دجال که خروجش از نشانه‌های غیرحتمی ظهور است کیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ربات: جایگزینی خودکار متن (-:::::* +*)
جز (جایگزینی متن - '\: \:\:\:\:\:\:(.*)\s' به ': $1 ')
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-:::::* +*))
خط ۱۱۸: خط ۱۱۸:
| پاسخ‌دهنده = خدامراد سلیمیان
| پاسخ‌دهنده = خدامراد سلیمیان
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:
:::::*«به طور اساسی درباره [[دجّال]] و [[خروج]] وی، دیدگاه‌های متفاوتی ارائه شده است:
*«به طور اساسی درباره [[دجّال]] و [[خروج]] وی، دیدگاه‌های متفاوتی ارائه شده است:
::::#برخی بر این باورند که [[دجّال]]، نام شخص معینی نیست و هرکسی که با ادعاهای پوچ و بی‌اساس و با [[توسل]] به [[حیله‌گری]] و [[نیرنگ]]، در صدد [[فریب]] [[مردم]] باشد، [[دجّال]] است. اینکه در [[روایات]] از "[[دجّال]]"‌های فراوان سخن به میان آمده این احتمال را تقویت می‌کند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرموده است: "[[قیامت]]، برپا نمی‌شود، تا وقتی که [[مهدی]] از فرزندانم [[قیام]] کند و [[مهدی]] [[قیام]] نمی‌کند، تا وقتی که شصت [[دروغگو]] [[خروج]] کنند و هر کدام بگوید، من پیامبرم" <ref>{{متن حدیث|" لَا تَقُومُ‏ السَّاعَةُ حَتَّى‏ يَخْرُجَ‏ الْمَهْدِيُ‏ مِنْ‏ وُلْدِي‏ وَ لَا يَخْرُجُ‏ الْمَهْدِيُ‏ حَتَّى يَخْرُجَ سِتُّونَ كَذَّاباً كُلُّهُمْ يَقُولُ أَنَا نَبِيٌّ‌‌‌‌‌‏"}}؛ الارشاد، ج ۲، ص ۳۷۱.</ref>. در [[روایات]]، از این "[[دجّال]]"‌ها و [[دروغگویان]]، فراوان نام برده شده است، در بعضی [[دوازده]] و در برخی سی، شصت و هفتاد [[دجّال]] آمده است. <ref> بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۰۹؛ کنز العمال، ج ۱۴، ص ۱۹۸- ۲۰۰.</ref>. از میان این "[[دجّال]]"‌ها، فردی که در [[دروغگویی]]، [[حیله‌گری]] و [[مردم]] فریبی سرآمد همه دجالان و فتنه‌اش از همه بزرگتر است، نشانه [[ظهور]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} و یا برپایی [[قیامت]] است. بر این اساس دو نوع [[دجّال]] هست: یکی همان [[دجّال]] حقیقی و واقعی که پس از همه "[[دجّال]]"‌ها می‌آید و دیگری گروهی شیاد و دروغگویند که دست به فریبکاری، تحمیق و [[گمراهی]] [[مردم]] می‌زنند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} می‌فرماید: "پیش از [[خروج دجال]]، بیش از هفتاد [[دجّال]] [[خروج]] خواهد کرد" <ref> کنز العمال، ج ۱۴، ص ۲۰۰.</ref>. [[حقیقت]] داستان [[دجّال]]، بیانگر این واقعیت است که در آستانه هر انقلابی افراد فریبکار و منافق- که [[معتقد]] به نظام‌های پوشالی گذشته و [[حافظ]] سنّت‌ها و ضد ارزش‌هایند- برای نگه داشتن [[فرهنگ]] و [[نظام]] جاهلی گذشته، همه تلاش خود را به کار می‌گیرند و با سوءاستفاده از زمینه‌های فکری- اجتماعی و احساسات [[مردم]]، دست به تزویر و [[حیله‌گری]] می‌زنند تا آنان را نسبت به اصالت و تحقّق [[انقلاب]] و [[استواری]] [[رهبران]] آن، دلسرد و دودل کنند و با شیطنت، آنان را به کژراهه برند!. در [[انقلاب جهانی]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}، چنین خطری پیش‌ بینی شده است و از آنجایی که این [[انقلاب]] از همه انقلاب‌های [[تاریخ]] بزرگتر و گسترده‌تر است، خطر فریبکاران [[دجّال]] صفت نیز به مراتب بیشتر و گسترده‌تر است. در آستانه [[ظهور]]، آنان همه تلاش خویش را به کار خواهند گرفت که [[مردم]] را [[فریب]] دهند و آنها را نسبت به نتیجه آن دلسرد و ناامید سازند و سرانجام از [[پیروزی]] حتمی آن جلوگیری کنند! البته در این احتمال می‌توان گفت: ممکن است یکی از آن دجّال‌ها- که [[صفات]] زشت در او بیشتر از همه متبلور است- نشانه [[ظهور]] باشد.
::::#برخی بر این باورند که [[دجّال]]، نام شخص معینی نیست و هرکسی که با ادعاهای پوچ و بی‌اساس و با [[توسل]] به [[حیله‌گری]] و [[نیرنگ]]، در صدد [[فریب]] [[مردم]] باشد، [[دجّال]] است. اینکه در [[روایات]] از "[[دجّال]]"‌های فراوان سخن به میان آمده این احتمال را تقویت می‌کند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرموده است: "[[قیامت]]، برپا نمی‌شود، تا وقتی که [[مهدی]] از فرزندانم [[قیام]] کند و [[مهدی]] [[قیام]] نمی‌کند، تا وقتی که شصت [[دروغگو]] [[خروج]] کنند و هر کدام بگوید، من پیامبرم" <ref>{{متن حدیث|" لَا تَقُومُ‏ السَّاعَةُ حَتَّى‏ يَخْرُجَ‏ الْمَهْدِيُ‏ مِنْ‏ وُلْدِي‏ وَ لَا يَخْرُجُ‏ الْمَهْدِيُ‏ حَتَّى يَخْرُجَ سِتُّونَ كَذَّاباً كُلُّهُمْ يَقُولُ أَنَا نَبِيٌّ‌‌‌‌‌‏"}}؛ الارشاد، ج ۲، ص ۳۷۱.</ref>. در [[روایات]]، از این "[[دجّال]]"‌ها و [[دروغگویان]]، فراوان نام برده شده است، در بعضی [[دوازده]] و در برخی سی، شصت و هفتاد [[دجّال]] آمده است. <ref> بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۰۹؛ کنز العمال، ج ۱۴، ص ۱۹۸- ۲۰۰.</ref>. از میان این "[[دجّال]]"‌ها، فردی که در [[دروغگویی]]، [[حیله‌گری]] و [[مردم]] فریبی سرآمد همه دجالان و فتنه‌اش از همه بزرگتر است، نشانه [[ظهور]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} و یا برپایی [[قیامت]] است. بر این اساس دو نوع [[دجّال]] هست: یکی همان [[دجّال]] حقیقی و واقعی که پس از همه "[[دجّال]]"‌ها می‌آید و دیگری گروهی شیاد و دروغگویند که دست به فریبکاری، تحمیق و [[گمراهی]] [[مردم]] می‌زنند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} می‌فرماید: "پیش از [[خروج دجال]]، بیش از هفتاد [[دجّال]] [[خروج]] خواهد کرد" <ref> کنز العمال، ج ۱۴، ص ۲۰۰.</ref>. [[حقیقت]] داستان [[دجّال]]، بیانگر این واقعیت است که در آستانه هر انقلابی افراد فریبکار و منافق- که [[معتقد]] به نظام‌های پوشالی گذشته و [[حافظ]] سنّت‌ها و ضد ارزش‌هایند- برای نگه داشتن [[فرهنگ]] و [[نظام]] جاهلی گذشته، همه تلاش خود را به کار می‌گیرند و با سوءاستفاده از زمینه‌های فکری- اجتماعی و احساسات [[مردم]]، دست به تزویر و [[حیله‌گری]] می‌زنند تا آنان را نسبت به اصالت و تحقّق [[انقلاب]] و [[استواری]] [[رهبران]] آن، دلسرد و دودل کنند و با شیطنت، آنان را به کژراهه برند!. در [[انقلاب جهانی]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}، چنین خطری پیش‌ بینی شده است و از آنجایی که این [[انقلاب]] از همه انقلاب‌های [[تاریخ]] بزرگتر و گسترده‌تر است، خطر فریبکاران [[دجّال]] صفت نیز به مراتب بیشتر و گسترده‌تر است. در آستانه [[ظهور]]، آنان همه تلاش خویش را به کار خواهند گرفت که [[مردم]] را [[فریب]] دهند و آنها را نسبت به نتیجه آن دلسرد و ناامید سازند و سرانجام از [[پیروزی]] حتمی آن جلوگیری کنند! البته در این احتمال می‌توان گفت: ممکن است یکی از آن دجّال‌ها- که [[صفات]] زشت در او بیشتر از همه متبلور است- نشانه [[ظهور]] باشد.
::::#گروهی دیگر او را فردی معین و مشخص می‌دانند، با عنوان "[[دجّال]]" که [[خروج]] می‌کند و [[مردم]] را به [[انحراف]] می‌کشاند. برخی به استناد روایاتی او را زنده می‌دانند. برای [[مثال]] گفته می‌شود او در زمان حضرت [[رسول اکرم]]{{صل}} موجود بوده و تا زمان [[خروج]] زنده خواهد ماند<ref> ر. ک: کتاب الغیبة، ص ۱۱۳، ح ۸۶.</ref>. همانگونه که پیش از این یادآور شدیم، در منابع [[اهل سنت]] بسیار بیش از آنکه به موضوعات مربوط به [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} اشاره شده باشد به موضوع [[دجّال]] پرداخته شده و همواره از آن به عنوان امری نگران کننده یاد شده است.  
::::#گروهی دیگر او را فردی معین و مشخص می‌دانند، با عنوان "[[دجّال]]" که [[خروج]] می‌کند و [[مردم]] را به [[انحراف]] می‌کشاند. برخی به استناد روایاتی او را زنده می‌دانند. برای [[مثال]] گفته می‌شود او در زمان حضرت [[رسول اکرم]]{{صل}} موجود بوده و تا زمان [[خروج]] زنده خواهد ماند<ref> ر. ک: کتاب الغیبة، ص ۱۱۳، ح ۸۶.</ref>. همانگونه که پیش از این یادآور شدیم، در منابع [[اهل سنت]] بسیار بیش از آنکه به موضوعات مربوط به [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} اشاره شده باشد به موضوع [[دجّال]] پرداخته شده و همواره از آن به عنوان امری نگران کننده یاد شده است.  
:::::*اصل داستان "[[دجّال]]" در کتاب‌های مقدس مسیحیان نیز آمده است در [[انجیل]] واژه "[[دجّال]]" بارها به کار رفته و از کسانی که [[منکر]] [[حضرت مسیح]]{{ع}} باشند و یا "پدر و پسر" را [[انکار]] کنند، به عنوان "[[دجّال]]" یاد شده است: "[[دروغگو]] کیست؛ جز آنکه [[مسیح]] بودن [[عیسی]] را [[انکار]] کند. آن [[دجّال]] است که پسر و پدر را [[انکار]] کند"<ref> رساله یوحنا، باب ۲، آیه ۱۸ و ۲۲.</ref>.
*اصل داستان "[[دجّال]]" در کتاب‌های مقدس مسیحیان نیز آمده است در [[انجیل]] واژه "[[دجّال]]" بارها به کار رفته و از کسانی که [[منکر]] [[حضرت مسیح]]{{ع}} باشند و یا "پدر و پسر" را [[انکار]] کنند، به عنوان "[[دجّال]]" یاد شده است: "[[دروغگو]] کیست؛ جز آنکه [[مسیح]] بودن [[عیسی]] را [[انکار]] کند. آن [[دجّال]] است که پسر و پدر را [[انکار]] کند"<ref> رساله یوحنا، باب ۲، آیه ۱۸ و ۲۲.</ref>.
:::::*کسانی که بر این باورند که او شخصی معین است به این [[روایت]] نیز استناد کرده‌اند: [[اصبغ بن نباته]] از [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} پرسید: یا [[امیر المؤمنین]]! [[دجّال]] کیست؟ آن حضرت فرمود: [[دجّال]] [[صائد بن صائد]](صید) است. بدبخت کسی است که او را [[تصدیق]] کند و خوشبخت آن است که او را [[تکذیب]] کند. از شهری برآید که آن را اصفهان نامند از دهی که آن را یهودیه گویند. و در پارهای [[روایات]] محل [[خروج]] او سجستان ذکر شده است. <ref> کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۲۵۰.</ref> چشم راستش ممسوح و چشم دیگرش بر پیشانی است و مانند ستاره صبح می‌درخشد، در آن نطفه علقه‌ای است که با خون درآمیخته است. و میان دو چشمش نوشته است: "[[کافر]]" هرخواننده و بی‌سواد آن را می‌خواند. در دریاها فرو می‌شود و آفتاب با او می‌گردد. مقابل او کوهی از [[دود]] و عقبش کوهی سپید است که [[مردم]] تصور می‌کنند طعام است. در زمان قحطی و سختی [[خروج]] میکند. در حالی که بر حمار سپیدی سوار است. هرگام حمارش یک میل است و [[زمین]] منزل به منزل زیر پایش [[نور]] دیده شود و بر آبی نگذرد جز آن که فرورود تا [[روز قیامت]]. به آوازی که همه [[جن]] و انس و شیاطین- در شرق و غرب- آن را می‌شنوند، فریاد کند: ای [[دوستان]] من! نزد من آیید. منم آنکه آفرید و تسویه کرد و تقدیر کرد و [[رهبری]] نمود. منم [[پروردگار]] شما. [[دشمن]] [[خدا]] [[دروغ]] می‌گوید! او یک چشمی است که غذا می‌خورد و در بازارها راه می‌رود. به [[راستی]] که [[پروردگار]] شما نه یک چشم است، و نه غذا می‌خورد، نه راه می‌رود و نه زوال دارد! و [[برتر]] است [[خدا]] از این اوصاف؛. [[آگاه]] باشید! بیشتر پیروانش در آن روزگار، ناپاک زادگانند و [[صاحب]] پوستینهای سبز! [[خداوند]] او را در [[شام]] بر سر گردنهای که آن را "[[افیق]]" نامند- به دست کسی که [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}} پشت سرش [[نماز]] می‌خواند- هنگامی که سه ساعت از [[روز جمعه]] گذشته باشد- خواهد کشت. [[آگاه]] باشید پس از آن، حادثه بزرگ و [[قیامت]] کبرا باشد. <ref> کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۵۲۷، ح ۱.( با فرض پذیرش روایت، بعید نیست بسیاری از آنچه ذکر شده معنایی کنایی داشته باشد.)</ref>
*کسانی که بر این باورند که او شخصی معین است به این [[روایت]] نیز استناد کرده‌اند: [[اصبغ بن نباته]] از [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} پرسید: یا [[امیر المؤمنین]]! [[دجّال]] کیست؟ آن حضرت فرمود: [[دجّال]] [[صائد بن صائد]](صید) است. بدبخت کسی است که او را [[تصدیق]] کند و خوشبخت آن است که او را [[تکذیب]] کند. از شهری برآید که آن را اصفهان نامند از دهی که آن را یهودیه گویند. و در پارهای [[روایات]] محل [[خروج]] او سجستان ذکر شده است. <ref> کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۲۵۰.</ref> چشم راستش ممسوح و چشم دیگرش بر پیشانی است و مانند ستاره صبح می‌درخشد، در آن نطفه علقه‌ای است که با خون درآمیخته است. و میان دو چشمش نوشته است: "[[کافر]]" هرخواننده و بی‌سواد آن را می‌خواند. در دریاها فرو می‌شود و آفتاب با او می‌گردد. مقابل او کوهی از [[دود]] و عقبش کوهی سپید است که [[مردم]] تصور می‌کنند طعام است. در زمان قحطی و سختی [[خروج]] میکند. در حالی که بر حمار سپیدی سوار است. هرگام حمارش یک میل است و [[زمین]] منزل به منزل زیر پایش [[نور]] دیده شود و بر آبی نگذرد جز آن که فرورود تا [[روز قیامت]]. به آوازی که همه [[جن]] و انس و شیاطین- در شرق و غرب- آن را می‌شنوند، فریاد کند: ای [[دوستان]] من! نزد من آیید. منم آنکه آفرید و تسویه کرد و تقدیر کرد و [[رهبری]] نمود. منم [[پروردگار]] شما. [[دشمن]] [[خدا]] [[دروغ]] می‌گوید! او یک چشمی است که غذا می‌خورد و در بازارها راه می‌رود. به [[راستی]] که [[پروردگار]] شما نه یک چشم است، و نه غذا می‌خورد، نه راه می‌رود و نه زوال دارد! و [[برتر]] است [[خدا]] از این اوصاف؛. [[آگاه]] باشید! بیشتر پیروانش در آن روزگار، ناپاک زادگانند و [[صاحب]] پوستینهای سبز! [[خداوند]] او را در [[شام]] بر سر گردنهای که آن را "[[افیق]]" نامند- به دست کسی که [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}} پشت سرش [[نماز]] می‌خواند- هنگامی که سه ساعت از [[روز جمعه]] گذشته باشد- خواهد کشت. [[آگاه]] باشید پس از آن، حادثه بزرگ و [[قیامت]] کبرا باشد. <ref> کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۵۲۷، ح ۱.( با فرض پذیرش روایت، بعید نیست بسیاری از آنچه ذکر شده معنایی کنایی داشته باشد.)</ref>
:::::*از نکات شگفت‌آور و تأمل برانگیز در انبوه [[روایات]] [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنّی]] ارتباط بسیار شدیدی است که بین [[دجّال]] و [[یهود]] مطرح شده است. و در [[روایات]] آمده بیشتر [[پیروان]] [[دجال]]، یهودی هستند. <ref> ر. ک: کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۵۲۸، ح ۲؛ ابن ابی شیبه، المصنف، ج ۸، ص ۶۶۱.</ref> و دیگر اینکه- به ویژه در منابع [[اهل سنت]]- سخن از کشته شدن [[دجّال]] به دست [[حضرت عیسی]]{{ع}} است. <ref> تفسیر طبری، ج ۳، ص ۲۹۰، تفسیر ابن کثیر، ج ۱، ص ۵۷۹.</ref>»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۲۲۶- ۲۲۹.</ref>.
*از نکات شگفت‌آور و تأمل برانگیز در انبوه [[روایات]] [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنّی]] ارتباط بسیار شدیدی است که بین [[دجّال]] و [[یهود]] مطرح شده است. و در [[روایات]] آمده بیشتر [[پیروان]] [[دجال]]، یهودی هستند. <ref> ر. ک: کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۵۲۸، ح ۲؛ ابن ابی شیبه، المصنف، ج ۸، ص ۶۶۱.</ref> و دیگر اینکه- به ویژه در منابع [[اهل سنت]]- سخن از کشته شدن [[دجّال]] به دست [[حضرت عیسی]]{{ع}} است. <ref> تفسیر طبری، ج ۳، ص ۲۹۰، تفسیر ابن کثیر، ج ۱، ص ۵۷۹.</ref>»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۲۲۶- ۲۲۹.</ref>.
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
خط ۱۶۷: خط ۱۶۷:


«در آغاز به چند نکته می‌پردازیم:
«در آغاز به چند نکته می‌پردازیم:
:::::*'''تعریف [[دجال]]''': [[دجال]] در لغت دجل به معنای روکش نمودن یک شی‌‌‌ء است که [[باطن]] آن کم‌‌‌ارزش باشد ولی روی آن زرق و برق داده یا طلاکاری شده باشد. بنابراین وقتی [[دجال]] را برای کسی بکار می‌برند یعنی آن شخص، [[منافق]]، [[دروغگو]] و فریبنده است<ref>نگرش بر اخبار و علائم ظهور حضرت مهدى، على اکبر عارف، چاپ شریعت، ص ۱۸۱.</ref>. البته معانی متعددی برای این واژه ذکر شده است که به عنوان نمونه به یکی از آنها اشاره شد.
*'''تعریف [[دجال]]''': [[دجال]] در لغت دجل به معنای روکش نمودن یک شی‌‌‌ء است که [[باطن]] آن کم‌‌‌ارزش باشد ولی روی آن زرق و برق داده یا طلاکاری شده باشد. بنابراین وقتی [[دجال]] را برای کسی بکار می‌برند یعنی آن شخص، [[منافق]]، [[دروغگو]] و فریبنده است<ref>نگرش بر اخبار و علائم ظهور حضرت مهدى، على اکبر عارف، چاپ شریعت، ص ۱۸۱.</ref>. البته معانی متعددی برای این واژه ذکر شده است که به عنوان نمونه به یکی از آنها اشاره شد.
:::::*'''پیشینه [[دجال]]''': تاریخچه [[دجال]] به قبل از [[اسلام]] برمی‌‌‌گردد، در کتاب [[انجیل]] نام [[دجال]] نیز به میان آمده است، از [[آیات]] [[انجیل]] استفاده می‌شود که [[دجال]] به معانی [[دروغگو]] و گمراه‌‌‌کننده است و چنین استفاده می‌شود که داستان [[خروج]] [[دجال]] و زنده بودنش در آن زمان هم در بین [[نصاری]] شایع بوده و در [[انتظار]] خروجش بوده‌اند<ref>دادگستر جهان، ابراهیم امینى، ص ۲۲۴، چاپ ۷۸.</ref>. در [[اسلام]] نیز سخن از [[دجال]] به میان آمده است، و روایاتی از این موضوع از [[فریقین]] وارد شده است، که [[روایات]] [[اهل سنت]] در این [[باب]] به مراتب بیشتر از روایاتی است که در منابع [[شیعه]] موجود می‌باشد. و اکثر [[روایات]] [[شیعه]] نیز در این موضوع برگرفته شده از منابع حدیثی [[اهل سنت]] می‌باشد.
*'''پیشینه [[دجال]]''': تاریخچه [[دجال]] به قبل از [[اسلام]] برمی‌‌‌گردد، در کتاب [[انجیل]] نام [[دجال]] نیز به میان آمده است، از [[آیات]] [[انجیل]] استفاده می‌شود که [[دجال]] به معانی [[دروغگو]] و گمراه‌‌‌کننده است و چنین استفاده می‌شود که داستان [[خروج]] [[دجال]] و زنده بودنش در آن زمان هم در بین [[نصاری]] شایع بوده و در [[انتظار]] خروجش بوده‌اند<ref>دادگستر جهان، ابراهیم امینى، ص ۲۲۴، چاپ ۷۸.</ref>. در [[اسلام]] نیز سخن از [[دجال]] به میان آمده است، و روایاتی از این موضوع از [[فریقین]] وارد شده است، که [[روایات]] [[اهل سنت]] در این [[باب]] به مراتب بیشتر از روایاتی است که در منابع [[شیعه]] موجود می‌باشد. و اکثر [[روایات]] [[شیعه]] نیز در این موضوع برگرفته شده از منابع حدیثی [[اهل سنت]] می‌باشد.
:::::*'''[[اخبار]] [[دجال]]''': مرحوم علامه [[سید محمد صدر]] در جلد سوم موسوعه ارزشمند [[امام المهدی]] با عنوان "[[تاریخ الغیبة الکبری]]" بحث مفصلی را به بررسی [[دجال]] اختصاص داده است، ایشان معتقدند که [[اخبار]] [[دجال]] مبتلا به دو اشکال جدی هستند. اول‌ ضعف سندی، دوم [[دلالت]] بر ایجاد [[معجزات]] مضلّه که به لحاظ [[قوانین]] کلامی محال است. که [[خداوند سبحان]] [[قدرت]] [[خرق عادت]] و اظهار [[معجزه]] را به افراد [[گمراه]] و گمراه‌‌‌کننده واگذار نماید.
*'''[[اخبار]] [[دجال]]''': مرحوم علامه [[سید محمد صدر]] در جلد سوم موسوعه ارزشمند [[امام المهدی]] با عنوان "[[تاریخ الغیبة الکبری]]" بحث مفصلی را به بررسی [[دجال]] اختصاص داده است، ایشان معتقدند که [[اخبار]] [[دجال]] مبتلا به دو اشکال جدی هستند. اول‌ ضعف سندی، دوم [[دلالت]] بر ایجاد [[معجزات]] مضلّه که به لحاظ [[قوانین]] کلامی محال است. که [[خداوند سبحان]] [[قدرت]] [[خرق عادت]] و اظهار [[معجزه]] را به افراد [[گمراه]] و گمراه‌‌‌کننده واگذار نماید.


و بعضی از محقّقین دیگر ریشه تعریفات و توصیفاتی که در رابطه با [[دجال]] به ما رسیده است را به دو [[روایت]] برمی‌‌‌گردانند که در کتاب بحارالانوار و کتب دیگر [[نقل]] شده است که از دیدگاه [[علم]] [[رجال]]، [[سند]] این دو [[روایت]] ضعیف می‌باشد و نمی‌شود به این توصیفات اعتماد نمود<ref>دادگستر جهان، ابراهیم امینى، ص ۲۲۵، چاپ ۷۸.</ref>.
و بعضی از محقّقین دیگر ریشه تعریفات و توصیفاتی که در رابطه با [[دجال]] به ما رسیده است را به دو [[روایت]] برمی‌‌‌گردانند که در کتاب بحارالانوار و کتب دیگر [[نقل]] شده است که از دیدگاه [[علم]] [[رجال]]، [[سند]] این دو [[روایت]] ضعیف می‌باشد و نمی‌شود به این توصیفات اعتماد نمود<ref>دادگستر جهان، ابراهیم امینى، ص ۲۲۵، چاپ ۷۸.</ref>.
خط ۱۹۰: خط ۱۹۰:
| پاسخ‌دهنده = علی رضا رمضانیان
| پاسخ‌دهنده = علی رضا رمضانیان
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[علی رضا رمضانیان]]'''، در کتاب ''«[[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]»'' در این‌باره گفته است:
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[علی رضا رمضانیان]]'''، در کتاب ''«[[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]»'' در این‌باره گفته است:
:::::*« [[خروج دجال]] از نشانه‌های [[قیامت]] است که به علت توجه بیش از حد به این پدیده، به آن می‌پردازیم. [[دجال]] از ریشه "دجل" به معنای دروغگوی حلیه‌گر است. در زبان عربی آب‌طلا است و به همین علت افراد بسیار [[دروغگو]] که [[باطل]] را [[حق]] جلوه می‌دهند، [[دجال]] نامیده می‌شوند. از [[روایت]] استفاده می‌شود. [[دجال]] [[ستمکاری]] است که در [[آخرالزمان]]، [[مردم]] را [[گمراه]] می‌کند. در [[اسلام]] نیز احادیثی راجع به وجود [[دجال]] در کتب [[حدیث]] موجود است. [[پیامبر خاتم|پیغمبر اسلام]] [[مردم]] را از [[دجال]] می‌ترسانید و فتنه‌اش را گوشزد آنان می‌کردند و می‌فرمودند: تمام پیامبرانی که بعد از [[نوح]] [[مبعوث]] شدند [[قوم]] خویش را از [[فتنه]] [[دجال]] می‌ترساندند <ref>بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۹۷.</ref>. در [[روایات]] "[[دجال‌ها]]" و [[دروغگویان]] فراوانی نام برده شده است. در برخی [[دوازده]] و در برخی سی، شصت و هفتاد [[دجال]] آمده است<ref>بحارالانوار، ج ۵۲ ص۲۰۹؛ کنزالعمال، ج ۱۴، ص ۱۹۸.</ref>. از میان این [[دجال‌ها]]، فردی که [[دروغگویی]] و [[حیله‌گری]] سرآمد همه دجالان است و [[فتنه]] او از همه بزرگتر است نشانه [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} است.  
*« [[خروج دجال]] از نشانه‌های [[قیامت]] است که به علت توجه بیش از حد به این پدیده، به آن می‌پردازیم. [[دجال]] از ریشه "دجل" به معنای دروغگوی حلیه‌گر است. در زبان عربی آب‌طلا است و به همین علت افراد بسیار [[دروغگو]] که [[باطل]] را [[حق]] جلوه می‌دهند، [[دجال]] نامیده می‌شوند. از [[روایت]] استفاده می‌شود. [[دجال]] [[ستمکاری]] است که در [[آخرالزمان]]، [[مردم]] را [[گمراه]] می‌کند. در [[اسلام]] نیز احادیثی راجع به وجود [[دجال]] در کتب [[حدیث]] موجود است. [[پیامبر خاتم|پیغمبر اسلام]] [[مردم]] را از [[دجال]] می‌ترسانید و فتنه‌اش را گوشزد آنان می‌کردند و می‌فرمودند: تمام پیامبرانی که بعد از [[نوح]] [[مبعوث]] شدند [[قوم]] خویش را از [[فتنه]] [[دجال]] می‌ترساندند <ref>بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۹۷.</ref>. در [[روایات]] "[[دجال‌ها]]" و [[دروغگویان]] فراوانی نام برده شده است. در برخی [[دوازده]] و در برخی سی، شصت و هفتاد [[دجال]] آمده است<ref>بحارالانوار، ج ۵۲ ص۲۰۹؛ کنزالعمال، ج ۱۴، ص ۱۹۸.</ref>. از میان این [[دجال‌ها]]، فردی که [[دروغگویی]] و [[حیله‌گری]] سرآمد همه دجالان است و [[فتنه]] او از همه بزرگتر است نشانه [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} است.  
:::::بنابراین از [[احادیث]] استفاده می‌شود که [[دجال]] نام شخص معینی نیست و به هر [[دروغگو]] و گمراه‌ کننده‌ای اطلاق می‌شود. لذا: اصل قضیه [[دجال]] به طور اجمال، بعید نیست صحت داشته باشد لکن تعریفات و توصیفاتی که درباره‌اش شده مدرک قابل اعتمادی ندارد. پس برفرض این که اصل قضیه [[دجال]] صحت داشته باشد اما بدون تردید با افسانه‌هایی آمیخته شده و صورت حقیقی خود را از دست داده است. می‌توان چنین گفت: در [[آخرالزمان]] و نزدیک [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} شخصی پیدا خواهد شد که در [[دروغگویی]] و حقه‌بازی سرآمد اقرانش می‌باشد و در [[دروغگویی]] بر تمام دجال‌های گذشته [[برتری]] دارد، با ادعاهای پوچش گروهی را [[گمراه]] می‌کند. او چنین جلوه می‌دهد که: حیات و [[آب]] و نان [[مردم]] به دست اوست. [[مردم]] به طوری اغفال می‌شوند که گمان می‌کنند: آسمان و [[زمین]] در [[اختیار]] اوست. در [[دروغگویی]] کارش به جایی می‌رسد که کارهای خوب را بد و کارهای بد را خوب معرفی می‌کند. [[بهشت]] را [[جهنم]] و [[جهنم]] را [[بهشت]] جلوه می‌دهد. لکن [[کفر]] او بر هر بی‌سواد و باسواد واضح است. [[پیامبر خاتم|پیغمبر اکرم]]{{صل}} درباره [[دجال]] فرمودند: داخل [[مدینه]] و [[مکه]] نمی‌گردد<ref>الزام الناصب، ص ۷۴.</ref>»<ref>[[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۶۲-۶۳.</ref>.
:::::بنابراین از [[احادیث]] استفاده می‌شود که [[دجال]] نام شخص معینی نیست و به هر [[دروغگو]] و گمراه‌ کننده‌ای اطلاق می‌شود. لذا: اصل قضیه [[دجال]] به طور اجمال، بعید نیست صحت داشته باشد لکن تعریفات و توصیفاتی که درباره‌اش شده مدرک قابل اعتمادی ندارد. پس برفرض این که اصل قضیه [[دجال]] صحت داشته باشد اما بدون تردید با افسانه‌هایی آمیخته شده و صورت حقیقی خود را از دست داده است. می‌توان چنین گفت: در [[آخرالزمان]] و نزدیک [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} شخصی پیدا خواهد شد که در [[دروغگویی]] و حقه‌بازی سرآمد اقرانش می‌باشد و در [[دروغگویی]] بر تمام دجال‌های گذشته [[برتری]] دارد، با ادعاهای پوچش گروهی را [[گمراه]] می‌کند. او چنین جلوه می‌دهد که: حیات و [[آب]] و نان [[مردم]] به دست اوست. [[مردم]] به طوری اغفال می‌شوند که گمان می‌کنند: آسمان و [[زمین]] در [[اختیار]] اوست. در [[دروغگویی]] کارش به جایی می‌رسد که کارهای خوب را بد و کارهای بد را خوب معرفی می‌کند. [[بهشت]] را [[جهنم]] و [[جهنم]] را [[بهشت]] جلوه می‌دهد. لکن [[کفر]] او بر هر بی‌سواد و باسواد واضح است. [[پیامبر خاتم|پیغمبر اکرم]]{{صل}} درباره [[دجال]] فرمودند: داخل [[مدینه]] و [[مکه]] نمی‌گردد<ref>الزام الناصب، ص ۷۴.</ref>»<ref>[[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۶۲-۶۳.</ref>.
}}
}}
خط ۲۰۰: خط ۲۰۰:


«یکی از نشانه‏‌هایی که درباره آن، مطالب زیادی مطرح شده و جزو علایم غیر حتمی است، [[ظهور دجال]] است. آنچه در توصیف [[دجال]] معروف است، این است که وی مردی است [[کافر]] "برعکس [[سفیانی]] که ادعای مسلمانی می‏‌کند و ذکر یا [[رب]] یا [[رب]] می‏‌گوید و..." یک چشم بیش ندارد، آن هم در پیشانی‏‌اش واقع شده و مانند ستاره‏‌ای می‏‌درخشد.
«یکی از نشانه‏‌هایی که درباره آن، مطالب زیادی مطرح شده و جزو علایم غیر حتمی است، [[ظهور دجال]] است. آنچه در توصیف [[دجال]] معروف است، این است که وی مردی است [[کافر]] "برعکس [[سفیانی]] که ادعای مسلمانی می‏‌کند و ذکر یا [[رب]] یا [[رب]] می‏‌گوید و..." یک چشم بیش ندارد، آن هم در پیشانی‏‌اش واقع شده و مانند ستاره‏‌ای می‏‌درخشد.
:::::*حال منظور از این [[دجال]] کیست؟ آیا در [[جامعه]] کنونی ما مصداق دارد؟
*حال منظور از این [[دجال]] کیست؟ آیا در [[جامعه]] کنونی ما مصداق دارد؟
:::::*[[دجال]] از ریشه دجل به معنای دروغ‏‌گوی حیله‏‌کار است. اصل داستان [[دجال]] در کتاب‏‌های مسیحیان است. در [[انجیل]] این واژه بارها به کار رفته است و از کسانی که [[منکر]] [[حضرت مسیح]] باشند، به عنوان [[دجال]] یاد شده است.
*[[دجال]] از ریشه دجل به معنای دروغ‏‌گوی حیله‏‌کار است. اصل داستان [[دجال]] در کتاب‏‌های مسیحیان است. در [[انجیل]] این واژه بارها به کار رفته است و از کسانی که [[منکر]] [[حضرت مسیح]] باشند، به عنوان [[دجال]] یاد شده است.
:::::*در ترجمه انگلیسی کتاب‏‌های مقدس مسیحی واژه "آنتی کراست" <ref>‏‌.Antichrist</ref>‏‌ "[[دجال]]، ضد [[مسیح]]" به کار رفته است.
*در ترجمه انگلیسی کتاب‏‌های مقدس مسیحی واژه "آنتی کراست" <ref>‏‌.Antichrist</ref>‏‌ "[[دجال]]، ضد [[مسیح]]" به کار رفته است.
:::::*در [[روایات]] زیادی از [[اهل سنت]]، [[خروج دجال]] از نشانه‏‌های برپایی [[قیامت]] دانسته شده است. در کتاب‏‌های روایی [[شیعه]]، تنها چند [[روایت]] در مورد [[خروج دجال]] به عنوان یکی از [[علایم ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} آمده است که از نظر [[سند]]، معتبر و قابل قبولی نیستند <ref>‏‌ ر. ک: بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۹۳.</ref>‏‌.
*در [[روایات]] زیادی از [[اهل سنت]]، [[خروج دجال]] از نشانه‏‌های برپایی [[قیامت]] دانسته شده است. در کتاب‏‌های روایی [[شیعه]]، تنها چند [[روایت]] در مورد [[خروج دجال]] به عنوان یکی از [[علایم ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} آمده است که از نظر [[سند]]، معتبر و قابل قبولی نیستند <ref>‏‌ ر. ک: بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۹۳.</ref>‏‌.
:::::*در حدیثی آمده است: "هنگامی که غنایم [[قسطنطنیه]] را تقسیم می‏‌کنند، [[خبر]] [[خروج دجال]] به حضرت و یارانش می‏‌رسد"<ref>‏‌ معجم احادیث امام مهدی، ج ۲، ص ۵۰.</ref>‏‌.
*در حدیثی آمده است: "هنگامی که غنایم [[قسطنطنیه]] را تقسیم می‏‌کنند، [[خبر]] [[خروج دجال]] به حضرت و یارانش می‏‌رسد"<ref>‏‌ معجم احادیث امام مهدی، ج ۲، ص ۵۰.</ref>‏‌.
:::::*با توجه به معنای لغوی "[[دجال]]"، مقصود از آن، چه‏‌بسا نام شخص معینی نباشد؛ بلکه هرکس که با ادعای پوچ و بی‏‌اساس و با [[تمسک]] به انواع و اسباب حیله‏‌گری و [[نیرنگ]] در صدد [[فریب]] [[مردم]] باشد، [[دجال]] است. بر این‏‌ اساس دجال‏‌ها متعدد خواهند بود. بنابراین احتمال، قضیه [[دجال]] بیانگر این مطلب است که در آستانه [[انقلاب]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}}، افراد حیله‏‌گری برای نگه داشتن‏‌ [[فرهنگ]] و [[نظام]] جاهلی همه تلاش خود را به کار می‏‌گیرند تا با تزویر و حیله‏‌گری [[مردم]] را نسبت به اصالت و تحقق آن [[انقلاب]] و [[استواری]] [[رهبری]] دچار تردید سازند!! چه‏‌بسا "[[دجال]]" کنایه از [[کفر]] جهانی و سیطره [[فرهنگ]] مادی بر ضد [[جهان]] باشد. [[استکبار]] با ظاهری فریبنده و با [[قدرت]] مادی، صنعتی و فنی عظیمی که در [[اختیار]] دارد، سعی می‏‌کند [[مردم]] را [[فریب]] دهد و مرعوب [[قدرت]] و [[ظاهر]] فریبنده خود کند.
*با توجه به معنای لغوی "[[دجال]]"، مقصود از آن، چه‏‌بسا نام شخص معینی نباشد؛ بلکه هرکس که با ادعای پوچ و بی‏‌اساس و با [[تمسک]] به انواع و اسباب حیله‏‌گری و [[نیرنگ]] در صدد [[فریب]] [[مردم]] باشد، [[دجال]] است. بر این‏‌ اساس دجال‏‌ها متعدد خواهند بود. بنابراین احتمال، قضیه [[دجال]] بیانگر این مطلب است که در آستانه [[انقلاب]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}}، افراد حیله‏‌گری برای نگه داشتن‏‌ [[فرهنگ]] و [[نظام]] جاهلی همه تلاش خود را به کار می‏‌گیرند تا با تزویر و حیله‏‌گری [[مردم]] را نسبت به اصالت و تحقق آن [[انقلاب]] و [[استواری]] [[رهبری]] دچار تردید سازند!! چه‏‌بسا "[[دجال]]" کنایه از [[کفر]] جهانی و سیطره [[فرهنگ]] مادی بر ضد [[جهان]] باشد. [[استکبار]] با ظاهری فریبنده و با [[قدرت]] مادی، صنعتی و فنی عظیمی که در [[اختیار]] دارد، سعی می‏‌کند [[مردم]] را [[فریب]] دهد و مرعوب [[قدرت]] و [[ظاهر]] فریبنده خود کند.
:::::*بر این ‏‌اساس است که [[پیامبران]]، امت‏‌های خود را از [[فتنه]] [[دجال]] بیم داده‏‌اند: "هیچ [[پیامبری]] [[مبعوث]] نشد، مگر آنکه قومش را از [[فتنه]] [[دجال]] بر حذر داشت"<ref>‏‌{{متن حدیث|" مَا بَعَثَ‏ اللَّهُ‏ نَبِيّاً إِلَّا وَ قَدْ أَنْذَرَ قَوْمَهُ‏ الدَّجَّالَ‏ ‏ ‏‏‏‏"}}؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۰۵؛ ر. ک: دادگستر جهان، ص ۲۲۳، [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۸۹.</ref>
*بر این ‏‌اساس است که [[پیامبران]]، امت‏‌های خود را از [[فتنه]] [[دجال]] بیم داده‏‌اند: "هیچ [[پیامبری]] [[مبعوث]] نشد، مگر آنکه قومش را از [[فتنه]] [[دجال]] بر حذر داشت"<ref>‏‌{{متن حدیث|" مَا بَعَثَ‏ اللَّهُ‏ نَبِيّاً إِلَّا وَ قَدْ أَنْذَرَ قَوْمَهُ‏ الدَّجَّالَ‏ ‏ ‏‏‏‏"}}؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۰۵؛ ر. ک: دادگستر جهان، ص ۲۲۳، [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۸۹.</ref>
:::::*به نظر نگارنده، [[ظهور]] شخصی به نام [[دجال]] و دشمنی‏‌های شدید او با [[امام مهدی]] و فتنه‏‌های فراوان او، قرین صحت است و بر اساس [[روایات]] گروه‏‌های فراوانی "چون [[یهودیان]]، زنازادگان، شراب‏‌خواران، آوازه‏‌خوانان، افراد سفیه و..." از او [[حمایت]] خواهند و فرجام کار او نیز کشته شدن به دست [[امام مهدی]]{{ع}} است. [[امام صادق]]{{ع}}می‏‌فرماید: "[[قائم]] بعد از [[غیبت]] [[ظهور]] می‏‌کند و [[دجال]] را می‏‌کشد و [[زمین]] را از هرظلم و ستمی [[پاک]] می‏‌سازد"<ref>‏‌ معجم احادیث الامام مهدی( عج)، ج ۲، ص ۱۳۴.</ref>‏‌. البته در منابع [[اهل سنت]] آمده که [[دجال]] به دست [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}} کشته می‏‌شود که منافاتی با این دیدگاه [[شیعه]] ندارد؛ زیرا [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}}تابع [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} بوده و به [[دستور]] او [[دجال]] را می‏‌کشد»<ref>[[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]؛ [[مهدویت دوران ظهور (کتاب)|مهدویت دوران ظهور]]، ص ۲۶ - ۳۰.</ref>.
*به نظر نگارنده، [[ظهور]] شخصی به نام [[دجال]] و دشمنی‏‌های شدید او با [[امام مهدی]] و فتنه‏‌های فراوان او، قرین صحت است و بر اساس [[روایات]] گروه‏‌های فراوانی "چون [[یهودیان]]، زنازادگان، شراب‏‌خواران، آوازه‏‌خوانان، افراد سفیه و..." از او [[حمایت]] خواهند و فرجام کار او نیز کشته شدن به دست [[امام مهدی]]{{ع}} است. [[امام صادق]]{{ع}}می‏‌فرماید: "[[قائم]] بعد از [[غیبت]] [[ظهور]] می‏‌کند و [[دجال]] را می‏‌کشد و [[زمین]] را از هرظلم و ستمی [[پاک]] می‏‌سازد"<ref>‏‌ معجم احادیث الامام مهدی( عج)، ج ۲، ص ۱۳۴.</ref>‏‌. البته در منابع [[اهل سنت]] آمده که [[دجال]] به دست [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}} کشته می‏‌شود که منافاتی با این دیدگاه [[شیعه]] ندارد؛ زیرا [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}}تابع [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} بوده و به [[دستور]] او [[دجال]] را می‏‌کشد»<ref>[[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]؛ [[مهدویت دوران ظهور (کتاب)|مهدویت دوران ظهور]]، ص ۲۶ - ۳۰.</ref>.
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
خط ۲۷۰: خط ۲۷۰:


«[[دجال]]، از ریشه "دجل" به معنای "[[دروغگو]] و حیله‌گر" است. اصل داستان [[دجال]]، در کتاب‌های مقدس مسیحیان آمده است.<ref>رساله یوحنا، باب ۲، آیه ۱۸ و ۲۲.</ref> در [[انجیل]]، این واژه، بارها به کار رفته است و از کسانی که [[منکر]] [[حضرت مسیح]]{{ع}} هستند یا "پدر و پسر" را [[انکار]] کنند، با عنوان "[[دجال]]" یاد شده است. به همین سبب، در ترجمه انگلیسی کتاب‌های مقدس مسیحی، واژه [[آنتی کریست]] "Antichrist" یعنی ضد [[مسیح]]، به کار رفته است.
«[[دجال]]، از ریشه "دجل" به معنای "[[دروغگو]] و حیله‌گر" است. اصل داستان [[دجال]]، در کتاب‌های مقدس مسیحیان آمده است.<ref>رساله یوحنا، باب ۲، آیه ۱۸ و ۲۲.</ref> در [[انجیل]]، این واژه، بارها به کار رفته است و از کسانی که [[منکر]] [[حضرت مسیح]]{{ع}} هستند یا "پدر و پسر" را [[انکار]] کنند، با عنوان "[[دجال]]" یاد شده است. به همین سبب، در ترجمه انگلیسی کتاب‌های مقدس مسیحی، واژه [[آنتی کریست]] "Antichrist" یعنی ضد [[مسیح]]، به کار رفته است.
:::::*در [[روایات]] زیادی از [[اهل سنت]]، [[خروج]] [[دجال]] از نشانه‌های برپایی [[قیامت]] دانسته شده است.<ref>سنن ترمذی، ج۴، ص۵۰۷ _۵۱۹؛  سنن ابوداوود، ج۴، ص۱۱۵؛  صحیح مسلم، ج۱۸، ص ۴۶ _ ۸۱.</ref> اما درکتب روایی [[شیعه]]، تنها دو [[روایت]] در باره [[خروج دجال]]، در [[جایگاه]] یکی از [[علائم ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} آمده است<ref>کمال الدین، ترجمه کمره ای، ج۲، باب۴۷.</ref> که هیچ کدام از این دو [[روایت]]، از نظر [[سند]]، معتبر و قابل قبول نیست؛ بنابراین، از نظر منابع [[شیعی]]، [[دلیل]] معتبری بر این که [[خروج دجال]] یکی از [[علایم ظهور]]  باشد، وجود ندارد؛ امّا در عین حال، با توجه به [[روایات]] زیادی که در منابع [[اهل سنت]] آمده است، احتمال دارد اصل قضیه [[دجال]]، به طور اجمال، صحت داشته باشد؛ امّا بدون تردید بسیاری از ویژگی‌هایی که برای آن بیان شده است، افسانه‌هایی بیش نیست. حال به فرض پذیرش، این [[سؤال]] مطرح است که مقصود از [[دجال]] چیست؟
*در [[روایات]] زیادی از [[اهل سنت]]، [[خروج]] [[دجال]] از نشانه‌های برپایی [[قیامت]] دانسته شده است.<ref>سنن ترمذی، ج۴، ص۵۰۷ _۵۱۹؛  سنن ابوداوود، ج۴، ص۱۱۵؛  صحیح مسلم، ج۱۸، ص ۴۶ _ ۸۱.</ref> اما درکتب روایی [[شیعه]]، تنها دو [[روایت]] در باره [[خروج دجال]]، در [[جایگاه]] یکی از [[علائم ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} آمده است<ref>کمال الدین، ترجمه کمره ای، ج۲، باب۴۷.</ref> که هیچ کدام از این دو [[روایت]]، از نظر [[سند]]، معتبر و قابل قبول نیست؛ بنابراین، از نظر منابع [[شیعی]]، [[دلیل]] معتبری بر این که [[خروج دجال]] یکی از [[علایم ظهور]]  باشد، وجود ندارد؛ امّا در عین حال، با توجه به [[روایات]] زیادی که در منابع [[اهل سنت]] آمده است، احتمال دارد اصل قضیه [[دجال]]، به طور اجمال، صحت داشته باشد؛ امّا بدون تردید بسیاری از ویژگی‌هایی که برای آن بیان شده است، افسانه‌هایی بیش نیست. حال به فرض پذیرش، این [[سؤال]] مطرح است که مقصود از [[دجال]] چیست؟
:::::*دو احتمال اساسی در این باره وجود دارد:
*دو احتمال اساسی در این باره وجود دارد:
::::#با توجه به معنای لغوی [[دجال]] مقصود از آن، نام شخص معینی نباشد؛ بلکه هر کس که با ادعاهای پوچ و بی‌اساس و با [[تمسک]] به انواع اسباب [[حیله‌گری]] و [[نیرنگ]]، در صدد [[فریب]] [[مردم]] باشد، [[دجال]] است. بر این اساس، دجّال‌ها متعدد خواهند بود. وجود روایاتی که در آن، سخن از دجّال‌های متعدد رفته است، این احتمال را تقویت می‌کند. مانند: این [[حدیث]] [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} که فرمود: "پیش از [[خروج دجال]]، بیش از هفتاد [[دجال]]، [[خروج]] خواهد کرد"<ref>کنز العمال، ج ۱۴، ص۲۰۰.</ref>. با توجه به این احتمال، قضیه [[دجال]]، نشانه این است که در آستانه [[انقلاب]] [[امام مهدی]]{{ع}} افراد [[فریب]] کار و [[حیله‌گری]]، برای نگهداشتن [[فرهنگ]] و [[نظام]] جاهلی، همه تلاش خود را به کار می‌گیرند و با تزویر و [[حیله‌گری]]، [[مردم]] را از اصالت و تحقق [[انقلاب جهانی]] [[منجی]]، دلسرد یا مردّد می‌کنند. این که در همین [[روایات]] تأکید شده است: "هر [[پیامبری]]، [[امت]] خویش را از خطر [[دجال]] بر حذر داشته است"؛ خود تأییدی دیگر بر همین احتمال است که مقصود از [[دجال]]، هر شخص حیله‌گر و [[دروغگویی]] است که پیش از [[خروج]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} در صدد [[فریب]] [[مردم]] است.
::::#با توجه به معنای لغوی [[دجال]] مقصود از آن، نام شخص معینی نباشد؛ بلکه هر کس که با ادعاهای پوچ و بی‌اساس و با [[تمسک]] به انواع اسباب [[حیله‌گری]] و [[نیرنگ]]، در صدد [[فریب]] [[مردم]] باشد، [[دجال]] است. بر این اساس، دجّال‌ها متعدد خواهند بود. وجود روایاتی که در آن، سخن از دجّال‌های متعدد رفته است، این احتمال را تقویت می‌کند. مانند: این [[حدیث]] [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} که فرمود: "پیش از [[خروج دجال]]، بیش از هفتاد [[دجال]]، [[خروج]] خواهد کرد"<ref>کنز العمال، ج ۱۴، ص۲۰۰.</ref>. با توجه به این احتمال، قضیه [[دجال]]، نشانه این است که در آستانه [[انقلاب]] [[امام مهدی]]{{ع}} افراد [[فریب]] کار و [[حیله‌گری]]، برای نگهداشتن [[فرهنگ]] و [[نظام]] جاهلی، همه تلاش خود را به کار می‌گیرند و با تزویر و [[حیله‌گری]]، [[مردم]] را از اصالت و تحقق [[انقلاب جهانی]] [[منجی]]، دلسرد یا مردّد می‌کنند. این که در همین [[روایات]] تأکید شده است: "هر [[پیامبری]]، [[امت]] خویش را از خطر [[دجال]] بر حذر داشته است"؛ خود تأییدی دیگر بر همین احتمال است که مقصود از [[دجال]]، هر شخص حیله‌گر و [[دروغگویی]] است که پیش از [[خروج]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} در صدد [[فریب]] [[مردم]] است.
::::#[[دجال]]، کنایه از [[کفر]] جهانی و سیطره [[فرهنگ]] مادی بر همه [[جهان]] باشد. [[استکبار]]، با ظاهری فریبنده و با [[قدرت]] مادی و صنعتی و فنی عظیمی‌ که در [[اختیار]] دارد، سعی می‌کند [[مردم]] را [[فریب]] دهد و مرعوب [[قدرت]] و [[ظاهر]] فریبنده خود کند. بر این اساس، این که [[پیامبران]]، امت‌های خود را از [[فتنه]] [[دجال]] بیم داده‌اند.<ref>{{متن حدیث|" مَا بَعَثَ‏ اللَّهُ‏ نَبِيّاً إِلَّا وَ قَدْ أَنْذَرَ قَوْمَهُ‏ الدَّجَّالَ‏"}}؛ هیچ پیامبری مبعوث نشد، مگر آن که قومش را از فتنه [[دجال]] بر حذر داشت؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص۱۹۷</ref> به این معنا است که آنان را از افتادن به دام مادیت و ورطه [[حاکمیت]] [[طاغوت]] و [[استکبار]] جهانی برحذر داشته‌اند؛ پس احتمال می‌رود، منظور از [[دجال]] _ با آن شرایط و اوصافی که در این [[روایات]] برای او شمرده شده است _ همان [[استکبار]] جهانی باشد. در اوصاف [[دجال]] گفته شده: "کوهی از طعام و شهری از [[آب]]، همراه دارد". این، کنایه از امکانات عظیم و گسترده‌ای است که [[استکبار]] در [[اختیار]] دارد.<ref>برای آگاهی بیشتر ر.ک: چشم به راه مهدی، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی‌قم، جمعی از نویسندگان، ص ۲۸۹ و [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]].</ref>»<ref>[[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۱۴-۲۱۷.</ref>.
::::#[[دجال]]، کنایه از [[کفر]] جهانی و سیطره [[فرهنگ]] مادی بر همه [[جهان]] باشد. [[استکبار]]، با ظاهری فریبنده و با [[قدرت]] مادی و صنعتی و فنی عظیمی‌ که در [[اختیار]] دارد، سعی می‌کند [[مردم]] را [[فریب]] دهد و مرعوب [[قدرت]] و [[ظاهر]] فریبنده خود کند. بر این اساس، این که [[پیامبران]]، امت‌های خود را از [[فتنه]] [[دجال]] بیم داده‌اند.<ref>{{متن حدیث|" مَا بَعَثَ‏ اللَّهُ‏ نَبِيّاً إِلَّا وَ قَدْ أَنْذَرَ قَوْمَهُ‏ الدَّجَّالَ‏"}}؛ هیچ پیامبری مبعوث نشد، مگر آن که قومش را از فتنه [[دجال]] بر حذر داشت؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص۱۹۷</ref> به این معنا است که آنان را از افتادن به دام مادیت و ورطه [[حاکمیت]] [[طاغوت]] و [[استکبار]] جهانی برحذر داشته‌اند؛ پس احتمال می‌رود، منظور از [[دجال]] _ با آن شرایط و اوصافی که در این [[روایات]] برای او شمرده شده است _ همان [[استکبار]] جهانی باشد. در اوصاف [[دجال]] گفته شده: "کوهی از طعام و شهری از [[آب]]، همراه دارد". این، کنایه از امکانات عظیم و گسترده‌ای است که [[استکبار]] در [[اختیار]] دارد.<ref>برای آگاهی بیشتر ر.ک: چشم به راه مهدی، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی‌قم، جمعی از نویسندگان، ص ۲۸۹ و [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]].</ref>»<ref>[[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۱۴-۲۱۷.</ref>.
۴۱۵٬۰۷۸

ویرایش