ضرورت امامت: تفاوت میان نسخه‌ها

ضرورت امامت (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۵۰

۹٬۶۱۰ بایت حذف‌شده ، ‏۱۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۱

←‏ضرورت امامت در اقوال علما

دیداریویکی‌متن

Bahmani

مدیران

۱۱۳٬۰۷۵

ویرایش

@@ خط ۵۹: / خط ۵۹: @@
 #'''[[ضرورت اجتماعی]] و اجرای [[اسلام]]:''' [[تکامل]] [[نظم]]، [[امنیت]] و اجتماعات بشری، از منظر [[عقلی]] فقط از راه [[رهبری]] با شرایطی خاص محقق می‌شود و کیان هر [[اجتماعی]] به نوع و نحوه [[حکومت]] حاکمش بستگی دارد<ref>[[محمد باقر شریعتی سبزواری|شریعتی سبزواری، محمد باقر]]، [[امامت و رهبری در نگاه عقل و دین (کتاب)|امامت و رهبری در نگاه عقل و دین]]، ص۲۵.</ref>. تحقق [[اجرای حدود]] و [[دستورات]] [[اسلامی]] و همچنین [[پاسداری از مرزها]]، بدون وجود [[پیشوا]] امکان ندارد و در نتیجه مقدمۀ امری که [[واجب]] است، واجب خواهد بود؛ لذا [[نصب امام]] واجب است<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[امامت در بینش اسلامی (کتاب)|امامت در بینش اسلامی]]، ص۶۱.</ref>.
 #'''نیاز دائمی به [[امام]]:''' ساختمان [[دین]] که به وسیله یک مؤسس بی‌نظیر ساخته شده، پس از وی، [[نیازمند]] نگهدارندۀ بی‌نظیری است تا [[حفاظت]] شود و پس از چندی [[تغییر]] نکرده و به مخروبه‌ای تبدیل نشود و آن امام است که [[قرآن]] [[صامت]] را تبیین می‌کند<ref>[[محمد باقر شریعتی سبزواری|شریعتی سبزواری، محمد باقر]]، [[امامت و رهبری در نگاه عقل و دین (کتاب)|امامت و رهبری در نگاه عقل و دین]]، ص۶۹.</ref>.
-==ضرورت امامت در اقوال [[علما]]==
-چنانچه گفته شد [[اندیشمندان]] و [[متکلمان امامیه]] جهت [[اثبات ضرورت امامت]]، به [[ادله عقلی]] و [[نقلی]] استناد کرده‌اند که در مجموع به دو گروه تقسیم می‌‌شود:
-===گروه اول===
-علمایی که برای اثبات ضرورت امامت به ادله عقلی استناد کرده‌اند. این گروه عبارت‌اند از:
-#'''[[شیخ مفید]]:''' شیخ مفید عدم وجود امام پس از [[پیامبر]] را سبب [[هرج و مرج]] [[جامعه]] می‌‌داند و بنابر [[قاعده لطف]]، بر [[خداوند]] واجب می‌‌داند بعد از پیامبر شخصی با ویژگی‌های او در راس جامعه قرار گیرد تا زمینه [[رشد]] [[بندگان]] فراهم باشد و [[انکار]] این [[ضرورت]] را، انکار یک [[بدیهی]] [[عقلی]] می‌‌داند<ref>{{عربی|الإمام: هو الإنسان الذی له رئاسه فی امور الدین و الدنیا نیابه عن النبی. فإن قیل ما الدلیل علی أن الامامه واجبه فی الحکمه، فالجواب: الدلیل علی ذلک أنها لطف و اللطف واجب فی الحکمه علی الله تعالی فالإمامه واجبه فی الحکمه}}؛ شیخ مفید، محمد بن نعمان، النکت الاعتقادیه، ص۳۹.</ref>.
-#'''[[سید مرتضی]]:''' سید مرتضی، در ضرورت امامت می‌‌گوید: "بنابر قاعده لطف، بر [[مولی]] واجب است هر آنچه موجب [[هدایت]] و کمال بندگان می‌گردد را فراهم آورد و [[هدایت امت]]، از نمودهای [[لطف الهی]] است و نبود پیامبر و یا [[امام]] [[منصوب از سوی خداوند]]، مخلّ چنین لطفی است. حال از آنجا که [[لطف]] واجب است، پس [[نصب امام]] بعد از [[رسول]] بر خداوند واجب است"<ref>الذخیره فی علم الکلام، ص۴۱۰.</ref>.<ref>ر.ک: فیاض بخش و محسنی، ولایت. امامت از منظر عقل و نقل، ج۱، ص۱۶۴ـ۱۶۵.</ref>
-#'''[[شیخ طوسی]]:''' شیخ طوسی در ضرورت امامت گفته است: "دلیل [[وجوب امامت]] و [[رهبری]]، این است که [[امامت]] در [[حق]] [[واجبات عقلی]]، [[لطف]] است؛ زیرا انسان‌هایی که [[معصوم]] نیستند، هرگاه رهبری [[با کفایت]] نداشته باشند که [[ستمکاران]] را [[تنبیه]] و [[تادیب]] و از [[ضعیفان]] و [[مظلومان]] [[دفاع]] کند، [[شر]] و [[فساد]] در میان آنان گسترش خواهد یافت، و با [[وجود امام]]، [[خیر]] و [[صلاح]]، در آن [[جامعه]] گسترش می‌‌یابد و شر و فساد محدود می‌گردد. [[علم]] به این مطلب، از بدیهیات است که بر هیچ [[انسان]] عاقلی پوشیده نیست"<ref>شیخ طوسی‏، محمد بن حسن، کتاب الغیبة، ص۵.</ref>.<ref>ر.ک: ربانی گلپایگانی، علی، قاعده لطف و وجوب امامت، نشریه انتظار موعود پاییز ۱۳۸۱، شماره ۵؛ ص۱۱۹.</ref>
-#'''[[علامه حلی]]:''' ایشان می‌‌گوید: "[[نصب امام]] عقلا [بر [[خداوند]]] [[واجب]] است؛ زیرا نصب امام، لطف بر [[مردمان]] است؛ چرا که حق ستم‌دیده را از [[ستمگر]] می‌‌گیرد و [[ستمکار]] را از ارتکاب [[ستم]] بر [[حذر]] می‌گردد و این وضعیتی است که به صلاح نزدیکتر و از ناروایی و فساد دورتر است"<ref>{{عربی|الإمامه رئاسه عامه فی أمور الدنیا و الذین لشخص من الأشخاص نیابه عن النبی. و هی واجبة عقلا، لأن الإمامة لطف، فانا نعلم قطعا ان الناس إذا کان لهم رئیس مرشد مطاع ینتصف للمظلوم من الظالم و یردع الظالم عن ظلمه کانوا إلی الصّلاح أقرب و من الفساد ابعد و قد تقدّم أن اللّطف واجب}}؛ الباب الحادی عشر مع شرحیه النافع یوم الحشر و مفتاح الباب، ص۴۰.</ref>.
-#'''[[خواجه نصیر الدین طوسی]]:''' [[محقق طوسی]]، [[ضرورت وجود امام]] را در همه ادوار بر اساس [[قاعده لطف]] بیان می‌دارد<ref>ر.ک: فیاض بخش و محسنی، ولایت و امامت از منظر عقل و نقل، ج۱، ص۱۶۵ـ۱۶۶.</ref> و در بیان ضرورت امامت می‌نویسد: "چون ممکن است [[مکلفان]] به [[واجبات]] اخلال برسانند و مرتکب [[قبایح]] شوند، از این رو نیازمند [[نصب]] امامی هستند تا [[مکلفان]] را به انجام [[طاعت]] نزدیک و از [[معاصی]] دور گرداند. پس این سبب، مقتضی [[وجود امام]] و [[وجوب]] [[نصب]] وی بر [[خداوند]] است<ref>طوسی، خواجه نصیرالدین، رساله الامامه، ص۴۲۶ـ ۴۲۹.</ref>.<ref>ضرورت امامت در آراء خواجه نصیرالدین طوسی، نشریه پژوهشنامه کلام تطبیقی شیعه، پاییز و زمستان ۱۳۹۸، شماره ۲، ص۲۱۱.</ref>
-#'''[[ابن میثم بحرانی]]:''' ابن میثم بحرانی هم در ضرورت امامت [[معتقد]] است: "[[جامعه انسانی]] در هیچ زمانی نباید از وجود پیشوای معصومی که [[چراغ هدایت]] این راه باشد، تهی باشد"<ref>بحرانی، ابن میثم، النجاة فی القیامة فی تحقیق امر الامامة، ص۷۳.</ref>.<ref>ر.ک: بداشتی، علی الله، ضرورت امامت و مسئولیت نصب امام از نگاه ابن میثم بحرانی، نشریه پژوهش‌های فلسفی کلامی، پاییز: ۱۳۸۵، شماره ۲، ص۱۴.</ref> همچنین می‌‌گوید: "[[امامیه]] معتقدند [[نصب امام]] بر [[خدا]] [[واجب]] است و هیچ زمانی نباید [[زمین]] از وجود امام خالی باشد، چون وجود امام [[لطف]] در [[دین]] است و لطف بر خدا واجب است"<ref>بحرانی، ابن میثم، النجاة فی القیامة فی تحقیق امر الامامة، ص۴۳.</ref>.<ref>ر.ک: بداشتی، علی الله، ضرورت امامت و مسئولیت نصب امام از نگاه ابن میثم بحرانی، نشریه پژوهشهای فلسفی کلامی، پاییز: ۱۳۸۵، شماره ۲، ص۱۴.</ref>
-===گروه دوم===
-علمایی که برای [[اثبات ضرورت امامت]] به [[ادله نقلی]] استناد کرده‌اند، عبارت‌اند از:
-#'''[[ابو الصلاح حلبی]]:''' ایشان در بحث [[ادله امامت]]، [[حدیث ثقلین]] را دال بر [[اثبات امامت]] می‌‌داند و معتقد است [[امت اسلامی]] بر [[صحت]] آن [[اتفاق نظر]] دارند<ref>الحلبی، أبو الصلاح، تقریب المعارف،‌ ص۱۸۱.</ref>.
-#'''[[شیخ طوسی]]:''' شیخ طوسی، پس از نقل حدیث ثقلین می‌‌گوید: "این سخن دلیل بر این است که [[عترت]] در هر زمانی موجود است؛ چرا که ما به آنچه نمی‌توانیم [[تمسک]] کنیم امر نشده‌ایم؛‌ چنانچه [[اهل بیت]] و کسانی که [[پیروی]] از گفتارشان واجب است در هر زمانی وجود دارند"<ref>شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۴.</ref>.
-#'''[[قاضی]] [[نورالله]] [[شوشتری]]:''' ایشان پس از نقل [[آیه صادقین]]، [[دستور]] به بودن با [[صادقین]] را مشروط به وجود آنان می‌‌داند و این گونه [[استنباط]] می‌‌کند که باید در هر زمانی افرادی از [[صادقین]] باشند<ref>مرعشی، قاضی نور الله، إحقاق الحق و إزهاق الباطل، ج ۳ ص۳۰۱.</ref>.
-#'''[[علامه محمد باقر مجلسی]]:''' وی پس از نقل [[حدیث ثقلین]] و [[تأیید]] [[تواتر]] آن می‌‌نویسد: "همین [[روایت]] برای [[اثبات امامت]] کافی است"<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج۲۹، ص۶۴۶.</ref>.
-#'''[[آیت الله مصباح یزدی]]:''' ایشان در ضرورت امامت می‌‌نویسد: "[[آیه اکمال]]، [[تعیین جانشین]] برای [[پیامبر اسلام]]{{صل}} از سوی خداست؛ اگر پس از [[پیامبر]] امامی نباشد، بدان معناست که [[خداوند]] [[دین]] ناقصی را در [[اختیار]] [[بشر]] قرار داده است. چنین امری بر خلاف [[حکمت خداوند]] است و خداوند از آن منزه است"<ref>ر.ک: مصباح یزدی، محمدتقی، راه و راهنما‌شناسی، ص۵۸۹.</ref>.
 ==پرسش‌های مستقیم==