علم غیب در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف'
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف')
خط ۱۴: خط ۱۴:
# [[ثعالبی]] (ت ۴۲۹ ه) در [[فقه]] اللغة می‌نویسد: «هر آنچه از دیدگان غایب شود و در قلب‌ها موجود باشد، غیب است»<ref>ثعالبی، فقه اللغة، ج ۴ ص۴۰۳.</ref>.
# [[ثعالبی]] (ت ۴۲۹ ه) در [[فقه]] اللغة می‌نویسد: «هر آنچه از دیدگان غایب شود و در قلب‌ها موجود باشد، غیب است»<ref>ثعالبی، فقه اللغة، ج ۴ ص۴۰۳.</ref>.
# ابن [[سیده]] (ت ۴۵۸ ه) در المخصص بیان می‌کند: «[[ابو زید]] می‌گوید: غاب الرجل غیباً و غیاباً و مغیباً و تغیّب یعنی دور شد، یا پنهان شد پس آشکار نیست. [[ابن سکیت]] هم می‌‌گوید: {{عربی|بنو فلان یشهدون أحیاناً و یتغایبون أحیاناً}}: بنو فلان گاهی [[حضور]] دارند و گاهی غیبت دارند»<ref>ابن سیده، المخصص ج ۳ ص۵۶.</ref>. همچنین در این کتاب آمده است: {{عربی|غاب عنی الأمر}}؛ یعنی امر بر من پوشیده شد و غابت الشمس و سائر النجوم؛ یعنی [[خورشید]] و سایر [[ستارگان]] غروب کردند»<ref>ابن سیده، المخصص ج ۴ ص۳۴.</ref>.
# ابن [[سیده]] (ت ۴۵۸ ه) در المخصص بیان می‌کند: «[[ابو زید]] می‌گوید: غاب الرجل غیباً و غیاباً و مغیباً و تغیّب یعنی دور شد، یا پنهان شد پس آشکار نیست. [[ابن سکیت]] هم می‌‌گوید: {{عربی|بنو فلان یشهدون أحیاناً و یتغایبون أحیاناً}}: بنو فلان گاهی [[حضور]] دارند و گاهی غیبت دارند»<ref>ابن سیده، المخصص ج ۳ ص۵۶.</ref>. همچنین در این کتاب آمده است: {{عربی|غاب عنی الأمر}}؛ یعنی امر بر من پوشیده شد و غابت الشمس و سائر النجوم؛ یعنی [[خورشید]] و سایر [[ستارگان]] غروب کردند»<ref>ابن سیده، المخصص ج ۴ ص۳۴.</ref>.
# [[راغب اصفهانی]]([[ت]] ۵۰۲ [[ه]]) در مفردات [[غریب]] القرآن می‌گوید: «[[شهادت]] و [[گواهی]] سخنی است که از روی [[علم]] و [[آگاهی]] صادر می‌شود که با [[مشاهده]] بصیرتی یا چشمی حاصل می‌شود» و در این کتاب آمده است: «[[سخن]] [[خداوند]] {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ}}» یعنی آنچه از حواس و دیدگان [[مردم]] و آنچه به وسیله حواس و دیدگان مشاهده می‌کنند، [[غایب]] است». ایشان در ادامه آورده است: «و گفته می‌شود [[شاهد]] فلان قضیه بودم یعنی در آن [[حضور]] داشتم»<ref>راغب اصفهانی، المفردات غریب القرآن ص۲۶۸.</ref>. همچنین ایشان درباره واژه [[غیب]] می‌گوید: «الغیب مصدر است، زمانی که [[خورشید]] و سایر ستاره‌ها از دیدگان مخفی شوند، گفته می‌شود: غابت الشمس و غیرها، گفته می‌شود غاب عنی کذا یا خداوند در [[آیه قرآن]] می‌فرماید: {{متن قرآن|أَمْ كَانَ مِنَ الْغَائِبِينَ}}<ref>«یا او از غایبان است؟» سوره نمل، آیه ۲۰.</ref> و در مورد هر چیزی که از حواس غایب باشد به [[کار]] می‌رود و آنچه از [[علم انسان]] پنهان می‌شود، به معنی غایب است خداوند می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا مِنْ غَائِبَةٍ فِي السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ}}<ref>«و هیچ (چیز) پنهانی در آسمان و زمین نیست مگر که در کتابی روشنگر (آمده) است» سوره نمل، آیه ۷۵.</ref> و گاهی به چیزی غیب یا غایب گفته می‌شود نسبت به مردم نه نسبت به خداوند، زیرا هیچ چیزی از او غایب نمی‌شود چنانچه هیچ ذره‌ای در [[آسمان‌ها]] و [[زمین]]، از او پوشیده نگردد»<ref>راغب اصفهانی، المفردات غریب القرآن ص۳۶۶.</ref>. همچنین راغب آورده است: «و سخن خداوند که می‌فرماید: {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ}} یعنی آنچه از شما غایب است و شما آن را نمی‌بینید» و نیز سخن خداوند در [[وصف]] [[زنان]] که می‌فرماید: {{متن قرآن|حَافِظَاتٌ لِلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ}}<ref>سوره نساء، آیه ۳۴.</ref>‏ یعنی زنانی که در غیاب شوهر کاری که موجب [[ناراحتی]] او شود، انجام نمی‌دهند». همچنین ایشان در جای دیگر می‌گوید: {{متن قرآن|وَيَقْذِفُونَ بِالْغَيْبِ مِنْ مَكَانٍ بَعِيدٍ}}<ref>«و (اکنون) از جایی دور تیر به تاریکی می‌افکنند» سوره سبأ، آیه ۵۳.</ref> یعنی از آن جهت که با [[چشم سر]] و چشم [[دل]] آن را [[درک]] نمی‌کردند»<ref>راغب اصفهانی، المفردات غریب القرآن ص۳۶۶.</ref>.
# [[راغب اصفهانی]]([[ت]] ۵۰۲ [[ه]]) در مفردات [[غریب]] القرآن می‌گوید: «[[شهادت]] و [[گواهی]] سخنی است که از روی [[علم]] و [[آگاهی]] صادر می‌شود که با [[مشاهده]] بصیرتی یا چشمی حاصل می‌شود» و در این کتاب آمده است: «[[سخن]] [[خداوند]] {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ}}» یعنی آنچه از حواس و دیدگان [[مردم]] و آنچه به وسیله حواس و دیدگان مشاهده می‌کنند، [[غایب]] است». ایشان در ادامه آورده است: «و گفته می‌شود [[شاهد]] فلان قضیه بودم یعنی در آن [[حضور]] داشتم»<ref>راغب اصفهانی، المفردات غریب القرآن ص۲۶۸.</ref>. همچنین ایشان درباره واژه [[غیب]] می‌گوید: «الغیب مصدر است، زمانی که [[خورشید]] و سایر ستاره‌ها از دیدگان مخفی شوند، گفته می‌شود: غابت الشمس و غیرها، گفته می‌شود غاب عنی کذا یا خداوند در [[آیه قرآن]] می‌فرماید: {{متن قرآن|أَمْ كَانَ مِنَ الْغَائِبِينَ}}<ref>«یا او از غایبان است؟» سوره نمل، آیه ۲۰.</ref> و در مورد هر چیزی که از حواس غایب باشد به [[کار]] می‌رود و آنچه از [[علم انسان]] پنهان می‌شود، به معنی غایب است خداوند می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا مِنْ غَائِبَةٍ فِي السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ}}<ref>«و هیچ (چیز) پنهانی در آسمان و زمین نیست مگر که در کتابی روشنگر (آمده) است» سوره نمل، آیه ۷۵.</ref> و گاهی به چیزی غیب یا غایب گفته می‌شود نسبت به مردم نه نسبت به خداوند، زیرا هیچ چیزی از او غایب نمی‌شود چنانچه هیچ ذره‌ای در [[آسمان‌ها]] و [[زمین]]، از او پوشیده نگردد»<ref>راغب اصفهانی، المفردات غریب القرآن ص۳۶۶.</ref>. همچنین راغب آورده است: «و سخن خداوند که می‌فرماید: {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ}} یعنی آنچه از شما غایب است و شما آن را نمی‌بینید» و نیز سخن خداوند در وصف [[زنان]] که می‌فرماید: {{متن قرآن|حَافِظَاتٌ لِلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ}}<ref>سوره نساء، آیه ۳۴.</ref>‏ یعنی زنانی که در غیاب شوهر کاری که موجب [[ناراحتی]] او شود، انجام نمی‌دهند». همچنین ایشان در جای دیگر می‌گوید: {{متن قرآن|وَيَقْذِفُونَ بِالْغَيْبِ مِنْ مَكَانٍ بَعِيدٍ}}<ref>«و (اکنون) از جایی دور تیر به تاریکی می‌افکنند» سوره سبأ، آیه ۵۳.</ref> یعنی از آن جهت که با [[چشم سر]] و چشم [[دل]] آن را [[درک]] نمی‌کردند»<ref>راغب اصفهانی، المفردات غریب القرآن ص۳۶۶.</ref>.
# ابن منظور (ت ۷۱۱ [[ه]]) در لسان العرب می‌نویسد: «و [[غیب]] یعنی هر آنچه از شما پنهان گردیده است». همچنین آورده است: «و گفته می‌شود: صدایی از ما ورای غیب شنیدم یعنی از جایی که نمی‌بینم» و در [[سخن]] واژه غیب بسیار تکرار می‌شود که به معنای هر آن چیزی است که از دیدگان [[غایب]] است و فرقی نمی‌کند که در [[قلب]] وجود داشته باشد یا وجود نداشته باشد. {{عربی|و غاب عنِّی الأمرُ غَیباً و غیاباً و غَیبَةً و غَیبُوبَةً و غُیُوباً و مَغاباً و مَغِیباً و تغَیَّب}} یعنی پنهان شد»<ref>ابن منظور، لسان العرب ج ۱ ص۶۵۴.</ref>.
# ابن منظور (ت ۷۱۱ [[ه]]) در لسان العرب می‌نویسد: «و [[غیب]] یعنی هر آنچه از شما پنهان گردیده است». همچنین آورده است: «و گفته می‌شود: صدایی از ما ورای غیب شنیدم یعنی از جایی که نمی‌بینم» و در [[سخن]] واژه غیب بسیار تکرار می‌شود که به معنای هر آن چیزی است که از دیدگان [[غایب]] است و فرقی نمی‌کند که در [[قلب]] وجود داشته باشد یا وجود نداشته باشد. {{عربی|و غاب عنِّی الأمرُ غَیباً و غیاباً و غَیبَةً و غَیبُوبَةً و غُیُوباً و مَغاباً و مَغِیباً و تغَیَّب}} یعنی پنهان شد»<ref>ابن منظور، لسان العرب ج ۱ ص۶۵۴.</ref>.
# فیومی ([[ت]] ۷۷۰ ه) در مصباح المنیر می‌گوید: «و ضَلَّ البعیر یعنی مکانش پنهان شد و مخفی گردید».
# فیومی ([[ت]] ۷۷۰ ه) در مصباح المنیر می‌گوید: «و ضَلَّ البعیر یعنی مکانش پنهان شد و مخفی گردید».
۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش