لذت در قرآن
مقدمه
منظور از این مدخل آن دسته از لذتخواهی مسلمانان در ترک اوامر و یا شخص پیامبر است. مثلاً سرزنش برخی مسلمانان از طرف خدا، به دلیل ترک نماز جمعه به امامت پیامبر و سرگرم شدن به لذتهای دنیایی یا کسانی دیگر مانند زنان در این مدخل قرار گرفته است.
- ﴿وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْوًا انْفَضُّوا إِلَيْهَا وَتَرَكُوكَ قَائِمًا قُلْ مَا عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَمِنَ التِّجَارَةِ وَاللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ﴾[۱].
- ﴿يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ إِنْ كُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا وَزِينَتَهَا فَتَعَالَيْنَ أُمَتِّعْكُنَّ وَأُسَرِّحْكُنَّ سَرَاحًا جَمِيلًا﴾[۲].
- ﴿فَرِحَ الْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ خِلَافَ رَسُولِ اللَّهِ وَكَرِهُوا أَنْ يُجَاهِدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَقَالُوا لَا تَنْفِرُوا فِي الْحَرِّ قُلْ نَارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرًّا لَوْ كَانُوا يَفْقَهُونَ﴾[۳].
نکات
در آیات فوق این موضوعات مطرح گردیده است:
- خداوند مسلمانان را به دلیل سرگرم شدن به لذتهای دنیایی و لهو لعب مورد نکوهش قرار داده میگوید: هنگامی که تجارت یا لهوی را بینند پراکنده میشوند و به سوی آن میروند، و تو را ایستاده در حالی که خطبه نماز جمعه میخوانی رها میکنند ﴿وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْوًا انْفَضُّوا إِلَيْهَا وَتَرَكُوكَ قَائِمًا﴾ ولی به آنها بگو آنچه نزد خدا است از لهو و تجارت بهتر است ﴿قُلْ مَا عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَمِنَ التِّجَارَةِ﴾ و خداوند بهترین روزی دهندگان است ﴿وَاللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ﴾ ثواب و پاداش الهی و برکاتی که از حضور در نماز جمعه و شنیدن مواعظ و اندرزهای پیامبر (ص) و تربیت معنوی و روحانی عائد شما میشود قابل مقایسه با هیچ چیز دیگر نیست، و اگر از این میترسید که روزی شما بریده شود اشتباه میکنید، خداوند بهترین روزی دهندگان است؛
- خداوند پیامبر را مخاطب ساخته میگوید: “ای پیامبر به همسرانت بگو: اگر شما زندگی دنیا را میخواهید، و طالب زینت آن هستید، بیایید تا شما را بهرهمند سازم و با روشی نیکو رهایتان سازم بیآنکه خصومت و مشاجرهای در کار باشد ﴿يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ إِنْ كُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا وَزِينَتَهَا فَتَعَالَيْنَ أُمَتِّعْكُنَّ وَأُسَرِّحْكُنَّ سَرَاحًا جَمِيلًا﴾؛
- نکوهش متخلفان از -تبوک – به دلیل سرگرم شدن به لذتهای دنیایی و شاد بودن از این تخلف و شرکت نکردن در جهاد و مخالفت با رسول خدا ﴿فَرِحَ الْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ خِلَافَ رَسُولِ اللَّهِ وَكَرِهُوا أَنْ يُجَاهِدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ﴾[۴].
منابع
پانویس
- ↑ «و چون داد و ستد یا سرگرمییی ببینند، بدان سو شتاب میآورند و تو را ایستاده رها میکنند؛ بگو: آنچه نزد خداوند است از سرگرمی و داد و ستد، نکوتر است و خداوند بهترین روزیدهندگان است» سوره جمعه، آیه ۱۱.
- ↑ «ای پیامبر! به همسرانت بگو: اگر خواستار زندگی این جهان و آرایههای آن هستید بیایید شما را برخوردار سازم و با شیوهای نیکو رهایتان کنم» سوره احزاب، آیه ۲۸.
- ↑ «بازماندگان (از جهاد در جنگ تبوک)، از خانهنشینی خویش در مخالفت با پیامبر شادمانی کردند و خوش نداشتند که با جان و مالشان در راه خداوند جهاد کنند و گفتند: در این گرما رهسپار نشوید؛ بگو: آتش دوزخ گرمتر است اگر در مییافتند» سوره توبه، آیه ۸۱.
- ↑ سعیدیانفر و ایازی، فرهنگنامه پیامبر در قرآن کریم، ج۲، ص ۵۸۹.