مقدمه

او یکی از انصار باوفا و باگذشت پیامبر خدا (ص) است. وقتی پیامبر اسلام (ص) با پیامبری برانگیخته شد، کلثوم، پیرمردی سالخورده بود و او قبل از هجرت رسول خدایا (ص) از مکه به مدینه مسلمان شد. او در قبا، دهی نزدیک مدینه، منزل داشت. رسول خدا (ص) هنگام ورود به قبا به خانه کلثوم بن هدم وارد شد[۱].

از على (ع) نقل شده: چون پیامبر (ص) به سوی مدینه حرکت کرد، به من فرمان داد تا اماناتی را که از مردم نزد او بود به صاحبانش بسپارم. برای انجام این کار، سه روز در مکه ماندم و امانات را به صاحبانش رسانیدم و سپس راه مدینه را پیش گرفته و در قبا در خانه کلثوم بن هدم به رسول خدا (ص) پیوستم[۲]. رسول اکرم (ص) چهار روز در قبا ماند[۳].[۴]

خانه کلثوم بن هِدَم

پیامبر(ص) هنگام ورود به قبا، در منزل «کلثوم بن هدم» ساکن شدند. آن حضرت خانه وی را محل سکونت خود قرار داده و خانه «سعد بن خیثمه» در مجاورت آن را محل پذیرایی و دیدار میهمانان خود قرار دادند. در منابع تاریخی از خانه سعد بن خیثمه به عنوان مسجد یاد شده که در مجاورت رکن جنوبی دیوار غربی مسجد قبا قرار داشته است. خانه کلثوم بن هدم نیز در جهت جنوبی مسجد قبا، به خانه سعد بن خیثمه متصل بوده و این دو خانه تا سال‌های ۱۳۵۵ شمسی نیز وجود داشته و دارای دو گنبد بزرگ بوده است. این دو خانه در توسعه جنوبی مسجد قبا تخریب و داخل مسجد شد[۵].[۶]

خانه است یا مسافرخانه؟

سرانجام کلثوم بن هدم

منابع

پانویس

  1. الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۴۶۷؛ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۳، ص۱۳۷؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۴، ص۱۹۵.
  2. السيرة النبوية، ابن هشام، ج۱، ص۴۵۸ و ۴۳۹؛ تاریخ الطبری، طبری، ج۲، ص۳۷۸ و ۳۸۲؛ دلائل النبوة، اصفهانی، ج۳، ص۴۶۴.
  3. تاريخ الطبری، طبری، ج۳، ص۳۸۴؛ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۳، ص۱۳۸۲؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۴، ص۱۹۵. مسجد قبا را عمار یاسر پیش از رسیدن پیامبر (ص) تأسیس کرده بود و اهل سنت (معاویه) چنین نقل کرده‌اند تا انتظار پیامبر (ص) برای رسیدن على (ع) فراموش شود. (یوسفی غروی).
  4. اسماعیلی، ابوالحسن، مقاله «کلثوم بن هدم»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم، ج۷، ص۱۱۶.
  5. تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه اصغر قائدان، مشعر، ۱۳۷۷، ص۳۴۷.
  6. تونه‌ای، مجتبی، محمدنامه، ص ۴۵۲.