افضلیت امام علی بر صحابه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش غیرنهایی}}
{{امامت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[افضلیت امام علی]]''' است. "'''[[افضلیت امام علی]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[افضلیت امام علی در قرآن]] | [[افضلیت امام علی در حدیث]] | [[افضلیت امام علی در کلام اسلامی]] | [[افضلیت امام علی بر صحابه]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[افضلیت امام علی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
==مقدمه==
==مقدمه==
*یک نمونه از صدها [[حدیث]]، چنین است: {{متن حدیث| عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ أَقْدَمُ أُمَّتِي سِلْماً وَ أَكْثَرُهُمْ عِلْماً وَ أَصَحُّهُمْ دِيناً وَ أَكْثَرُهُمْ يَقِيناً وَ أَكْمَلُهُمْ حِلْماً وَ أَسْمَحُهُمْ كَفّاً وَ أَشْجَعُهُمْ قَلْباً وَ هُوَ الْإِمَامُ وَ الْخَلِيفَةُ بَعْدِي‏}}<ref>امالی صدوق، ص ۵۷</ref> که [[برتری]] آن [[حضرت]] را از نظر سابقۀ در [[اسلام]]، [[علم]]، [[دین]]، [[یقین]]، [[حلم]]، [[بخشندگی]] و [[شجاعت]] بیان فرموده و بر [[امامت]] و [[خلافت]] وی پس از خود تصریح کرده است. در میان [[متکلمان]] [[شیعه]] و [[اهل سنت]]، در اینکه [[امام علی|علی]]{{ع}} [[افضل]] است یا دیگری، بحث‌هایی وجود دارد و برخی این [[حقیقت]] روشن‌تر از [[آفتاب]] را منکر شده‌اند. در مقابل، عالمانی از [[شیعه]] هم در ردّ نظریه آنان تألیفاتی مستقل دارند<ref> از جمله رسالة تفضیل امیر المؤمنین از شیخ مفید و البیان الجلیّ فی افضلیّة مولی علیّ ابن رویش</ref> تفضیلیّه، نام گروهی است که به [[برتری]] آن [[حضرت]] [[باور]] دارند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۸۴.</ref>
*یک نمونه از صدها [[حدیث]]، چنین است: {{متن حدیث| عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ أَقْدَمُ أُمَّتِي سِلْماً وَ أَكْثَرُهُمْ عِلْماً وَ أَصَحُّهُمْ دِيناً وَ أَكْثَرُهُمْ يَقِيناً وَ أَكْمَلُهُمْ حِلْماً وَ أَسْمَحُهُمْ كَفّاً وَ أَشْجَعُهُمْ قَلْباً وَ هُوَ الْإِمَامُ وَ الْخَلِيفَةُ بَعْدِي‏}}<ref>امالی صدوق، ص ۵۷</ref> که [[برتری]] آن [[حضرت]] را از نظر سابقۀ در [[اسلام]]، [[علم]]، [[دین]]، [[یقین]]، [[حلم]]، [[بخشندگی]] و [[شجاعت]] بیان فرموده و بر [[امامت]] و [[خلافت]] وی پس از خود تصریح کرده است. در میان [[متکلمان]] [[شیعه]] و [[اهل سنت]]، در اینکه [[امام علی|علی]]{{ع}} [[افضل]] است یا دیگری، بحث‌هایی وجود دارد و برخی این [[حقیقت]] روشن‌تر از [[آفتاب]] را منکر شده‌اند. در مقابل، عالمانی از [[شیعه]] هم در ردّ نظریه آنان تألیفاتی مستقل دارند<ref> از جمله رسالة تفضیل امیر المؤمنین از شیخ مفید و البیان الجلیّ فی افضلیّة مولی علیّ ابن رویش</ref> تفضیلیّه، نام گروهی است که به [[برتری]] آن [[حضرت]] [[باور]] دارند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۸۴.</ref>
خط ۱۲: خط ۲۲:
*همچنین در [[روایات]] به [[دست]] رسیده از [[مؤمن الطاق]] [[روایات]] فراوانی وجود دارد که نشان می‌دهد به [[عقیده]] وی برخی از [[آیات قرآن]] در [[مقام]] بیان [[فضائل]] و [[مناقب اهل بیت]] هستند. برای نمونه، [[مؤمن الطاق]] منظورِ [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|قُلْ هَذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّهِ عَلَى بَصِيرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِي}}<ref>«بگو: این راه من است که با بینش به سوی خداوند فرا می‌خوانم، من و (نیز) هر کس که پیرو من است» سوره یوسف، آیه ۱۰۸.</ref> را [[رسول خدا]]، [[علی]] [[مرتضی]] و اوصیای پس از او می‌داند<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۲۵، ح۶۶.</ref>. و یا [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِي السَّمَاءِ * تُؤْتِي أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا}}<ref>«آیا درنیافته‌ای که خداوند چگونه به کلمه‌ای پاک مثل می‌زند که همگون درختی پاک است، ریشه‌اش پابرجاست و شاخه‌اش سر بر آسمان دارد * به اذن پروردگارش هر دم بر خود را می‌دهد و خداوند مثل‌ها را برای مردم می‌زند باشد که پند گیرند» سوره ابراهیم، آیه ۲۴-۲۵.</ref> را در [[مقام]] بیان [[فضایل]] [[خاندان]] [[اهل بیت]] [[تفسیر]] می‌کند. او [[دشمنان]] ایشان را نیز در [[مقام]] [[شجره خبیثه]] می‌شمارد<ref>قمی، تفسیر قمی، ج۱، ص۳۶۹؛ صفار، بصائر الدرجات، ص۵۹.</ref>. [[آیه]] {{متن قرآن|الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ}}<ref>«همان کسانی که ناحق از خانه‌های خود بیرون رانده شدند و جز این نبود که می‌گفتند: پروردگار ما خداوند است» سوره حج، آیه ۴۰.</ref> به نظر [[مؤمن الطاق]] نیز در [[شأن]] [[رسول خدا]]، [[علی]] [[مرتضی]]، [[حمزه]]، [[جعفر]] و [[سیدالشهداء]] علیهم صلوت [[الله]] است<ref>کلینی، الکافی، ج۸، ص۳۳۷، ح۵۳۴.</ref> و منظور از {{متن قرآن|إِلَيْنَا}} در [[آیه]] {{متن قرآن|قُولُوا آمَنَّا بِاللَّهِ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْنَا}}<ref>«بگویید: ما به خداوند و به آنچه به سوی ما و به سوی ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و نبیرگان فرو فرستاده شده و به آنچه به موسی و عیسی و آنچه به (دیگر) پیامبران از سوی پروردگارشان داده شده است ایمان آورده‌ایم» سوره بقره، آیه ۱۳۶.</ref>، که خطاب به [[یهود]] و [[نصارا]] برای [[ایمان آوردن]] است، همانا [[علی]] [[مرتضی]]، [[صدیقه]] [[طاهره]]، [[حسنین]] و [[ائمه]]{{عم}} هستند. او [[ایمان آوردن]] [[مردمان]] را در [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|فَإِنْ آمَنُوا بِمِثْلِ مَا آمَنْتُمْ بِهِ}}<ref>«بنابراین، اگر (آنان) به مانند آنچه شما بدان ایمان آورده‌اید ایمان آوردند» سوره بقره، آیه ۱۳۷.</ref> را این گونه [[تفسیر]] می‌کند که اگر [[مردمان]] همان سان [[ایمان]] بیاورند که [[علی]] و [[فاطمه]] و [[ائمه]] از [[اولاد]] ایشان [[ایمان]] آورده‌اند، آن گاه مطابق با فرموده [[خداوند]] [[هدایت]] شده‌اند و اگر روی از ایشان بر تابند گویی اینکه سرستیز دارند<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۱۶-۴۱۵.</ref>.
*همچنین در [[روایات]] به [[دست]] رسیده از [[مؤمن الطاق]] [[روایات]] فراوانی وجود دارد که نشان می‌دهد به [[عقیده]] وی برخی از [[آیات قرآن]] در [[مقام]] بیان [[فضائل]] و [[مناقب اهل بیت]] هستند. برای نمونه، [[مؤمن الطاق]] منظورِ [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|قُلْ هَذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّهِ عَلَى بَصِيرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِي}}<ref>«بگو: این راه من است که با بینش به سوی خداوند فرا می‌خوانم، من و (نیز) هر کس که پیرو من است» سوره یوسف، آیه ۱۰۸.</ref> را [[رسول خدا]]، [[علی]] [[مرتضی]] و اوصیای پس از او می‌داند<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۲۵، ح۶۶.</ref>. و یا [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِي السَّمَاءِ * تُؤْتِي أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا}}<ref>«آیا درنیافته‌ای که خداوند چگونه به کلمه‌ای پاک مثل می‌زند که همگون درختی پاک است، ریشه‌اش پابرجاست و شاخه‌اش سر بر آسمان دارد * به اذن پروردگارش هر دم بر خود را می‌دهد و خداوند مثل‌ها را برای مردم می‌زند باشد که پند گیرند» سوره ابراهیم، آیه ۲۴-۲۵.</ref> را در [[مقام]] بیان [[فضایل]] [[خاندان]] [[اهل بیت]] [[تفسیر]] می‌کند. او [[دشمنان]] ایشان را نیز در [[مقام]] [[شجره خبیثه]] می‌شمارد<ref>قمی، تفسیر قمی، ج۱، ص۳۶۹؛ صفار، بصائر الدرجات، ص۵۹.</ref>. [[آیه]] {{متن قرآن|الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ}}<ref>«همان کسانی که ناحق از خانه‌های خود بیرون رانده شدند و جز این نبود که می‌گفتند: پروردگار ما خداوند است» سوره حج، آیه ۴۰.</ref> به نظر [[مؤمن الطاق]] نیز در [[شأن]] [[رسول خدا]]، [[علی]] [[مرتضی]]، [[حمزه]]، [[جعفر]] و [[سیدالشهداء]] علیهم صلوت [[الله]] است<ref>کلینی، الکافی، ج۸، ص۳۳۷، ح۵۳۴.</ref> و منظور از {{متن قرآن|إِلَيْنَا}} در [[آیه]] {{متن قرآن|قُولُوا آمَنَّا بِاللَّهِ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْنَا}}<ref>«بگویید: ما به خداوند و به آنچه به سوی ما و به سوی ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و نبیرگان فرو فرستاده شده و به آنچه به موسی و عیسی و آنچه به (دیگر) پیامبران از سوی پروردگارشان داده شده است ایمان آورده‌ایم» سوره بقره، آیه ۱۳۶.</ref>، که خطاب به [[یهود]] و [[نصارا]] برای [[ایمان آوردن]] است، همانا [[علی]] [[مرتضی]]، [[صدیقه]] [[طاهره]]، [[حسنین]] و [[ائمه]]{{عم}} هستند. او [[ایمان آوردن]] [[مردمان]] را در [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|فَإِنْ آمَنُوا بِمِثْلِ مَا آمَنْتُمْ بِهِ}}<ref>«بنابراین، اگر (آنان) به مانند آنچه شما بدان ایمان آورده‌اید ایمان آوردند» سوره بقره، آیه ۱۳۷.</ref> را این گونه [[تفسیر]] می‌کند که اگر [[مردمان]] همان سان [[ایمان]] بیاورند که [[علی]] و [[فاطمه]] و [[ائمه]] از [[اولاد]] ایشان [[ایمان]] آورده‌اند، آن گاه مطابق با فرموده [[خداوند]] [[هدایت]] شده‌اند و اگر روی از ایشان بر تابند گویی اینکه سرستیز دارند<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۱۶-۴۱۵.</ref>.
*[[مؤمن الطاق]] ذیل [[آیه]] {{متن قرآن|كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ}}<ref>«هر چیزی نابود شدنی است جز ذات او» سوره قصص، آیه ۸۸.</ref> ابراز می‌کند منظور از وجه [[خداوند]]، همانا [[ائمه]]{{عم}} هستند که [[اطاعت]] از ایشان و مودتشان [[واجب]] است<ref>ر.ک: صفار، بصائرالدرجات، ص۶۵، ح۲.</ref>.<ref>[[اکبر اقوام کرباسی|اقوام کرباسی، اکبر]]، [[مؤمن الطاق (کتاب)|مؤمن الطاق]]، ص۱۹۱-۱۹۵.</ref>
*[[مؤمن الطاق]] ذیل [[آیه]] {{متن قرآن|كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ}}<ref>«هر چیزی نابود شدنی است جز ذات او» سوره قصص، آیه ۸۸.</ref> ابراز می‌کند منظور از وجه [[خداوند]]، همانا [[ائمه]]{{عم}} هستند که [[اطاعت]] از ایشان و مودتشان [[واجب]] است<ref>ر.ک: صفار، بصائرالدرجات، ص۶۵، ح۲.</ref>.<ref>[[اکبر اقوام کرباسی|اقوام کرباسی، اکبر]]، [[مؤمن الطاق (کتاب)|مؤمن الطاق]]، ص۱۹۱-۱۹۵.</ref>
== جستارهای وابسته ==
==منابع==
# [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]
# [[پرونده:1100522.jpg|22px]] [[اکبر اقوام کرباسی|اقوام کرباسی، اکبر]]، [[مؤمن الطاق (کتاب)|'''مؤمن الطاق''']]
==پانویس==
{{پانویس2}}
[[رده:افضلیت امام علی بر صحابه]]
[[رده:مدخل]]
۷۵٬۴۹۹

ویرایش