. محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج ۲، ص ۱۰۸۹.
  10. مسند ابی‌یعلی، ج ۵، ص ۴۱۱؛ الکافی، ج ۴، ص ۲۴۵؛ تهذیب الاحکام، ج ۵، ص ۴۴۳ و فتح الباری، ج ۸، ص ۸۰.
  11. بیهقی، السنن الکبری، ج ۵، ص ۱۲؛ ابن کثیر، السیرة النبویه، ج ۴، ص ۲۱۳؛ الکافی، ج ۴، ص ۲۵۱ و من لایحضره الفقیه، ج ۲، ص ۴۵۰ - ۴۵۱.
  12. مسند احمد، ج ۳، ص ۱۳۴؛ السیرة النبویه، ج ۴، ص ۲۱۳؛ صحیح مسلم، ج ۴، ص ۶۰ و المناقب، ج ۱، ص ۱۷۶.
  13. السنن الکبری، ج ۵، ص ۱۲؛ السیرة النبویه، ج ۴، ص ۲۱۳؛ الکافی، ج ۴، ص ۲۵۱ و من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۴۵۰ - ۴۵۱.
  14. حسینی ایمنی، سید علی اکبر، فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم، ص۵۲۵ ـ ۵۲۶.