بحث:علم غیب در لغت

علم غیب در لغت

لغت‌شناسان با عبارت‌های گوناگون، «غیب» را معنا کرده و برخی نوشته‌اند: «به هر چیزی که از تو پنهان باشد، غیب گفته می‌شود». بعضی گفته‌اند غیب به هر چیز گویند که از چشم پنهان باشد.

جعفر سبحانی می‌نویسد: «غیب در لغت عرب به معنای امر پوشیده از حس است در برابر شهود که به معنای محسوس با یکی از حواس می‌باشد».

بنابراین غیب از نظر لغت‌شناسان یعنی پنهان، چیزهای پشت پرده و به طور کلی، تمام آنچه از نظر حواس ظاهری پنهان است. گاهی معنای غیب در قرآن، همان معنای لغوی آن است؛ مانند آیه ذَلِكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ وَمَا كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يُلْقُونَ أَقْلَامَهُمْ أَيُّهُمْ يَكْفُلُ مَرْيَمَ وَمَا كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يَخْتَصِمُونَ.

علم غیب، علمی است که شناخت آن به کمک اسباب عادی صورت نمی‌پذیرد، بلکه بدون آموختن از افراد دیگر بشر به دست می‌آید و موهبت الهی است که خدا به هر که بخواهد، عطا کند.

علامه جوادی آملی در مورد علم غیب می‌نویسد: «علم غیب، ترکیب اضافی به معنای غیب‌دانی و غیب‌گویی و دانش و آگاهی به امور پنهان و چیزهایی است که با حواس قابل درک نیستند».

توجه به این نکته ضروری است که غیب، امری نسبی می‌باشد؛ زیرا ممکن است چیزی که برای فردی از افراد انسان مخفی باشد و برای او غیب محسوب شود، برای دیگری آشکار باشد. بنابراین اگر برای شخصی به اذن خدا امری که برای دیگران غایب است، آشکار شد، او عالم به غیب و امور پنهان از دیگران می‌شود. مطلب دیگر آن است که آنچه در این نوشتار از غیب مد نظر می‌باشد، علم به امور غیبی است، نه علم به غیب؛ زیرا علم به غیب، خاص خداست و توضیح آن در فصل «قلمرو علم امام» می‌آید.