محمد بن مسلم ثقفی کوفی

آشنایی اجمالی

ابوجعفر محمد بن مسلم بن رباح اوقص طحان ثقفی طائفی اهل کوفه[۱] و از اصحاب امام باقر، امام صادق و امام کاظم(ع)[۲] بود و از امام باقر و امام صادق(ع) روایات بسیاری نقل کرده است.[۳] کسانی چون محمد بن خالد و هشام بن سالم از وی روایت کرده‌اند.[۴] رجال‌نویسان ایشان را محدث، فقیه و از اصحاب اجماع دانسته[۵] و در زمره کسانی ذکر کرده‌اند که حلال و حرام شرع به ایشان بیان و روشن می‌‌شد.[۶] او از چهره‌های برجسته امامیه، فردی بسیار مورد اعتماد[۷] و مورد عنایت و لطف امام باقر، امام صادق و امام کاظم(ع) بود. به گفته خویش، از امام باقر(ع) سی هزار حدیث شنیده و از امام صادق(ع) نیز شانزده هزار مسئله سؤال کرده یا حدیث نقل کرده است. وی از ناحیه یک چشم نابینا بود و وضع زندگی نسبتاً مناسبی داشت و متمول بود، ولی در عین حال مردی متواضع و فروتن بود، بدین جهت و برای اثبات اینکه از پیروان واقعی امام باقر(ع) است به امر امام مدتی به خرمافروشی مشغول شد و سرانجام به خواست خویش آسیابی را بنا کرد و به آسیابانی و آرد فروشی اشتغال یافت و حتی مورد طعن و سرزنش اقوام و هواداران خود قرار گرفت. در مورد ایمان و پارسایی محمد بن مسلم ثقفی کوفی روایات بسیاری آمده است از جمله اینکه امام صادق(ع) بهشت را به او بشارت داده و او را در زمره محدثان نجیب و امین بر حلال و حرام خداوند به شمار آورده است.[۸] او دارای کتابی با نام «الاربعمائة مسألة فی ابواب الحلال و الحرام» می‌‌باشد.[۹] سرانجام به سال ۱۵۰هـ درگذشت.[۱۰].[۱۱]

منابع

  1.   جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. اختیار معرفة الرجاللإ ص۱۶۱؛ رجال النجاشی، ج۲، ص۱۹۹.
  2. رجال الطوسی، ص۱۳۵، ۳۰۰ و ۳۵۸.
  3. رجال النجاشی، ج۲، ص۲۰۰؛ خلاصة الاقوال، ص۱۴۹.
  4. جامع الرواة، ج۲، ص۱۹۲.
  5. اختیار معرفة الرجال، ص۲۳۸؛ خلاصة الاقوال، ص۱۵۰.
  6. الرسالة العددیه، ص۲۵ ـ ۲۷؛ اختیار معرفة الرجال، ص۱۷۰.
  7. رجال النجاشی، ج۲، ص۱۹۹ ـ ۲۰۰؛ رجال ابن داود، ص۳۳۶.
  8. اختیار معرفة الرجال، ص۱۶۱ ـ ۱۷۰.
  9. رجال النجاشی، ج۲، ص۲۰۰؛ مجمع الرجال، ج۶، ص۵۴.
  10. رجال الطوسی، ص۳۰۰؛ هدیة العارفین، ج۲، ص۷.
  11. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۷۱۵.