کاوش‌هایی در مبانی نظری حکومت دینی (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
کاوش‌هایی در مبانی نظری
حکومت دینی
زبانفارسی
نویسندهمحسن اراکی
موضوعولایت فقیه و حکومت اسلامی
مذهبشیعه
ناشر[[:رده:انتشارات * بوک اکسترا (Book Extra)
(لندن، انگلستان: ۱۳۷۹ ش)
تعداد صفحه۱۱۵
شابک۹۷۸-۹۶۴-۵۳۱-۵۵۷-X‮
شماره ملی۳۳۱۵۶۲۳

کاوش‌هایی در مبانی نظری حکومت دینی، کتابی است که با زبان فارسی به اهمیت موضوع حکومت در اسلام می‌پردازد. این کتاب اثر محسن اراکی است و بوک اکسترا (Book Extra) و دفتر نشر معارف انتشار آن را به عهده داشته‌اند. [۱] [۲]

طرح جلد دیگری از این کتاب

دربارهٔ کتاب

مطالب کتاب حاضر بخشی از مقالات مؤلف است که در مقوله حکومت اسلامی و مبانی نظری آن در مقاطع مختلف، در کنفرانس‌های علمی در لندن ایراد شده است. ابتدا مبحث ضرورت حکومت دینی مطرح شده است. سپس اندیشه سیاسی انقلاب اسلامی و جایگاه مردم در اندیشه سیاسی انقلاب به بحث گذاشته شده است. در ادامه تفاوت حکومت اسلامی با حکومت استبدادی یا دموکراسی بیان شده و جایگاه مردم در نظام حکومتی اسلام تبیین شده است. در نهایت نیز به نقش تحولات اجتماعی در نظریات فقهی پرداخته شده است.

فهرست کتاب

  • مقدمه ناشر؛
  • ضرورت حکومت دینی؛
  • تعریف دین و حکومت دینی؛
  • ضرورت عقلی حکومت دینی:
    • برهان نخست؛
    • برهان دوم؛
    • برهان سوم؛
    • برهان چهارم؛
    • برهان پنجم؛
  • ضرورت حکومت دینی در منابع اسلامی:
    • بخش اول: نمونه‌هایی از آیات قرآن مجید؛
    • بخش دوم: نمونه‌هایی از روایات معصومین؛
  • اندیشه سیاسی انقلاب اسلامی؛
  • آمیختگی اسلام با سیاست:
    • سیاست و نبوت؛
    • سیاست و امامت؛
  • جایگاه مردم در اندیشه سیاسی انقلاب:
    • حکومت و رهبری در اندیشه سیاسی: مسئولیت و نه امتیاز؛
  • تفاوت حکومت اسلامی با حکومت استبدادی:
    • تفاوت حکومت اسلامی با حکومت استبدادی؛
    • تفاوت حکومت اسلامی با حکومت دموکراتیک؛
  • جایگاه مردم در نظام حکومتی اسلام؛
  • ارکان عقلی حکومت؛
  • منبع قدرت و حکومت؛
  • منبع مشروعیت در حکومت؛
  • ماهیت حکومت اسلامی؛
  • حکومت، رفتار اجتماعی؛
  • مردم و حاکمان: حقوق و مسئولیت‌ها:
    • تقارن اراده و مسئولیت؛
    • تقارن مسئولیت و حق؛
  • نقش تحولات اجتماعی در نظریات فقهی:
    • نظریه فقهی؛
    • حکم شرعی و اقسام آن؛
  • تحولات اجتماعی و نظریات فقهی:
    • گونه نخست: تغییر حکم واقعی:
      • تغییر حکم شرعی کلی بر اثر تغییر موضوع کلی آن؛
      • تغییر حکم شرعی در اثر تغییر مصداق موضوع آن؛
      • تغییر حکم شرعی کلی در اثر تغییر متعلق آن؛
      • تغییر حکم شرعی در اثر تغییر در مصداق متعلق آن؛
    • گونه دوم: اجتهادی یا تغییر حکم شرعی ظاهری:
      • نوع اول، تغییر مفهومی؛
      • نوع دوم، تغییر مصداقی؛
    • گونه سوم: تغییر حکومتی؛
  • منابع.

دربارهٔ پدیدآورنده

محسن اراکی
آیت‌الله محسن اراکی (متولد ۱۳۳۴ش، نجف اشرف)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید ابوالقاسم خویی، سید محمد باقر صدر، عباس قوچانی، کاظم تبریزی، سید کاظم حائری، حسین وحید خراسانی، مرتضی مطهری، عبدالله جوادی آملی و محمد تقی مصباح یزدی به اتمام رساند. نمایندگی مجلس خبرگان رهبری، عضویت در هیئت رئیسه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضويت در شورای عالی حوزه‌های علمیه و دبیری کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی از جمله فعالیت‌های فعلی و سابق وی است. او علاوه بر تدریس دروس خارج فقه و اصول، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی در رشته‌های مختلف علوم اسلامی پرداخته است. «فقه نظام سیاسی اسلام»، «حوار فی الإمامة»، «نظریة الحکم فی الاسلام»، «نگاهی به رسالت و امامت»، «الولایة الإلهیة و ولایة الفقیه» برخی از این آثار است.[۳]

پانویس