بحث:دلایل مخالفان تشکیل حکومت اسلامی پیش از ظهور چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

*[[دلایل]] این عده، برای نفی چنین [[حکومتی]] در [[زمان غیبت]]، در دو محور زیر خلاصه می‌‌شود:

#برداشت از روایاتی که در آن [[گسترش ظلم و فساد]] در [[زمان غیبت]] را از [[نشانه‌های ظهور امام زمان]] {{ع}} معرفی می‌کند و روایاتی که [[مسلمین]] را در [[زمان غیبت]] [[دعوت]] به [[صبر]] می‌‌کنند و به آنها اینچنین [[القاء]] می‌‌کنند که پیش از فرا رسیدن موعد [[فرج]] و زوال [[حکومت]] [[ستمگر]]، نباید خود را به زحمت بیندازد و به دنبال برقراری [[حکومت عدل]] باشد، چنانکه در روایتی [[پیامبر اکرم]] {{صل}} به [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمودند: «ای [[علی]]! برکندن کوه‌های بزرگ آسان‌تر است از برچیدن پادشاهی‌ که زمانش به سر نرسیده است»<ref>{{متن حدیث|عَنْ عَلِی بْنِ أَبِی طَالِبٍ {{ع}} عَنِ النَّبِیِّ {{صل}} أَنهُ قَالَ لَه: یَا عَلِیُّ إِنَّ إِزَالَةَ الْجِبَالِ الرَّوَاسِی أَهْوَنُ مِنْ إِزَالَةِ مُلْکٍ لَمْ تَنْقَضِ أَیَّامُهُ}}؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۵۲، ح۵۷۶۲. </ref> و همچنین روایاتی که [[قیام]] قبل از [[قیام امام عصر]]{{ع}} را [[باطل]] و ظاغوت می‌‌دانند<ref>ر.ک: مزینانی، محمد صادق، حکومت اسلامی در عصر انتظار، چشم به راه مهدی، ص ۱۰۷-۱۰۹.  </ref>. مانند، روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} که فرمودند: «هر پرچمی قبل از [[قیام حضرت مهدی]] برافراشته شود، [[صاحب]] آن [[طاغوت]] بوده و [[اطاعت]] از او [[خروج]] از [[اطاعت]] خداست»<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِی بَصِیرٍ، عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ: کُلُ‏ رَایَةٍ تُرْفَعُ‏ قَبْلَ‏ قِیَامِ‏ الْقَائِمِ‏ فَصَاحِبُهَا طَاغُوتٌ‏ یُعْبَدُ مِنْ دُونِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ}}؛ وسایل الشیعه، ج ۱۱، باب ۱۳ از ابواب جهاد العدو، ص ۳۷، حدیث ۶. </ref>.<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ – ۱۴۳؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ – ۷۹  </ref>

*اما این دو [[شبهه]] قابل پذیریش نیست چراکه هر دو اشکال برداشت اشتباه از [[روایات]] و معنای [[ولایت]] است<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ – ۱۴۳؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹.</ref>.  

==پاسخ به [[روایات]]==

#منظور از نفی در [[روایات]] به معنای نفی [[قیام]] نیست بلکه به معنای نفی [[پیروزی]] است. یعنی اگر در [[زمان غیبت]] و قبل از [[قیام امام عصر]] قیامی انجام شود [[حرام]] و [[باطل]] نیست؛ ولی منجر به [[پیروزی]] و [[شکست]] [[دشمنان]] نمی‌شود. چنانکه [[امام صادق]]{{ع}} نسبت به [[قیام]] [[زید]] آن [[قیام]] را [[باطل]] ندانستند ولی [[معتقد]] بودند این [[قیام]] به سر انجام نمی‌رسد. ایشان درباره [[قیام]] [[زید]] فرمودند: «[[زید]] مردی عالم و [[راستگو]] بود هر آینه، اگر [[پیروز]] می‌شد، به [[وعده]] خود(سپردن [[حکومت]] به [[اهل بیت]]) [[وفا]] می‌کرد»<ref>{{متن حدیث|وَ لَا تَقُولُوا خَرَجَ زَیْدٌ فَإِن زَیْداً کَانَ عَالِماً وَ کَانَ صَدُوقاً وَ لَمْ یَدْعُکُمْ إِلَی نَفْسِهِ إِنمَا دَعَاکُمْ إِلَی الرضَا مِنْ آلِ مُحَمدٍ {{ع}} وَ لَوْ ظَهَرَ لَوَفَی بِمَا دَعَاکُمْ إِلَیْهِ إِنمَا خَرَجَ إِلَی سُلْطَانٍ مُجْتَمِعٍ لِیَنْقُضَه}}؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۸، ص۲۶۴، ح۳۸۱.  </ref>.<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ – ۷۹؛  </ref>

#در برخی از [[روایات]]، به قیام‌های پیش از [[قیام امام عصر]]{{ع}} اشاره شده و حتی [[معصومین]] [[قیام‌ها]] آنها را به نوعی [[تأیید]] هم کرده‌اند. یکی از بارزترین این [[قیام‌ها]] [[خروج یمانی]] است که در [[روایات]] فراوانی، [[علم]] او را [[علمی]] [[هدایت]] شده دانسته‌اند چنانکه در روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} آمده است که ایشان فرمودند: «[[خروج]] سه نفر [[خراسانی]] و [[سفیانی]] و [[یمانی]] در یک سال و یک [[ماه]] و یک روز است. در میان این [[قیام‌ها]]، پرچمی [[هدایت]] کننده‌تر از [[پرچم یمانی]] نیست. آن پرچمی است که [[مردم]] را به [[حق]] [[دعوت]] می‌‌کند»<ref>{{متن حدیث|خُرُوجُ الثَّلَاثَةِ الْخُرَاسَانِیِّ وَ السُّفْیَانِیِّ وَ الْیَمَانِیِّ فِی سَنَةٍ وَاحِدَةٍ فِی شَهْرٍ وَاحِدٍ فِی یَوْمٍ وَاحِدٍ وَ لَیْسَ فِیهَا رَایَةٌ بِأَهْدَی مِنْ رَایَةِ الْیَمَانِیِّ یَهْدِی إِلَی الْحَقِّ}}؛ طوسی، کتاب الغیبه، ص۴۴۶. </ref>.<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ – ۷۹؛ طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ - ۱۴۳.    </ref>

*[[ایجاد حکومت اسلامی]] بر مبنای [[ولایت فقیه]] در زمان [[غیبت امام عصر]] یک امر ساختگی و بدون پشتوانه نیست؛ چراکه در [[روایات]] فروانی آمده است، در [[زمان غیبت]] [[امام]]، [[شیعیان]] در صورت هرگونه مشکلی باید به فقهایی جامع الشرایط [[رجوع]] کنند؛ در واقع این سخن یعنی [[فقهای جامع‌الشرایط]] در عصر [[غیبت کبری]] از طرف آن [[حضرت]] [[نیابت]] و [[وکالت]] دارند؛ بر همین اساس ولایتشان نمی‌تواند محدود و کوچک باشد بلکه حد این [[ولایت]] به اندازۀ [[تشکیل حکومت]] و اداره مملکت است<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ - ۱۴۳.    </ref>.

==نتیجه گیری==

==پاسخ تفصیلی==

*[[دلایل]] این عده، برای نفی چنین [[حکومتی]] در [[زمان غیبت]]، در دو محور زیر خلاصه می‌‌شود:

#برداشت از روایاتی که در آن [[گسترش ظلم و فساد]] در [[زمان غیبت]] را از [[نشانه‌های ظهور امام زمان]] {{ع}} معرفی می‌کند و روایاتی که [[مسلمین]] را در [[زمان غیبت]] [[دعوت]] به [[صبر]] می‌‌کنند و به آنها چنین [[القا]] می‌‌کنند که پیش از فرا رسیدن موعد [[فرج]] و زوال [[حکومت]] [[ستمگر]]، نباید خود را به زحمت بیندازند و به دنبال برقراری [[حکومت عدل]] باشند، چنانکه در روایتی [[پیامبر]] {{صل}} به [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمودند: «ای [[علی]]! برکندن کوه‌های بزرگ آسان‌تر است از برچیدن [[پادشاهی]] که زمانش به سر نرسیده است»<ref>{{متن حدیث|عَنْ عَلِی بْنِ أَبِی طَالِبٍ {{ع}} عَنِ النَّبِیِّ {{صل}} أَنهُ قَالَ لَه: یَا عَلِیُّ إِنَّ إِزَالَةَ الْجِبَالِ الرَّوَاسِی أَهْوَنُ مِنْ إِزَالَةِ مُلْکٍ لَمْ تَنْقَضِ أَیَّامُهُ}}؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۵۲، ح۵۷۶۲. </ref> و روایتی از [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} که فرمودند: «به [[زمین]] بچسبید و بر [[بلاها]] [[صبر]] کنید؛ دست‌ها، زبان‌ها و شمشیرهایتان را در جهت خواسته‌هایتان به حرکت در نیاورید و نسبت به آنچه [[خداوند]] برای شما قرار داده [[عجله]] و شتاب نکنید. اگر کسی از شما در رختخواب بمیرد، اما نسبت به [[خدا]]، [[رسول]] و [[اهل بیت]] او، [[شناخت]] و [[معرفت]] داشته باشد، [[شهید]] از [[دنیا]] رفته و [[اجر]] او با خداست و آنچه را از [[اعمال نیک]] [[نیت]] داشته باشد، پاداشش را خواهد برد و این [[نیت]] خیر او در ردیف به کار گرفتن [[شمشیر]] است. بدانید که برای هر چیز مدت و سرآمدی است»<ref>{{متن حدیث|الْزَمُوا الْأَرْضَ وَ اصْبِرُوا عَلَی الْبَلَاءِ وَ لَا تُحَرِّکُوا بِأَیْدِیکُمْ وَ سُیُوفِکُمْ فِی هَوَی أَلْسِنَتِکُمْ وَ لَا تَسْتَعْجِلُوا بِمَا لَمْ یُعَجِّلْهُ اللَّهُ لَکُمْ فَإِنَّهُ مَنْ مَاتَ مِنْکُمْ عَلَی فِرَاشِهِ وَ هُوَ عَلَی مَعْرِفَةِ حَقِّ رَبِّهِ وَ حَقِّ رَسُولِهِ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ مَاتَ شَهِیداً وَ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللَّهِ وَ اسْتَوْجَبَ ثَوَابَ مَا نَوَی مِنْ صَالِحِ عَمَلِهِ وَ قَامَتِ النِّیَّةُ مَقَامَ إِصْلَاتِهِ لِسَیْفِهِ فَإِنَّ لِکُلِّ شَیْ‏ءٍ مُدَّةً وَ أَجَلًا}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۲۳۳. </ref>. همچنین روایاتی که [[قیام]] قبل از [[قیام امام عصر]]{{ع}} را [[باطل]] و ظاغوت می‌‌دانند<ref>ر.ک: مزینانی، محمد صادق، حکومت اسلامی در عصر انتظار، چشم به راه مهدی، ص ۱۰۷-۱۰۹.  </ref>. مانند روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} که فرمودند: «هر پرچمی قبل از [[قیام حضرت مهدی]] برافراشته شود، [[صاحب]] آن [[طاغوت]] بوده و [[اطاعت]] از او، [[خروج]] از [[اطاعت]] خداست»<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِی بَصِیرٍ، عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ: کُلُ‏ رَایَةٍ تُرْفَعُ‏ قَبْلَ‏ قِیَامِ‏ الْقَائِمِ‏ فَصَاحِبُهَا طَاغُوتٌ‏ یُعْبَدُ مِنْ دُونِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ}}؛ وسایل الشیعه، ج ۱۱، باب ۱۳ از ابواب جهاد العدو، ص ۳۷، حدیث ۶. </ref>.<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ – ۱۴۳؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ – ۷۹</ref> و روایتی از [[امام سجاد]]{{ع}} که فرمودند: «به [[خدا]] [[سوگند]]! هیچ یک از ما پیش از [[قیام قائم]] [[خروج]] نمی‌کند؛ مگر اینکه مَثَل او، مانند جوجه‌ای است که پیش از محکم شدن بال‌هایش، از آشیانه پرواز کرده باشد. در نتیجه [[کودکان]] او را گرفته و با او به بازی می‌پردازند»<ref>{{متن حدیث|وَ اللَّهِ لَا یَخْرُجُ وَاحِدٌ مِنَّا قَبْلَ خُرُوجِ الْقَائِمِ إِلَّا کَانَ مَثَلُهُ مَثَلَ فَرْخٍ طَارَ مِنْ وَکْرِهِ قَبْلَ أَنْ یَسْتَوِیَ جَنَاحَاهُ فَأَخَذَهُ الصِّبْیَانُ فَعَبِثُوا بِه‏}}؛ علی بن ابراهیم، عن أبیه، عن حماد بن عیسی، عن ربعی، رفعه عن علی بن الحسین {{ع}}؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۸، ص ۲۶۴، ح ۳۸۲؛ محمد بن ابراهیم نعمانی، الغیبه، ص ۱۹۹، ح ۱۴.</ref>. بنابراین عده ای از این نوع [[روایات]] اینچنین برداشت کردند که هر قیامی قبل از [[قیام امام عصر]] برای [[تشکیل حکومت اسلامی]]، نه فقط بی نتیجه و بی اثر است بلکه موجب [[ناراحتی]] [[ائمه]]{{ع}} نیز می‌‌شود؛ بنابراین باید از [[تشکیل حکومت اسلامی]]، پیش از [[قیام حضرت مهدی]] چشم پوشی کرد.<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ – ۱۴۳؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹.</ref>

*اما این دو [[شبهه]] قابل پذیریش نیست چراکه هر دو اشکال برداشت اشتباه از [[روایات]] و معنای [[ولایت]] است<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ – ۱۴۳؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹.</ref>.

#[[پیروز]] نشدن [[قیام]]، [[دلیل]] بر نفی [[تکلیف]] [[قیام]] نیست؛ به عنوان نمونه در [[جنگ صفین]]، شایع شد [[معاویه]] مرده است. این خبر باعث [[شادی]] [[مردم]] شد؛ اما [[حضرت]] در مقابل این [[شادی]] فرمودند: [[سوگند]] به آن خدایی که [[جان]] من در قبضه [[قدرت]] اوست! [[معاویه]] هلاک نمی‌شود تا [[مردم]] با او هماهنگ شوند. از آن [[حضرت]] پرسیدند: بنابراین پس چرا با او می‌جنگید؟ [[امام]] فرمود: «می‌خواهم بین خود و خدایم عذر داشته باشم»<ref>"أَلْتَمِسُ الْعُذْرَ بَیْنِی وَ بَیْنَ اللَّهِ"؛ ابن شهر آشوب، المناقب، ج ۲، ص ۲۵۹. </ref>. [[روایت]] بیانگر این مطلب است که یک [[مسلمان]]، باید به [[تکلیف]] خود عمل کند و دنبال نتیجه نباشد<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹.  </ref>.   

#شاید مقصود از به نتیجه نرسیدن هر قیامی، منحصر در [[قیام]] [[ائمه]]{{ع}} قبل از [[قیام امام عصر]]{{ع}} باشد؛ زیرا [[شیعیان]] از آنان، [[انتظار]] [[خروج]] مسلحانه را داشتند و [[معصومین]] با توجه به شرایط [[حاکم]] بر آن زمان می‌خواستند با [[اخبار غیبی]] آنان را قانع کنند که هرکس از ما پیش از [[قیام قائم]] [[خروج]] کند به [[علت]] نبود امکانات لازم [[پیروز]] نمی‌شود و [[مصلحت]] اقتضا می‌کند [[خروج]] مسلحانه انجام نشود<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹.    </ref>.

*[[ایجاد حکومت اسلامی]] بر مبنای [[ولایت فقیه]] در زمان [[غیبت امام عصر]] یک امر ساختگی و بدون پشتوانه نیست؛ چراکه در [[روایات]] فروانی آمده است، در [[زمان غیبت]] [[امام]]، [[شیعیان]] در صورت هرگونه مشکلی باید به فقهایی جامع الشرایط [[رجوع]] کنند؛ در واقع این سخن یعنی [[فقهای جامع‌الشرایط]] در عصر [[غیبت کبری]] از طرف آن [[حضرت]] [[نیابت]] و [[وکالت]] دارند؛ بر همین اساس ولایتشان نمی‌تواند محدود و کوچک باشد بلکه حد این [[ولایت]] به اندازۀ [[تشکیل حکومت]] و اداره مملکت است<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ - ۱۴۳.    </ref>.

==نتیجه گیری==

==پانویس==

{{یادآوری پانویس}}

{{پانویس2}}