قناعت در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۳: خط ۲۳:
در میان اخلاق‌پژوهان، مشهور چنان شده است که [[قناعت]] از شاخه‌های [[زهد]] و مصادیق آن است؛ همان‌گونه که [[حرص]] نیز از شاخه‌های [[دنیادوستی]] و مصادیق آن است. این سخن نیز صحیح نیست، چه هرچند معمولاً [[قناعت]] با [[زهد]] و [[حرص]] با [[دنیاپرستی]] همراه است، امّا میان این امور نیز تفاوتی واضح به‌چشم می‌آید. به نظر ما [[زهد]]، گسستن از [[دنیا]] و خواستنی‌های آن است؛ و [[قناعت]]، [[رضایت]] به آنچه مورد [[حاجت]] [[انسان]] می‌باشد و دست شستن از آنچه بیش از آن است. پر واضح است که نه عقلاً بین این موارد ملازمه‌ای در کار است، و نه حصول هریک بر وجود آن دیگری مترتّب خواهد بود.
در میان اخلاق‌پژوهان، مشهور چنان شده است که [[قناعت]] از شاخه‌های [[زهد]] و مصادیق آن است؛ همان‌گونه که [[حرص]] نیز از شاخه‌های [[دنیادوستی]] و مصادیق آن است. این سخن نیز صحیح نیست، چه هرچند معمولاً [[قناعت]] با [[زهد]] و [[حرص]] با [[دنیاپرستی]] همراه است، امّا میان این امور نیز تفاوتی واضح به‌چشم می‌آید. به نظر ما [[زهد]]، گسستن از [[دنیا]] و خواستنی‌های آن است؛ و [[قناعت]]، [[رضایت]] به آنچه مورد [[حاجت]] [[انسان]] می‌باشد و دست شستن از آنچه بیش از آن است. پر واضح است که نه عقلاً بین این موارد ملازمه‌ای در کار است، و نه حصول هریک بر وجود آن دیگری مترتّب خواهد بود.


به‌ هر روی صفت [[قناعت]] را [[برتر]] از [[دنیا]] و تمامی داشته‌های آن دانسته‌اند. [[امام صادق]] {{ع}} در این زمینه می‌فرمایند: "اگر [[انسان]] قانع قسم یاد کند که مالک هردو [[دنیا]] است، [[دروغ]] نگفته و [[خداوند]] او را در این سخن [[تصدیق]] می‌فرماید" <ref>{{متن حدیث| لَوْ حَلَفَ‌ الْقَانِعُ‌ بِتَمَلُّكِهِ‌ عَلَى‌ الدَّارَيْنِ‌ لَصَدَّقَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِذَلِكَ}}؛ مصباح ‌الشَّریعه، چاپ بیروت، ص۲۰۲.</ref>. این [[حدیث]]، به‌خوبی نشان می‌دهد که قانعان، هر دو عالم را به‌سبب این صفت [[شایسته]] به‌دست آورده‌اند<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی ج۲]]، ص ۲۸۰-۲۸۱.</ref>.
به‌ هر روی صفت [[قناعت]] را [[برتر]] از [[دنیا]] و تمامی داشته‌های آن دانسته‌اند. [[امام صادق]] {{ع}} در این زمینه می‌فرمایند: "اگر [[انسان]] قانع قسم یاد کند که مالک هردو [[دنیا]] است، [[دروغ]] نگفته و [[خداوند]] او را در این سخن تصدیق می‌فرماید" <ref>{{متن حدیث| لَوْ حَلَفَ‌ الْقَانِعُ‌ بِتَمَلُّكِهِ‌ عَلَى‌ الدَّارَيْنِ‌ لَصَدَّقَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِذَلِكَ}}؛ مصباح ‌الشَّریعه، چاپ بیروت، ص۲۰۲.</ref>. این [[حدیث]]، به‌خوبی نشان می‌دهد که قانعان، هر دو عالم را به‌سبب این صفت شایسته به‌دست آورده‌اند<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی ج۲]]، ص ۲۸۰-۲۸۱.</ref>.


== آثار صفت [[قناعت]] ==
== آثار صفت [[قناعت]] ==
۱۱۲٬۸۶۰

ویرایش