رشوه در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۶۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۱ دسامبر ۲۰۲۳
خط ۱۲۷: خط ۱۲۷:
یک [[مسلمان]] [[واقعی]] باید از رشوه خواری [[پرهیز]] کند؛ زیرا این گونه [[اموال]]، [[صفا]] و طراوت و [[برکت]] را از [[اجتماع]] [[انسانی]] می‌‌برد همان طور که کندن پوستِ درخت باعث پژمردگی و یا خشکیدن آن می‌‌گردد<ref>تفسیر نمونه، ج۴، ص۳۸۶.</ref>.
یک [[مسلمان]] [[واقعی]] باید از رشوه خواری [[پرهیز]] کند؛ زیرا این گونه [[اموال]]، [[صفا]] و طراوت و [[برکت]] را از [[اجتماع]] [[انسانی]] می‌‌برد همان طور که کندن پوستِ درخت باعث پژمردگی و یا خشکیدن آن می‌‌گردد<ref>تفسیر نمونه، ج۴، ص۳۸۶.</ref>.


از نظر [[قرآن]] [[سکوت]] در برابر [[رشوه‌گیری]] و [[رشوه]] دهی گناهی نابخشودنی است. از این روست که ربّانیّون وعالمان [[مسیحی]] و [[احبار]] و [[دانشمندان یهودی]] به خاطر [[بی‌تفاوتی]] در برابر رشوه خواری [[مردم]] خویش مورد [[توبیخ]] [[خداوند]] قرار گرفتند<ref>مائده، آیه ۶۳.</ref>.
از نظر [[قرآن]] [[سکوت]] در برابر [[رشوه‌گیری]] و [[رشوه]] دهی گناهی نابخشودنی است. از این روست که ربّانیّون وعالمان [[مسیحی]] و [[احبار]] و [[دانشمندان یهودی]] به خاطر [[بی‌تفاوتی]] در برابر رشوه خواری [[مردم]] خویش مورد [[توبیخ]] [[خداوند]] قرار گرفتند<ref>{{متن قرآن|لَوْلَا يَنْهَاهُمُ الرَّبَّانِيُّونَ وَالْأَحْبَارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الْإِثْمَ وَأَكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ مَا كَانُوا يَصْنَعُونَ}} «چرا دانشوران ربانی و دانشمندان (تورات‌شناس) آنان را از گفتار گناه‌آلود و رشوه‌خواری باز نمی‌دارند؟ به راستی زشت است آنچه می‌کردند!» سوره مائده، آیه ۶۳.</ref>.


به هر حال، رشوه ضررهای زیادی به اجتماع وارد می‌‌کند. وقتی کسانی بتوانند با [[پول]] به همه خواسته‌های خود برسند، بی‌پولان یا کسانی که رشوه را به هر دلیل پرداخت نمی‌کنند، در رسیدن به [[حق]] خود با [[مشکلات]] فراوانی روبه رو می‌‌شوند. وقتی که مسئولین در قبال انجام کار‌ها به گرفتن رشوه [[عادت]] کنند، دیگر برای افرادی که رشوه پرداخت نمی‌کنند به خوبی [[انجام وظیفه]] نمی‌کنند و [[نظام اداری]] به [[فساد]] کشیده می‌‌شود.به همین علت علمایی چون [[مقدّس اردبیلی]] از [[عقل]] به عنوان دلیل مستقل بر [[حرمت رشوه]] یاد کرده‌اند؛ چنانکه در کتاب «مجمع الفائده والبرهان» آمده است: «علت حرمت رشوه را می‌‌توان از عقل و نقل از حیث قرآن و [[اجماع مسلمین]] و [[سنّت]] استفاده نمود”<ref>مقدس اردبیلی، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الاذهان، ج‏۱۲، ص۴۹،دفتر انتشارات اسلامی،قم،۱۴۰۳قمری.</ref>.
به هر حال، رشوه ضررهای زیادی به اجتماع وارد می‌‌کند. وقتی کسانی بتوانند با [[پول]] به همه خواسته‌های خود برسند، بی‌پولان یا کسانی که رشوه را به هر دلیل پرداخت نمی‌کنند، در رسیدن به [[حق]] خود با [[مشکلات]] فراوانی روبه رو می‌‌شوند. وقتی که مسئولین در قبال انجام کار‌ها به گرفتن رشوه [[عادت]] کنند، دیگر برای افرادی که رشوه پرداخت نمی‌کنند به خوبی [[انجام وظیفه]] نمی‌کنند و [[نظام اداری]] به [[فساد]] کشیده می‌‌شود.به همین علت علمایی چون [[مقدّس اردبیلی]] از [[عقل]] به عنوان دلیل مستقل بر [[حرمت رشوه]] یاد کرده‌اند؛ چنانکه در کتاب «مجمع الفائده والبرهان» آمده است: «علت حرمت رشوه را می‌‌توان از عقل و نقل از حیث قرآن و [[اجماع مسلمین]] و [[سنّت]] استفاده نمود”<ref>مقدس اردبیلی، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الاذهان، ج‏۱۲، ص۴۹،دفتر انتشارات اسلامی،قم،۱۴۰۳قمری.</ref>.
خط ۱۳۳: خط ۱۳۳:
برهمین اساس [[آیات]] عظام [[تقلید]] آقایان: [[امام]]، بهجت، خامنه‏ای، صافی، [[فاضل]]، مکارم و نوری در فتاوای خود آورده اند: پرداخت پول یا اموالی، از سوی مراجعه کننده، به [[کارمندان]] اداره‏ها- که [[وظیفه]] ارائه خدمات به مردم را دارند- منجر به فساد اداره‏‌ها خواهد شد که از نظر [[شرعی]] [[حرام]] است. گرفتن آن بر دریافت کننده نیز حرام است و [[حق تصرف]] در آن را ندارد<ref>امام، تحریر الوسیله، ج ۲، کتاب القضا، م ۶ آیت‏الله خامنه‏ای، اجوبه الاستفتاءات، س ۱۲۴۶ و ۱۲۴۷آیت‏الله فاضل، جامع‏المسائل، ج ۱، س ۹۷۲ آیت‏الله مکارم، استفتاءات، ج ۲، س ۶۶۴ و ۶۶۵ آیت‏الله صافی، جامع الاحکام، ج ۲، س ۱۵۴۰ و آیت‏الله بهجت، توضیح‏المسائل، متفرقات، م ۱۶.</ref>.
برهمین اساس [[آیات]] عظام [[تقلید]] آقایان: [[امام]]، بهجت، خامنه‏ای، صافی، [[فاضل]]، مکارم و نوری در فتاوای خود آورده اند: پرداخت پول یا اموالی، از سوی مراجعه کننده، به [[کارمندان]] اداره‏ها- که [[وظیفه]] ارائه خدمات به مردم را دارند- منجر به فساد اداره‏‌ها خواهد شد که از نظر [[شرعی]] [[حرام]] است. گرفتن آن بر دریافت کننده نیز حرام است و [[حق تصرف]] در آن را ندارد<ref>امام، تحریر الوسیله، ج ۲، کتاب القضا، م ۶ آیت‏الله خامنه‏ای، اجوبه الاستفتاءات، س ۱۲۴۶ و ۱۲۴۷آیت‏الله فاضل، جامع‏المسائل، ج ۱، س ۹۷۲ آیت‏الله مکارم، استفتاءات، ج ۲، س ۶۶۴ و ۶۶۵ آیت‏الله صافی، جامع الاحکام، ج ۲، س ۱۵۴۰ و آیت‏الله بهجت، توضیح‏المسائل، متفرقات، م ۱۶.</ref>.


از نظر [[آموزه‌های دینی]] هم [[رشوه‌گیری]] [[حرام]] است و هم [[رشوه]] دهی. پس رشوه دهنده و رشوه گیرنده هر دو عملی حرام و گناهی نابخشودنی انجام می‌‌دهند و [[مالی]] که از این طریق به دست می‌‌آید نه تنها [[تصرف]] در آن جایز نیست بلکه به عنوان [[آتش]] می‌‌بایست از آن دوری کرد<ref>بقره، آیه ۱۸۸.</ref>. در [[حدیث]] معروفی [[رسول خدا]]{{صل}} فرمودند: {{متن حدیث|لَعَنَ اللهُ الرَّاشِيَ وَ الْمُرْتشِيَ وَالساعی بَيْنَهُمَا}}؛ [[خداوند]] گیرنده و دهنده رشوه و آن کس را که واسطه میان آن دو است، از [[رحمت]] خود دور گرداند<ref>نورالثقلین، ج۱، ص۶۳۴.</ref>.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[رشوه آتشی در جان آدمی (مقاله)|رشوه آتشی در جان آدمی]].</ref>
از نظر [[آموزه‌های دینی]] هم [[رشوه‌گیری]] [[حرام]] است و هم [[رشوه]] دهی. پس رشوه دهنده و رشوه گیرنده هر دو عملی حرام و گناهی نابخشودنی انجام می‌‌دهند و [[مالی]] که از این طریق به دست می‌‌آید نه تنها [[تصرف]] در آن جایز نیست بلکه به عنوان [[آتش]] می‌‌بایست از آن دوری کرد<ref>{{متن قرآن|وَلَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُوا بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا فَرِيقًا مِنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالْإِثْمِ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ}} «و دارایی‌های همدیگر را میان خود به نادرستی مخورید و آنها را (با رشوه) به سوی داوران سرازیر نکنید  تا بخشی از دارایی‌های مردم را آگاهانه به حرام بخورید» سوره بقره، آیه ۱۸۸.</ref>. در [[حدیث]] معروفی [[رسول خدا]]{{صل}} فرمودند: {{متن حدیث|لَعَنَ اللهُ الرَّاشِيَ وَ الْمُرْتشِيَ وَالساعی بَيْنَهُمَا}}؛ [[خداوند]] گیرنده و دهنده رشوه و آن کس را که واسطه میان آن دو است، از [[رحمت]] خود دور گرداند<ref>نورالثقلین، ج۱، ص۶۳۴.</ref>.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[رشوه آتشی در جان آدمی (مقاله)|رشوه آتشی در جان آدمی]].</ref>


==راه‌های [[مبارزه]] با رشوه خواری==
==راه‌های [[مبارزه]] با رشوه خواری==
۷۳٬۴۱۴

ویرایش