امام کاظم در معارف و سیره رضوی: تفاوت میان نسخه‌ها

امام موسی بن جعفر{{ع}} در میان هم‌عصران خود به [[عبادت]] و [[سخاوت]] [[شهرت]] داشت<ref>تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۴۱۴؛ تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۲۹.</ref>. در ایام [[زندان]]، حضرت دائماً به [[روزه]] و [[نماز]] و ذکر و [[قرائت قرآن]] مشغول بود. در همین ایام برخی از [[جاسوسان]] [[هارون‌الرشید]] از امام شنیده بودند که او در دعای خود می‌گفت که خدایا از تو [[فراغت برای عبادت]] خواسته بودم و تو چنان کردی. تو را شکرگزارم. امام در [[سجاده]] خود می‌فرمود هر چه [[معصیت]] از [[بنده]] [[زشت]] است، [[عفو و گذشت]] تو زیباست<ref>المناقب، ابن شهر آشوب، ج۴، ص۳۱۸.</ref>. او را خوش‌صداترین [[قاریان]] [[قرآن‌کریم]] دانسته‌اند و گفته‌اند که چون [[قرآن]] می‌خواند مستمعان اندیشناک و گریان می‌شدند<ref>إعلام الوری، ص۳۰۹.</ref>. موسی بن جعفر{{ع}} [[بخشنده‌ترین]] [[مردم]] [[روزگار]] خود بود و کیسه‌های زر اهدایی‌اش مشهور بود. او شبانه برای [[فقیران]] [[مدینه]] [[غذا]] و [[پول]] می‌برد<ref>الإرشاد، ج۲، ص۲۳۴-۲۳۵؛ کشف الغمة، ج۲، ص۲۲۸-۲۲۹.</ref>. او حتی به [[دشمنان]] خود و [[خاندان]] خویش نیز [[یاری]] می‌رساند و بدین وسیله آنان را به خود جلب می‌کرد. نقل شده که مردی او و جدش [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} را [[دشنام]] داد. اطرافیان امام خواستند آن شخص را [[تعذیب]] کنند. امام اجازه چنین کاری نداد و به جای آن چندین [[روز]] بعد به مزرعه او رفت و سیصددینار به وی [[هدیه]] داد. آن مرد از [[کردار]] و گفتار خود عذر خواست و در شمار [[یاران]] [[حضرت]] درآمد<ref>دلائل الإمامة، ص۳۱۰-۳۱۱.</ref>. در عصر [[امامت]] [[موسی بن جعفر]]{{ع}} [[اختناق]] اعصار پیش ادامه و شدت یافت و علاوه بر [[امام]]، [[شیعیان]] و [[خویشان]] وی نیز مورد [[آزار]] قرار گرفتند<ref>جلاء العیون، ص۹۱۹-۹۲۱.</ref>. [[امام کاظم]]{{ع}} مانند [[پدران]] خویش در مواجهه با [[جباران]] زمانه طریق [[تقیه]] را پیش گرفت و به یاران خود نیز توصیه می‌کرد [[عقاید]] خود را آشکار نکنند. در [[زمان]] حضرت برخی از یاران وی به [[دستگاه خلافت]] نزدیک بودند. امام از آنان می‌خواست بی‌آنکه موجب حساسیت قدرتمداران شوند مدافع [[حقوق]] [[برادران دینی]] خود باشند. یکی از این افراد [[علی بن یقطین]] بود که به [[هارون]] بسیار نزدیک بود. علی بن یقطین از امام خواست که اجازه دهد تا از [[وزارت]] هارون استعفا دهد و حضرت این اجازه را به او نداد و به وی فرمود جایگاه تو می‌تواند دفع برخی [[فتنه‌ها]] کند و برخی [[ناراحتی‌ها]] را رفع کند. امام [[کفاره]] [[خدمت]] او نزد [[سلطان ستمگر]] را [[نیکی]] با برادران دینی دانست و به وی فرمود تو ضمانت کن که هریک از [[دوستان]] ما را دیدی، [[حرمت]] نمایی و و نیازش را برآورده کنی، من نیز ضمانت می‌کنم که [[زندان]] و [[شمشیر]] و [[فقر]] تو را [[تهدید]] نکند<ref>ریاض الأبرار، ج۲، ص۲۹۹-۳۰۰؛ مکاتیب الأئمة{{عم}}، ج۴، ص۴۷۰</ref>. این توصیه خاص کسانی بود که در دستگاه [[قدرت]] [[نفوذ]] می‌کردند و می‌توانستند به شیعیان خدمت نمایند؛ وگرنه امام دیگر اصحابش را از نزدیکی به [[خلیفه]] و کارگزارانش برحذر می‌داشت. ماجرای [[صفوان جمال]] از شمار این جهت‌گیری‌هاست. حضرت به او که شترهایش را برای [[سفر]] [[حج]] به هارون کرایه می‌داد، [[تذکر]] داد که این کار تو [[نیکو]] نیست. [[صفوان]] به امام گفت که فقط برای سفر حج آن هم از طریق کارگزارانم چنین می‌کنم و تماسی با ایشان ندارم. امام به او فرمود مگر تو کرایه خود را از آنان نمی‌ستانی و برای اینکه بتوانی [[مال]] خود را دریافت کنی، خواهان بقایشان نیستی. هرکس که خواهان بقای آنان باشد از آنان است و هرکس از ایشان باشد، از شمار [[اهل]] [[دوزخ]] است. پس از این [[صفوان]]، شتران خود را فروخت و از [[همکاری]] با [[هارون]] دست کشید و موجبات [[عصبانیت]] او را فراهم آورد<ref>اختیار معرفة الرجال، ص۴۴۱؛ وسائل الشیعة، ج۱۷، ص۱۸۲</ref>. درباره [[دانش]] [[امام کاظم]]{{ع}} حتی [[دشمنان]] نیز زبان به [[تحسین]] گشوده‌اند. [[هارون‌الرشید]] به [[مأمون]] گفت که [[موسی بن جعفر]]{{ع}} [[وارث]] دانش [[پیامبران]] است و اگر دانش صحیح می‌خواهی نزد اوست<ref>الأمالی، صدوق، ص۳۷۶.</ref>. [[حضرت]] در مناظرات متعددی دانش خود را به نمایش گذاشت و [[حقّانیت]] خود را ثابت کرد. او نه تنها با علمای [[مسلمان]]، بلکه با علمای [[ادیان]] دیگر نیز [[مباحثه]] می‌کرد و با اشرافی که به کتب ایشان داشت آنان را به [[حقیقت]] امور واقف می‌کرد. [[ابن شهر آشوب]] گزارش مفصلی از این مناظرات و مباحثات آورده است<ref>المناقب، ابن شهر آشوب، ج۴، ص۳۱۰-۳۱۷.</ref>.<ref>[[مهدی کمپانی زارع|کمپانی زارع، مهدی]]، [[امام موسی بن جعفر - کمپانی زارع (مقاله)|مقاله «امام موسی بن جعفر»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام رضا ج۲]] ص ۴۸۷-۴۹۷.</ref>

== جستارهای وابسته ==

{{منابع}}

# [[پرونده: 1100515.jpg|22px]] [[مهدی کمپانی زارع|کمپانی زارع، مهدی]]، [[امام موسی بن جعفر - کمپانی زارع (مقاله)|مقاله «امام موسی بن جعفر»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه امام رضا ج۲''']]

{{پایان منابع}}