بیداری: تفاوت میان نسخه‌ها

۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۱ سپتامبر ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف'
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف')
خط ۱۰: خط ۱۰:
فاش می‌گویم و از گفته خود دلشادم *** [[بنده]] عشقم و از هر دو [[جهان]] آزادم
فاش می‌گویم و از گفته خود دلشادم *** [[بنده]] عشقم و از هر دو [[جهان]] آزادم
نیست بر [[لوح]] دلم جز الف قامت [[یار]] *** چه کنم حرف دگر یاد نداد استادم</ref>. حال اگر کسی [[دنیا]] را متبوع و آخرت را تابع قرار دهد و آن را [[کعبه]] [[آمال]] و منتهای [[عشق]] و [[محبت]] خویش سازد، عقلش [[فاسد]] است<ref>{{متن حدیث|حبّ الدّنيا يفسد العقل و يهمّ القلب عن سماع الحكمة و يوجب اليم العقاب‌}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۱، ص۴۹۹).</ref> و در ورطه [[غفلت]] و بی‌خبری از [[حقایق]] در می‌غلتد و به [[شقاوت]] و [[خسران]] اخروی گرفتار می‌آید.
نیست بر [[لوح]] دلم جز الف قامت [[یار]] *** چه کنم حرف دگر یاد نداد استادم</ref>. حال اگر کسی [[دنیا]] را متبوع و آخرت را تابع قرار دهد و آن را [[کعبه]] [[آمال]] و منتهای [[عشق]] و [[محبت]] خویش سازد، عقلش [[فاسد]] است<ref>{{متن حدیث|حبّ الدّنيا يفسد العقل و يهمّ القلب عن سماع الحكمة و يوجب اليم العقاب‌}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۱، ص۴۹۹).</ref> و در ورطه [[غفلت]] و بی‌خبری از [[حقایق]] در می‌غلتد و به [[شقاوت]] و [[خسران]] اخروی گرفتار می‌آید.
حضرت علی {{ع}}، در روایاتی پرشمار، این حالت نامطلوب و مشئوم را [[وصف]] کرده و آثار زیان‌بار فکری‌اش را ترسیم فرموده است و ما برای رعایت اختصار، برخی از آنها را از نظر می‌گذرانیم. آن [[حضرت]]، غفلت را از میان‌برنده [[بصیرت]] و [[روشن‌بینی]]»<ref>{{متن حدیث|دَوَامُ الْغَفْلَةِ يُعْمِي الْبَصِيرَةَ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۱۰۷).</ref>؛ «مست کننده‌تر از شراب»<ref>{{متن حدیث|سُكْرُ الْغَفْلَةِ وَ الْغُرُورِ أَبْعَدُ إِفَاقَةً مِنْ سُكْرِ الْخُمُورِ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۱۰۷).</ref>؛ «[[خوی]] و [[خصلت]] احمقان»<ref>{{متن حدیث|الْغَفْلَةُ شِيمَةُ النَّوْكَى‌}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۱۰۶).</ref>؛ ۲ «[[گمراهی]] [[روح]]»<ref>{{متن حدیث|الْغَفْلَةُ ضَلَالُ النُّفُوسِ وَ عُنْوَانُ النُّحُوسِ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۱۰۷).</ref> و «چرک [[جان]]»<ref> {{متن حدیث|فَشَكَرْتُكَ بِإِدْخَالِي فِي كَرَمِكَ وَ لِتَطْهِيرِ قَلْبِي مِنْ أَوْسَاخِ الْغَفْلَةِ عَنْكَ‌}}؛ (قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، مناجات شعبانیه).</ref> می‌خواند؛ اما این بلای تباه‌کننده و آخرت‌سوز، درمانی دارد و آن یقظه و [[بیداری]] است. یقظه، بسان عاملی کارساز برای رفع این حالت خطرناک [[نفسانی]] عمل می‌کند و آن را برطرف می‌سازد: {{متن حدیث|ضَادُّوا الْغَفْلَةَ بِالْيَقَظَةِ}}<ref>گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۱۰۷ و: {{متن حدیث|وَ اسْتَيْقِظْ مِنْ غَفْلَتِكَ‌}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۵۹۲).</ref>. همچنین، از یقظه به «[[نور]] و [[روشنایی]]»<ref>{{متن حدیث|الْيَقْظَةُ نُورٌ الْغَفْلَةُ غُرُورٌ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۵۹۱).</ref> و «[[روشن‌بینی]]»<ref> {{متن حدیث|الْيَقَظَةُ اسْتِبْصَارٌ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۵۹۱).</ref> تعبیر کرده و بدین‌سان، یقظه، سرآغاز [[تزکیه]] است.<ref>[[سعید بهشتی|بهشتی، سعید]]، [[تربیت عقلانی (مقاله)| مقاله «تربیت عقلانی»]]، [[دانشنامه امام علی ج۴ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۴، ص ۲۰۷.</ref>
حضرت علی {{ع}}، در روایاتی پرشمار، این حالت نامطلوب و مشئوم را وصف کرده و آثار زیان‌بار فکری‌اش را ترسیم فرموده است و ما برای رعایت اختصار، برخی از آنها را از نظر می‌گذرانیم. آن [[حضرت]]، غفلت را از میان‌برنده [[بصیرت]] و [[روشن‌بینی]]»<ref>{{متن حدیث|دَوَامُ الْغَفْلَةِ يُعْمِي الْبَصِيرَةَ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۱۰۷).</ref>؛ «مست کننده‌تر از شراب»<ref>{{متن حدیث|سُكْرُ الْغَفْلَةِ وَ الْغُرُورِ أَبْعَدُ إِفَاقَةً مِنْ سُكْرِ الْخُمُورِ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۱۰۷).</ref>؛ «[[خوی]] و [[خصلت]] احمقان»<ref>{{متن حدیث|الْغَفْلَةُ شِيمَةُ النَّوْكَى‌}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۱۰۶).</ref>؛ ۲ «[[گمراهی]] [[روح]]»<ref>{{متن حدیث|الْغَفْلَةُ ضَلَالُ النُّفُوسِ وَ عُنْوَانُ النُّحُوسِ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۱۰۷).</ref> و «چرک [[جان]]»<ref> {{متن حدیث|فَشَكَرْتُكَ بِإِدْخَالِي فِي كَرَمِكَ وَ لِتَطْهِيرِ قَلْبِي مِنْ أَوْسَاخِ الْغَفْلَةِ عَنْكَ‌}}؛ (قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، مناجات شعبانیه).</ref> می‌خواند؛ اما این بلای تباه‌کننده و آخرت‌سوز، درمانی دارد و آن یقظه و [[بیداری]] است. یقظه، بسان عاملی کارساز برای رفع این حالت خطرناک [[نفسانی]] عمل می‌کند و آن را برطرف می‌سازد: {{متن حدیث|ضَادُّوا الْغَفْلَةَ بِالْيَقَظَةِ}}<ref>گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۱۰۷ و: {{متن حدیث|وَ اسْتَيْقِظْ مِنْ غَفْلَتِكَ‌}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۵۹۲).</ref>. همچنین، از یقظه به «[[نور]] و [[روشنایی]]»<ref>{{متن حدیث|الْيَقْظَةُ نُورٌ الْغَفْلَةُ غُرُورٌ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۵۹۱).</ref> و «[[روشن‌بینی]]»<ref> {{متن حدیث|الْيَقَظَةُ اسْتِبْصَارٌ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۱۵۹۱).</ref> تعبیر کرده و بدین‌سان، یقظه، سرآغاز [[تزکیه]] است.<ref>[[سعید بهشتی|بهشتی، سعید]]، [[تربیت عقلانی (مقاله)| مقاله «تربیت عقلانی»]]، [[دانشنامه امام علی ج۴ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۴، ص ۲۰۷.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۲۱۸٬۴۷۸

ویرایش