بحث:عصمت در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۴۴: خط ۱۴۴:


===== [[ابن جریر طبری]] =====
===== [[ابن جریر طبری]] =====
از مرحوم [[جریر]] الدین [[طبری]] نظریات اندکی در باب [[عصمت]] وجود دارد. بر اساس این نظریات وی عصمت را یکی از شرایط لازم برای [[امامت]] دانسته <ref>ابن جریر طبری، المسترشد فی امامة امیرالمؤمنین{{ع}}، ص۵۷۱</ref> و آن را امری موهبتی و [[الهی]] می‌داند. <ref>محمدبن جریر طبری، المسترشد فی امامة امیرالمؤمنین{{ع}}، ص۶۰۰-۵۹۹؛ همو، نوادر المعجزات، ص۹</ref> او [[معتقد]] است [[پیامبر]] و [[امام]] ضرورتا از [[ارتکاب گناهان]] [[معصوم]] هستند. وی [[قلمرو عصمت]] در پیامبر و امام را ضرورتا به [[عصمت از اشتباه]] در [[تبیین دین]] و دیگر نظریات غیر [[دینی]] معصوم [[توسعه]] داده است<ref>ر.ک: فاریاب محمدحسین، عصمت امام ص۲۷۵-۲۷۰</ref>.
[[ابوجعفر]] محمدبن [[جریر]] رستم ظبری [[آملی]] از [[متکلمان]] [[قرن سوم]] و چهارم [[هجری قمری]] است که [[اصحاب]] [[رجال]] از او به بزرگی یاد کرده‌اند. <ref>احمدعلی نجاشی، رجال النجاشی، تحقیق سیدموسی شبیری زنجامی، ص۳۷۶؛ محمدبن حسن طوسی، الفهرست، ص۳۳۹؛ حسن بن علی بن داوودحلی، رجال ابن داوود، ص۱۶۷؛ ابن شهرآشوب، معالم العلماء، ص۱۴۱</ref>.
از مرحوم [[طبری]] نظریات اندکی در باب [[عصمت]] وجود دارد. بر اساس این نظریات وی عصمت را یکی از شرایط لازم برای [[امامت]] دانسته <ref>ابن جریر طبری، المسترشد فی امامة امیرالمؤمنین{{ع}}، ص۵۷۱</ref> و آن را امری موهبتی و [[الهی]] می‌داند. <ref>محمدبن جریر طبری، المسترشد فی امامة امیرالمؤمنین{{ع}}، ص۶۰۰-۵۹۹؛ همو، نوادر المعجزات، ص۹</ref> او [[معتقد]] است [[پیامبر]] و [[امام]] ضرورتا از [[ارتکاب گناهان]] [[معصوم]] هستند. وی [[قلمرو عصمت]] در پیامبر و امام را ضرورتا به [[عصمت از اشتباه]] در [[تبیین دین]] و دیگر نظریات غیر [[دینی]] معصوم [[توسعه]] داده است<ref>ر.ک: فاریاب محمدحسین، عصمت امام ص۲۷۵-۲۷۰</ref>.


[[ابن جریر]] تنها به یک [[برهان]] بر [[اثبات عصمت]] استناد کرده که بر اساس آن می‌توان گفت اگر [[امام]] [[معصوم]] نباشد نیازمند دیگران خواهد بود؛ در حالی که امام کسی است که نیازمند دیگران نیست؛ پس معصوم است <ref>محمدبن جریر طبری، المسترشد فی امامة امیرالمؤمنین{{ع}}، تحقیق احمد محمودی، ص۵۷۱</ref>. در واقع می‌توان این برهان را همان [[برهان امتناع تسلسل]] دانست که بسیاری از [[متکلمان]] متأخر [[شیعه]] نیز بدان استناد کرده‌اند<ref>محمدحمصی رازی، المنقذ من التقلید، ج3، ص279-278؛ حسن بن یوسف حلی، نهج الحق، تعلیق عین الله حسینی ارموی، ص164؛ همو، مناهج الیقین، ص298؛ همو، الرسالة السعدیة، ص82؛ همو، منهاج الکرامة، ص113؛ ابن میثم بحرانی، قواعد المرام، ج1، ص177؛ فاضل مقداد، النافع یوم الحشر، ص95-93؛ همو، اللوامع الالهیة، ص326</ref>.<ref>ر.ک: فاریاب محمدحسین، عصمت امام، ص۲۷۴-۲۷۳</ref>
[[ابن جریر]] تنها به یک [[برهان]] بر [[اثبات عصمت]] استناد کرده که بر اساس آن می‌توان گفت اگر [[امام]] [[معصوم]] نباشد نیازمند دیگران خواهد بود؛ در حالی که امام کسی است که نیازمند دیگران نیست؛ پس معصوم است <ref>محمدبن جریر طبری، المسترشد فی امامة امیرالمؤمنین{{ع}}، تحقیق احمد محمودی، ص۵۷۱</ref>. در واقع می‌توان این برهان را همان [[برهان امتناع تسلسل]] دانست که بسیاری از [[متکلمان]] متأخر [[شیعه]] نیز بدان استناد کرده‌اند<ref>محمدحمصی رازی، المنقذ من التقلید، ج3، ص279-278؛ حسن بن یوسف حلی، نهج الحق، تعلیق عین الله حسینی ارموی، ص164؛ همو، مناهج الیقین، ص298؛ همو، الرسالة السعدیة، ص82؛ همو، منهاج الکرامة، ص113؛ ابن میثم بحرانی، قواعد المرام، ج1، ص177؛ فاضل مقداد، النافع یوم الحشر، ص95-93؛ همو، اللوامع الالهیة، ص326</ref>.<ref>ر.ک: فاریاب محمدحسین، عصمت امام، ص۲۷۴-۲۷۳</ref>
۱۱٬۲۰۲

ویرایش