کاوش‌هایی در مبانی نظری حکومت دینی (کتاب)
| کاوش‌هایی در مبانی نظری حکومت دینی | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | محسن اراکی |
| موضوع | ولایت فقیه و حکومت اسلامی |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات *بوک اکسترا (Book Extra) (لندن، انگلستان: ۱۳۷۹ ش)
|
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۵۳۱-۵۵۷-X |
| شماره ملی | ۳۳۱۵۶۲۳ |
کاوش‌هایی در مبانی نظری حکومت دینی، کتابی است که با زبان فارسی به اهمیت موضوع حکومت در اسلام می‌پردازد. این کتاب اثر محسن اراکی است و بوک اکسترا (Book Extra) و دفتر نشر معارف انتشار آن را به عهده داشته‌اند. [۱] [۲]
دربارهٔ کتاب
مطالب کتاب حاضر بخشی از مقالات مؤلف است که در مقوله حکومت اسلامی و مبانی نظری آن در مقاطع مختلف، در کنفرانس‌های علمی در لندن ایراد شده است. ابتدا مبحث ضرورت حکومت دینی مطرح شده است. سپس اندیشه سیاسی انقلاب اسلامی و جایگاه مردم در اندیشه سیاسی انقلاب به بحث گذاشته شده است. در ادامه تفاوت حکومت اسلامی با حکومت استبدادی یا دموکراسی بیان شده و جایگاه مردم در نظام حکومتی اسلام تبیین شده است. در نهایت نیز به نقش تحولات اجتماعی در نظریات فقهی پرداخته شده است.[۳]
فهرست کتاب
- مقدمه ناشر؛
- ضرورت حکومت دینی؛
- تعریف دین و حکومت دینی؛
- ضرورت عقلی حکومت دینی:
- برهان نخست؛
- برهان دوم؛
- برهان سوم؛
- برهان چهارم؛
- برهان پنجم؛
- ضرورت حکومت دینی در منابع اسلامی:
- بخش اول: نمونه‌هایی از آیات قرآن مجید؛
- بخش دوم: نمونه‌هایی از روایات معصومین؛
- اندیشه سیاسی انقلاب اسلامی؛
- آمیختگی اسلام با سیاست:
- سیاست و نبوت ؛
- سیاست و امامت؛
- جایگاه مردم در اندیشه سیاسی انقلاب:
- حکومت و رهبری در اندیشه سیاسی: مسئولیت و نه امتیاز؛
- تفاوت حکومت اسلامی با حکومت استبدادی:
- تفاوت حکومت اسلامی با حکومت استبدادی؛
- تفاوت حکومت اسلامی با حکومت دموکراتیک؛
- جایگاه مردم در نظام حکومتی اسلام؛
- ارکان عقلی حکومت؛
- منبع قدرت و حکومت؛
- منبع مشروعیت در حکومت؛
- ماهیت حکومت اسلامی؛
- حکومت، رفتار اجتماعی؛
- مردم و حاکمان: حقوق و مسئولیت‌ها:
- تقارن اراده و مسئولیت؛
- تقارن مسئولیت و حق؛
- نقش تحولات اجتماعی در نظریات فقهی:
- نظریه فقهی؛
- حکم شرعی و اقسام آن؛
- تحولات اجتماعی و نظریات فقهی:
- گونه نخست: تغییر حکم واقعی:
- تغییر حکم شرعی کلی بر اثر تغییر موضوع کلی آن؛
- تغییر حکم شرعی در اثر تغییر مصداق موضوع آن؛
- تغییر حکم شرعی کلی در اثر تغییر متعلق آن؛
- تغییر حکم شرعی در اثر تغییر در مصداق متعلق آن؛
- گونه دوم: اجتهادی یا تغییر حکم شرعی ظاهری:
- نوع اول، تغییر مفهومی؛
- نوع دوم، تغییر مصداقی؛
- گونه سوم: تغییر حکومتی؛
- گونه نخست: تغییر حکم واقعی:
- منابع.[۳]
دربارهٔ پدیدآورنده
آیت‌الله محسن اراکی (متولد ۱۳۳۴ش، نجف اشرف)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید ابوالقاسم خویی، سید محمد باقر صدر، عباس قوچانی، کاظم تبریزی، سید کاظم حائری، حسین وحید خراسانی، مرتضی مطهری، عبدالله جوادی آملی، محمد تقی مصباح یزدی به اتمام رساند. نمایندگی مجلس خبرگان و دبیری کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی از جمله فعالیت‌های وی است.[۴]
او علاوه بر تدریس دروس خارج فقه و اصول (از جمله: خارج فقه نظام سیاسی، فقه نظام اقتصادی، فقه نظام شهرسازی)، بیش از ۳۰ جلد کتاب فارسی، عربی و انگلیسی را در رشته‌های مختلف علوم اسلامی به رشتهٔ تحریر درآورده است.[۵] «فقه نظام سیاسی اسلام»، «حوار فی الإمامة»، «نظریة الحکم فی الاسلام»، «نگاهی به رسالت و امامت»، «الولایة الإلهیة و ولایة الفقیه» برخی از این آثار است.[۶]