بحث:آیه در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

*نخستین کسی که از [[علم]] مناسبت [[آیات]] و سوره‌ها بحث کرد، [[ابوبکر نیشابوری]] بود. او هنگامی که بر کرسی [[تدریس]] می‌‌نشست، همواره از [[حکمت]] ارتباط میان [[آیات]] سخن می‌‌گفت. [[شیخ]] [[ولی‌الدین ملوی]] نیز می‌‌گوید: هر کس بگوید چون [[قرآن]] به‌طور تدریجی فرود آمده، نباید در پی [[کشف]] مناسبات [[آیات]] باشیم، دچار توهّم شده؛ زیرا [[جان]] [[کلام]] همین جا است که [[قرآن]] نزولش براساس وقایع، و ترتیبش براساس [[حکمت]] و مطابق [[لوح محفوظ]] است<ref>الاتقان، ج ۱، ص ۲۳۵.</ref>.

*[[فخر رازی]] می‌‌گوید: [[خداوند]] [[آیات]] را با [[بهترین]] روش مرتّب کرده؛ برای مثال، گاهی احکامی را بیان و در طیّ آن آیاتی را با آهنگ [[تشویق]] و تهدید فرود آورده؛ سپس آیاتی را که [[عظمت]] و بزرگی [[خدا]] را بیان می‌‌کند، به آن افزوده است؛ زیرا پذیرش [[تکلیف]] به [[اعمال]] سخت، در ابتدا از جانب [[انسان]] مشکل است، مگر آن که با [[تشویق]] و تهدید همراه شود و این دو در قلب‌ها تأثیر نمی‌کند، مگر اینکه [[انسان]] به کمال و [[عظمت]] صادرکننده [[تکلیف]] [[ایمان]] داشته باشد<ref>التفسیر الکبیر، ج ۱۱، ص ۶۱.</ref>.

*برخی دیگر از مفسّران، با آن که [[معتقد]] به وجود تناسب میان آیاتند، می‌‌گویند: نباید برای [[کشف]] مناسبت، خود را به زحمت انداخت؛ زیرا [[قرآن]] کتابی فنّی و درسی نیست تا دارای فصول و [[نظام]] تألیفی خاصّی باشد؛ بلکه در طول ۲۳ سال به تدریج نازل شده؛ پس ممکن است در بسیاری موارد میان آیاتش پیوند خاصّی نباشد.

*[[شیخ]] [[عزالدّین]] می‌‌گوید: [[شناخت]] مناسبت [[آیات]] خوب است؛ امّا این مناسبت باید براساس ارتباط میان اجزایی باشد که اوّل و آخرش به هم ربط دارد؛ بنابراین نباید ربط‌های نادرستی را به [[کلام]] [[خدا]] نسبت داد <ref>الاتقان، ج ۲، ص ۲۳۴.</ref>. به گفته [[علامه طباطبایی]]، چه بسا ممکن است چند [[آیه]] به صورت جمله‌ای معترضه که بیان گر مطلب دیگری باشد، میان دو [[آیه]] هم سیاق فاصله شوند؛ بنابراین نیازی به تکلّف و زحمت برای یافتن ارتباط و تناسب [[آیات]] نیست و دلیلی بر [[لزوم]] این تناسب وجود ندارد، مگر در سوره‌هایی که یک جا نازل شده، یا آیاتی که ارتباطشان روشن است<ref>المیزان، ج ۴، ص ۳۵۹.</ref>.